AbdülmecitHıfzı Topuz

İkinci Mahmut müzik sanatçılarını sık sık huzura kabul eder, onlarla sohbet ederdi. Rossini'nin Sevil Berberine de bayılırdı. Yabancı besteciler hünkarın önünde sık sık konserler verirdi. Donizetti İkinci Mahmut için Mahmudiye Marşı'nı besteledi, Abdülmecit için de Mecidiye Marşı'nı. Abdülmecit cuma namazına Rossini'nin bir bestesinden alınmış vurgu temposu eşliğinde giderdi.

Batı uygarlığına yaklaşımı yüzünden "gâvur padişah" denilen İkinci Mahmut eğitim işlerine büyük önem verdi ve sayısız okul açtı. Türk müziğine de bağlı olan padişah, sarayda Batı müziği konservatuvarı gibi işlev gören Muzikayı Hümayun'u kurdu. Hattattı, ney çalıyordu, bestecileri, hanendeleri ve sazendeleri sarayından eksik etmiyor. Adli takma adıyla şiirler de yazıyordu. Yirmi altı bestesinin en ünlüsü şuydu:

Ebrulerinin zahmı nihandır ciğerimde
Gülruhlerinin handeleri çeşmü terimde
Sevdayı muhabbet esiyor şimdi serimde
Takdire ne çare bu da varmış kaderimde.

1850 Temmuz'unun ilk günlerinde ünlü Fransız şairi ve yazarı Alphonse De Lamartine (1790-1869) Marsilya yoluyla İstanbul'a geldiği öğrenildi. Lamartine Türkiye'nin yabancısı değildi. On yedi yıl önce de İstanbul'a gelmiş, Tarabya'daki Fransa elçiliğinin yazlık köşkünde iki ay kalmış, İkinci Mahmut tarafından kendisine Aydın'da bir çiftlik hediye edilmişti.
Lamartine İstanbul'u çok sevmiş, Edirne, Sofya, Niş, Belgrad ve Viyana yoluyla Paris'e döndükten sonra anılarını yazarak Türkiye'yi tanıtmak ve sevdirmek için özveriyle çalışmıştı.

İkinci Mahmut 1820'li yıllarda Muzikayı Hümayun'u kurmuş ve başına İtalyan besteci Guiseppe Donizetti'yi getirmişti. Sarayda kendisine Don İzzet Paşa denilen Donizetti, sarayda bir Batı müziği havası estirdi; bazılarını da küstürdü. Örneğin Dede Efendi hacca gitmek bahanesiyle saraydan ayrıldı.

Tatsız olayların peşpeşe geldiği günlerin birinde hünkarın keyfini kaçıran iki deniz kazası oldu. İstanbul'dan İskenderiye'ye işleyen Kars adındaki bir gemi içinde dört yüz yolcuyla iki ay önce dönüşte Beyrut'a doğru yola çıkmış, fırtınadan batmış, yolculardan yetmişi sularda çırpınırken kereste yüklü bir gemi bunları kurtarmış. Yolcular ölümden döndükleri için Tanrı'ya dua ederken bir fırtına daha çıkmış, hem Kars adlı gemi hem kereste gemisi batmış ve hepsi boğulmuş.
Bu olayı anlatan Cevdet Paşa şöyle diyor:
"Bizde çoğu zaman bakıma muhtaç olan gemileri seferden alıkoymazlar, 'Haydi bir sefer daha yapsın da sonra icabına bakarız,' derler, işte sonuç böyle felaket olur."