Ortaçağ 4 Gönderileri
Ortaçağ 4 kitaplarını, Ortaçağ 4 sözleri ve alıntılarını, Ortaçağ 4 yazarlarını, Ortaçağ 4 yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Müzik türleri açısından XV. yüzyıl haklı olarak "chanson dönemi" olarak tanımlanmıştır, Çünkü bu şiir-müzik türü Orta Avrupa'nın tüm saraylannda hakim hale gelir. Çok sesli müzik dili, chanson [şarkı] yoluyla önemli bir değişime uğrar: XIV. yüzyılın ars novasının [yeni sanat] kompozisyon alanındaki anlaşılması güç inceliklerinin yerini, dinlenmesi daha kolay melodik bir cümleye bırakmaya başlar; daha belirgin bir şekilde ortaya çıkan üst ses sıklıkla ana melodiyi üstlenir; tonlar da "a cappella" [eşliksiz koro] çok-sesli vokal müzikte standart hale gelecek olan bassus, tenor, altus ve cantus ("soprano")şeklinde ayrılacaktır. Ama yüzyılın ikinci yarısında chansonWl hakimiyeti zayıflar ve İtalya saraylarındaki frottola gibi yeni "ulusal" türler gelişmeye ve rağbet görmeye başlar. Litürjik çok-sesli müzik alanında da yeni bir dönem başlar; motette, ağırlıklı olarak izoritmi tekniği temel almaya devam edilse de, daha akıcı ve melodik cümleler kullanılırken çok¬ sesli ayin müziğinde Ordinariumun [litürjinin değişmeyen kısmı] tüm bölümlerinde cantus finnus[sabit melodi] kompozisyon ilkesi kabul edilir(yani kontrpuan için temel olarak aynı melodi kullanılır), hatta seküler melodilere de başvurulur-"L'homme anne" [Silahlı Şövalye] başlıklı ayin müziklerini göz önüne almak yeterli olacaktır.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Roger Bacon, İbnü'l-Heysem'in değerli araştırmaları temelinde optiğin bütün bilim dalları için bir modele dönüştürüldüğü kapsamlı bir reform programı geliştirirken, John Peckham'ın (1240-1292) yaklaşımı teorik açıdan o kadar önemli değil olmasa da, 1269-1279 arasında yazdığı ve optik bilimi üzerine bir derleme olan Perspectiva communis [Umumi Perspektifi)adlı eseri, esnek, kısa ve öz biçiminden dolayı XIII ile XIV. yüzyıllar arasında büyük rağbet görür.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Leonardo da Vinci'nin (1452-1519) biyografisi XV. yüzyılda mühendislerin kültürel ve mesleki yeterlilik sürecinin en iyi örneklerinden biridir. Leonardo kariyerine Floransa'da, Andrea del Verrocchio'nun(1435-1488) atölyesinde çırak olarak başlar ve Fransa Kralı I. François'nın (1494-1547) hizmetinde mühendis ve ressam olarak
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Gutenberg teknik açıdan baskı işlemini, toplamı beklenen sonucu vermesi gereken bir dizi eyleme ayırır ve bu sayede başarılı olur. Metin sayfalara, sayfalar çizgilere, çizgiler kelimelere, kelimeler harflere bölünür ve her harf için bir profil oluşturulur. Yazı işlemi, bir katip yerine bir ustaya emanet edilir; malzemeyi teslim alan bu kişi bir dizi işlem sonucunda her şeyi pres yoluyla çoğaltılması için istenilen şekilde düzenler ve yazı işlemi her zaman ve her yerde işleyecek modeller yoluyla çoğaltılabilecek bir faaliyet haline gelir. Gutenberg'in başarısı, içgüdüsüne dayanarak değer verdiği bir dizi gelişmeye dayanır. Metallerin erime özelliği, dirençli bir şablon geliştirmek için gerekli temeli oluşturur; şablonun ucunda kabartma olarak oyulan harf bakırdan bir kalıba basılır ve bu işlem teoride sonsuza kadar tekrarlanabilir. Kitap basıldıktan sonra titiz bir şekilde bağlanıp dikilir ve nihai ürünün kalitesi XVI, yüzyıl başlarında teknik açıdan mükemmel bir düzeye ulaşır.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Leonardo da Vinci (1452-1519) Floransa'da geçirdiği gençlik döneminde Verrocchio'ya Ginevrade' Benci'yle(küçültülmüş versiyonu Washington, National Gallery'dedir) cevap verirken, Milana'da geçirdiği sonraki dönemde Erminli Hanım'la (Krakow, Muzeum Czartoryskich) olağanüstü zenginlikte bir sonuç elde eder. Kadının figürünün hatlan, zarif pozu ve gerçekliğin tasviriyle saf güzellik değeri arasındaki mükemmel denge, XV. yüzyılda gerçekleştirilmiş bu resmi modern portre sanatının kilometre taşı haline getirir. Sıcak bir ışık dalgasına doğru dönen kadının kollarında tuttuğu bembeyaz küçük hayvanın sembolizmi, Leonarda'nun"ruhun devinimi" adını verdiği duyguları vurgulama idaresine tanıklık eder. Rotterdamlı Erasmus (1466-1536), görsel sanatın insanın içselliğini tasvir etme iddiası konusunda kuşkularını ifade edecektir, ama Raffaello'nun(1483-1520) veya Tiziano'nun (1488-1576) bu alanda elde ettiği sonuçlar, Erasmus'un İtalyan mürütlerinin bu eski önyargıya fazla itibar etmesini engelleyecektir.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Antikçağın optik konusundaki bilgilerin büyük kısmı(özellikle Eukleides ile Ptolemaios'un teorileri) IX. yüzyıl civarında İslam dünyasına ulaşır ve El-Kindi (?-873) ile ibnü'l-Heysem'in(965-1040) araştırmalarının temelini oluşturur. İbnü'l-Heysem fizik, matematik ve fizyolojiye özgü bakış açılarını bir araya getiren ilkesi temelinde yeni bir görüş teorisi geliştirir.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
XIV. yüzyıl sonlarında, antikçağ yazarları tarafından hiç sözü edilmemiş, bilinmeyen bir hastalık olan frengi yayılmaya başlar. Günümüzde frenginin İspanyol seferleri sonucunda Amerika kıtasından Avrupa'ya geldiğine inanılır; o dönemde bu mutlak yenilik zorlukla ve isteksizce karşılanır, ama Aristoteles'in ve Galenus'un geleneksel referans sisteminin aşılıp gelecekteki tıbbi araştırmalar için bir temel oluşturulmasını sağlar.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Her ne kadar Kilise talih oyunları konusunu ele alırken, elde edilen gelirlerin meşru olduğunu ilan edip ileriki yüzyıllarda ahlak teolojisi ile hukuki doktrinlere nedensel olguda ekonomi kuralları arasındaki ilişkileri tartışma fırsatı tanısa da, Dilenci tarikatlarıyla beraber(başta Fransisken itaat Hareketi), dönemin örf ve adetlerini ahlaki açıdan düzeltme süreci dahilinde kumar oyunlarına karşı ayrıntılı bir mücadele yürütür; her zamanki dinsel rehberlik faaliyetlerinin(halka vaaz ve bireysel günah çıkartmaların yanında, dikkat çekici faaliyetler gerçekleştirilir
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Kardinal Pompeo Colonna (1479-1532), kuzeni, kadın şair Vittoria Colanna'nın(1490-1547) teşvikiyle yazdığı Apologia mulierum [Kadınların Savunması](1524) adlı eserde ratione atque natura[akıl ve karakter] açısından yaygın hatalı görüşleri çürütür, cinsiyetler arası eşitliği, dolayısıyla aristokrat kadınların toplumsal ve siyasal hayata faal olarak katılma imkanı tarihi ve filolojik açıdan gerekçelendirir. Rotterdamlı Erasmus (1466-1536) kadın olduğu için ahmak bir keşiş tarafından aşağılanan bilge Magdalena'ya kahin vari bir şekilde şöyle dedirtir: "Siz erkekler dikkat etmezseniz, biz kadınlar teoloji öğreteceğiz ve kiliselerde vaaz vereceğiz ve siz rahiplikten mahrum edileceksiniz ... Dünya değişiyor"
Alfa YayınlarıKitabı okudu
XV. yüzyıl her ne kadar kültürel ve didaktik alanlar açısından önemli değişimlerin gerçekleştiği bir yüzyılsa da, bu değişimler hümanist-Rönesans düşüncelerinin hızlı ilerleyişinin düşündürdüğünden çok daha ağır ve kademeli yaşanır ve ortaçağın köklü geleneksel araştırma tarzının etkisi altında olmaya devam eder. Bir yandan klasik yazarlar, disiplin uykunun genişletilmesine ve doktrinlerle çeşitli görüşlerin kıyaslanmasına dayalı, eleştirel yöntemin benimsenmesini esas alan yeni öğrenme biçimlerini deneyenler ve beşeri yetenekleri temel alan bir değerler bütününü aktaranlar olarak yeniden gündeme gelirken, diğer yandan köklü yazarları ve metinleri merkez alan Aristotelesçi-Thomasçı gelenek hakimiyetini sürdürür. Bu ortamda yeni kültürel hareketler ağırlıklı olarak, resmi öğretiminin merkezleri olan okullara ve üniversitelere göre farklı yerlerde ve kurumlarda gelişir.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Martin Luther(1483-1546) bu skandalı ortaya çıkarana kadar endüljanslar, yerel beylerle papalık yetkilileri arasındaki müzakereler sonucunda, her iki tarafın lehine olacak şekilde kararlaştırılırdı ve bu arada papalık, dinsel rehberlik niteliği taşıyan faaliyetlerinden giderek uzaklaşıyordu.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Katharlar ortadan kalkarken Engizisyon dikkatini daha marjinal muhaliflere ve topluluklara yönelmeye başlar. Valdizm tarikatı ile ruhani Fransiskenler katı bir baskıya maruz tutulur, Yahudiler de sık sık çocukların öldürüldüğü ritüeller gerçekleştirdikleri iddiasıyla yargılanır. XV. yüzyılda da siyasal amaçlı Engizisyon davalarına tanık olunur. Ancak XIV. yüzyıl sonuyla XV. yüzyıl başları arasındaki asıl yenilik, Engizisyon savcılarının cadı toplantılarını keşfetmesinde ve cadı avını başlatmasında yatar.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Elyazması sistemi sayesinde neredeyse kendi kendine yetebilen üniversite dünyası bu yeniliği hemen kabul etmez; sofistike hümanistler başlangıçta kitapları basılı oldukları ve minyatür içermedikleri için aşağılar. Bunun yanı sıra kültürel yenilikleri elyazmaları arasında aramak gereklidir, çünkü Jules Michelet'ye (1 798-1874) göre, tipografların kataloglarında ortaçağ kendini hissettirmeye devam eder. Ama XV. yüzyılın bu dönemine ait belgelerde bile bir elyazmasının ortalama beşte biri fiyatına çok miktarda kitabın herkesin erişimine açık olduğu anlaşılır.
Alfa YayınlarıKitabı okudu
Kasım 1454'e ait olan Türk Takvimi muhtemelen günümüze kadar ulaşmış ilk basılı kitaptır.
Alfa YayınlarıKitabı okudu