Mevlâna'yı diğer Müslüman âlimlerden ayıran ve mesajının bu kadar geniş kitlelere ulaşmasında etkili olan faktörler hakkındaki değerlendirmeniz nedir?
Hz. Mevlânâ Mesnevînin birinci cildinde giriş bölümünde eserini tanıtırken şöyle der:
"Bu kitap, Mesnevî kitabıdır. Mesnevî, hakikate ulaşmak ve Allah'ın sırlarına agâh olmak, akıl erdirmek isteyenler için bir yoldur. Mesnevî, din asıllarının asıllarının asıllarıdır. Allah'ın en büyük şaşmaz şerîati, hakîkate giden nûrlu yoludur."
Burada belirtildiği üzere Hz. Mevlânâ dinin aslı ve özü ile uğraşmaktadır. Dinin özü aşk ve sevgi ile Allah'ı arayıp bulmaktır. Öze ve asıl her zaman insanları birleştirir. Özden hiçbir insanın feragat etmesi düşünülemez. Hâlbuki fer'in değişmesi mümkündür. Hz. Mevlânâ'nın mesajları Allah sevgisi, ihlâs ile kulluk, kendimizdeki ilahi cevheri ortaya koyma gibi asli konularla ilgilidir. Hz. Mevlânâ bu asli ve nispeten zor konuları hikâye ve temsillerle çok mükemmel bir şekilde anlatmıştır. Fena fillah, beka billâh, tevbe-i Nasuh gibi en zor konulara çok basit hikâyelerler hiç unutulmayacak şekilde anlatmaktadır.
* Marmara Ü. İlahiyat fakültesi tasavvuf ana bilim dalı