Gördüklerinin Hacı Murat'ın hoşuna gitmemesine imkan var mıydı?
Hacı Murat, Vorontsov'a da herkese verdiği cevabı verdi: <<bizde bu yok>> bunu, onlarda olan şeyin iyi ya da kötü olduğunu belirtmeden söylüyordu.
Sayfa 83
Öğrenciyle ilgili mesele şuydu: Bir sınavı iki seferde de veremeyen bir delikanlı sınava üçüncü kez girmiş. Hocası onu yine geçirmeyince, hastalık derecesinde sinirli olan öğrenci, bunu bir haksızlık addedip cinnet getirmiş, kalemini bıçak gibi kullanarak profesörün üstüne atılmış ve bir kaç yerinden onu hafifçe yaralamıştı.
Sayfa 121
Hacı Murad kahramanlıklarıyla tanınmış Şamilin naibiydi.
Sayfa 9
Hacı Murad müddet sustu (karşısındakinin konuşmasını hiç kesmez, konuşmasını bitirince bile belki söylenecek başka şeyler kalmıştır diye uzun süre sessiz beklerdi).
Sayfa 79
Sen defalarca hacca gitsen de, eğer insanları hor görüyorsan, öldükten sonra şaşakalırsın. Aptala dönersin. Zebaniler o hacı kıçına kızgın demiri sokar.
Hanefi ile Hacı Murat'ın ailesi arasındaki kan davasına ilişkin şarkının sözleri şöyleydi:
"Mezarımın toprağı kuruduğunda sen de beni unutursun ana!
Üzerimi, kaderimden gür büyüyen otlar bürür babam!
Gözyaşlarını kurur, acılar silinir de gider kız kardeşim.
Ama siz öcümü alana dek unutamazsınız beni!
Velhasıl dünyada bir cennet inşa edersen, ölümle cennete yatay geçiş yaparsın.Asıl hayat cennettedir.Demek ki dünyada mümkün olduğunca yaşatmaya bakmak gerek .Fidan dik,kuş besle, evlat büyüt, umut ve sevinç aşıla...İnsanlar senin yanındayken kendilerini cennetteki gibi kınanmayan, yadırganmayan, dışlanmayan aksine ödüllendirilen , yüceltilen hoşnut edilen, ikramda bulunulan konumunda, özgür hissederlerse sen, bulunduğu yeri cennete benzetmişsin demektir.Cennetin inşaasında bir mühendis, mimar, usta, kalfa yada işçi olarak çalışıyorsun demektir.Yok, eğer öldürürsen, yaşatmazsan, beslemezsen, yaşama azmi aşılamazsan; insanlar senin yanında kendilerini cehennemin dumanında boğulur gibi sıkıntılı, üzgün, baskılanmış, boyunduruk altında, kısıtlanmış, suçlu mahcup, rahatsız, cezalandırılmış, mahrum... hissederlerse, sen cehennem kurmuşsun demektir. Zebanileşmişsin. Burada kendi ellerinle bina ettiğin cehenneminden, öldüğün anda yatay geçişle ahiret cehennemini boylarsın.
-İyi de, kıldığımız namazlar, tuttuğumuz oruçlar, kestiğimiz kurbanlar... ne oluyor?
-Tüm vecibeler seni cennet inşa etmeye yöneltmek içindir.Sen defalarca hacca gitsen de, eğer insanları hor görüyorsan, öldükten sonra şaşakalırsın.Aptala dönersin.Zebaniler o hacı kıçına kızgın demiri sokar."
