Fatih Sultan Mehmed İstanbul'un fethinin getirdiği güç ve prestiji kullanarak bir dizi reform yapacak ve merkezkaç kuvvetleri kontrol altına alıp sultanı odağa koyan bir ıdare tesis etmeyi başaracaktır. İlk önce, Çandarlı Halil Paşa'yı idam ettirerek veziriazamlık makamını nesillerce bırakmayan bu rakip aileyi saf dışı bırakmıştır. Artık vezirler ağırlıklı olarak padişahın kapu halkından gelen devşirmelerden oluşacaktır
Ölmeyi bayılmak zannediyordu şimdiki gençler.
O günkü meşveret gazetesinin Balkanlardaki kaynaşmaya haber veren manşetini gösterdi Hacıbey, Böyle giderse Savaş olacaktı, olsun dedi Halil Safa heyecanla olsun. Ölmeyi bayılmak zannediyordu şimdiki ateşli gençler ve resimdeki yangına bakarak yanmayı yanmak zannediyorlardı, şairin hülyaları hakikate dayanacak ha! Ah bu çocuk şarkıları. Bu plansızlığın, bu hazırsızlıklığın, bu toyluğun ve macera tutkusunun neye mal olacağını adı gibi biliyordu Hacıbey. Çok çok kötü günler bekliyordu bu ülkeyi. Ağzından yel alsındı ama Aha şu yorozun arkasında bekleyen fırtınalar bile yanında hiç kalacaktı.
Sayfa 74Kitabı okuyor
Eski dostları düşman eden roman: İçimizdeki Şeytan
Söylendiğine göre, romandaki Nihat, Nihal Atsız'ı; Profesör Hikmet, Mükrimin Halil'i; İsmet Şerif, Peyami Safa'yı; Hüseyin Bey, Zeki Velidi'yi (ya da Abdülkadir İnan'ı) temsil etmekte imiş. Bu söylenti ne kerte doğrudur bilinmez, ama böylesine ayrıntıyla canlandırıldığına bakılırsa, yazarın kişilerini yakından tanıdığı öne sürülebilir.
...Halide dünden razı gelmişti bu işe, Halil Safa ezelden.
2. Murad ilk düşkün...
Kendi devrinde yazılmış bir eserde onun tahta çıktığı zaman sümbüle burcu olduğu söylendikten sonra “ bu sebebdendirkim Padişahımız şadlıklara ve zevk u safa (ve) ‘ayş u tarablara be-gayet meşgul “ dür, denmektedir.
Sayfa 118Kitabı okudu
