"Anılarımızı olabildiğince dürüstçe anlatmak ve böylece kendi mutluluğumuzu başkalarının mutluluğuna dönüştürmek romanın ve müzenin asıl amacı değil miydi?"
#OrhanPamuk
Demolins’e göre İngilizlerin üstünlüğünü, orada bireylerin, insanların daha özgür olmasında aramak lazım. İşte bizde bu yok. Bizde öyle özgür, aklını kullanan, girişken insan yok! Bizde herkes köle, herkes boyun eğmek, toplumun içinde erimek, korkmak için yetiştiriliyor. Din, korku, karanlık düşünceler, ezberlenmiş şeyler… Sonunda boyun eğmekten başka bir şey öğrenmiyorlar. Kimse kendi çabasıyla, topluma karşı çıkarak yükselmiyor. Herkes boyun eğerek, birisinin himayesine girerek, kulluk ederek yükseliyor. Kimse kendi hesabına düşünmüyor. Düşünürse, korkuyor… Herkes olsa olsa kendi hesabına kulluk ediyor.
Aşkta kalp susmaya başlayıp da zihin, yetkilerini kullanmaya başlarsa o aşk damarlarında taze bir kan yerine zehirleyici ilaçlar dolaşan bir hasta çocuğa benzer.
Öyleyse günümüzde ters yönde işleyen iki devrim gerçekleşiyor gibi: biri iktidarı sürekli zayıflatırken diğeri de ona sürekli güç katıyor. İktidar, tarihimizin hiçbir döneminde ne bu kadar zayıf bu kadar güçlü bir görünüm sergilemiştir.
Ancak dünyanın halini nihayet daha yakından incelemeye başarınca, bu iki devrimin birbiriyle içten içe bağlı olduğunu, aynı kaynaktan çıkıp farklı yollar izledikten sonra nihayetinde insanların aynı yere taşıdıklarını görürüz.
Bu kitabın pek çok noktasında dile getirdiğim ya da gösterdiğim bir hususu son bir kez tekrarlamak tan çekinmeyeceğim: eşitlik olgusunun kendisiyle, onun toplumsal duruma ve kanunlara yansımasını sağlayan devrimi birbirine karıştırmaktan kaçınmalıyız. Zira bize şaşkınlığa sürükleyen hemen her görüngü bu karışıklıktan kaynaklanır.
Yazarın düşünceleri çağdaş demokrasinin yaşadığı sorunlarla güncellik kazanmıştır . Çok kullanılmaktan içi boşalmış bazı kavramların kökenini bize hatırlatmıştır.
Liberalizm öncülüğünde yazılmış bir kitap olduğunu söyleyebilirim. ’Eşitlik insanları doğal olarak özgür kurumlara yöneltir' diye bir alt başlık var orda ki çıkarımlar yerli yerinde olmuş.
Tacqueville Fransız tarihçi ve hukukçudur. Okuduğum ilk kitabı olmasına rağmen gayet başarılı bulduğunu belirtmek isterim.