Başkasına seni ilgilendirmeyen bir şeyi sorman da fuzulî konuşma sayılır.
Eylesen tûtîye tâ'lim-i edâ-yı kelimât
Nutki insân olur ammâ özi insân olmaz
(Kit'a 13/3)
Fuzuli de beytin anlamına uygun olarak bir kıt'asında, papağana konuşma öğretilse bile papağanın "öz'de insan olamayacağını söylemektedir.
Kelimenin Söylediği/Öykü
Cümledeki o kelimenin mastar mı yoksa isim mi olduğunu tam olarak kavrayamamanın verdiği öfkeyle kapattı kitabı. Bir şeyleri anlaması gerektiğinin bilincindeydi. Kendisine açılacak, yeni bir anlayışı kazandıracak yegâne şeyin de bulunduğu ortamdaki kendisine sunulan bilgi olduğunu çoktan kabul etmişti.
Yirmi bin ciltlik bir kütüphanede ulaşmak
Biz, yüce Allah'ın yardımıyla bu kitapta dilin âfetlerini açıklayacağız. O âfetleri teker teker tarif ederek, onun sebeplerini ve felâketlerini zikredeceğiz. Bunlardan sakınma yollarını bildireceğiz. Bu konudaki âyet, hadis ve büyüklerin sözlerini nakledeceğiz.
Bu konular sırasıyla şunlardır:
Susmanın fazileti
Mâlâyâni ve fuzulî konuşmanın âfeti.
Bátil sözlere dalmanın, mücadele ve münazaranın birbiriyle çekişmeye girmenin, yapmacık ve süslü sözlerle edebiyat yaparak konuşmanın âfetleri.
Fasih konuşanların ve konuşma iddiasında olanların içine düştükleri âfetler.
Kötü sözün, sövmenin, kötü konuşmanın, hayvana, eşyaya ya da insana lânet etmenin, şiir ve nağmeli sözlerin âfetleri.
Mizah yapmanın, alay etmenin, sırrı ifşa etmenin, yalan vaadin, yalan konuşmanın, yalan yere yemin etmenin âfetleri.
Yalanın, gıybetin, dedikodunun, birbirine düşman iki kişinin arasında gidip gelip, diğerinin aleyhine her birinin hoşuna giden şeyler söyleyerek iki dil kullanmanın, övmenin âfetleri.
Özellikle Cenâb-ı Allah'ın sıfatları ve dinin temel esaslarıyla ilgili konularda konuşurken bilmeden içine düşülen âfetler
Halkın, Allah Teâlâ'nın sıfatları ve Kur'an hakkındaki konuşmalarında içine düştükleri afetler. Bunların hepsi yirmi âfettir.
Biz yüce Allah'tan, ikramı ve ihsanı ile bizi muvaffak etmesini istiyoruz.
Sayfa 14Kitabı okudu
bana okutmadılar
ıraklı kardeş
bilmiyorum Risafi'yi
Şibibi'den haberim yok
kimdir Şakirel-seyyab
Nazik el-melaike kim
ya baba Cevahiri?
El-beyyati niçin konuşmaz bende
niçin katmaz kavgasını kavgama?
'mem u zin'ini bile ehmede hani'nin
daha basılırken bastılar basımevinde
Sayfa 233Kitabı okudu
