Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Bir Kürt Diplomatın Fırtınalı Yılları 1865-1951

Şerif Paşa

Rohat Alakom

Şerif Paşa Sözleri ve Alıntıları

Şerif Paşa sözleri ve alıntılarını, Şerif Paşa kitap alıntılarını, Şerif Paşa en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Şerif Paşa'nın anne tara- findan dedesi Mareşal Şerif Paşa'dır.
Şerif Paşa ve Boghos Nubar Paşa arasında Paris'te varılan antlaş- ma. Türkiye'de büyük gürültü koparır. Harekete geçen karşı çevre ler Paris'e bir dizi sahte telgraf çekerek, durumu protesto ederler, bunlar arasında bir kesim Kürt ağa, bey ve aşiret liderinin imzaları da vardır. Anlaşılan, telgraflar "başkaları" tarafından yazdırılmakta Paris'e ve Istanbul'daki diğer elçiliklere bilinçli olarak postalanmak- tadır. Kürdistan Teali Cemiyeti'nin bu sırada yayımladığı bir bildi- ride bu konuya dikkat çekilmekte ve bu telgrafların Kürtler adına düzenlenen senaryoların birer parçası olduğu belirlemesine yer ve rilmektedir: "Bu son iki ay zarfında Kürdistan'ın bazı yerlerinden kimlere, ne biçimde ve hangi maksatla yazdırıldığı bilinen telgraflar hariç, vaki girişime karşı hiçbir itiraz eseri görülmemiştir
Sayfa 111
Reklam
Şerif Paşa'nın eşi Emine Hanım zeki bir kadın olmanın dışın- da, kültürlü ve ağırbaşlı bir kişiliğe sahiptir. İngilizce, Fransızca ve İsveççeyi hem konuşma, hem de yazı dili olarak bilen Emine Ha- nım'ın en büyük hobisi okuma alışkanlığıdır. Özellikle İsveç'de bu- lunduğu yıllarda büyük bir okuma alışkanlığı kazanan Emine Ha- nım, boş zamanlarını hep okumakla geçirir. Geleneklerine sıkı bir biçimde bağlı olan Emine Hanım, barış, yardımlaşma ve kadın hak- ları konularında zamanla Stockholm'de belli bir duyarlılık kazanır. Büyük kızı Şerife ile birlikte Stockholm'de bulunan bir yardımlaş- ma derneğinin çalışmalarına aktif olarak katılır.
Di pişta her kesayetekî kurd de , jineke lehenge Kurd heye
Bu yaşam öyküleri böylece "Kürtlük" gibi yeni biçilen bir kimlik de edinir. Örneğin Şerife Hanım 1920'lerde Kürt hareketini uluslararası düzeyde temsil eden baba- sının cengini daha da yüceltir: "...Sevr'de, Ağustos 1920'de, başkenti Diyarbakır olan bir Kürt devletinin tanınması hakkını elde etti ve bu devletin geçici kralı oldu."
Hêza jinê
Emine Hanım ve eşi Şerif Paşa'nın diplomat olarak İsveç'in başkenti Stockholm'de kaldığı yıllara (1898-1908) ilişkin olarak yeni bilgi kırıntıları Kürtçe kaleme alınan bir yazıda ele alınmıştır. 113 Emine Hanım 1918 yılında kurulan ilk Kürt kadın derneği Kürt Kadınları Teali Cemiyeti'nin başkanlığına getirildiği- ne dair haber, Emine Hanım'ın eşi Şerif Paşa'nın yanında olduğu- nu göstermesi açısından önem kazanıyor.
Rêça lehengekî Kurdistanê
1919 yılinda Svenska Dagbladet adlı bir İsveç gazetesinde yayımlanan bir yazıda, Şerif Paşa'nın gelmiş-geçmiş Osmanlı elçileri arasında en meşhuru olduğu, şimdi Paris'te kaldığı ve Kürdistan'ın çıkarlarını temsil ettiği notu yer almaktadır. Kısacası, Şerif Paşa İsveç'ten ayrıldıktan uzun yıllar sonra da bu ülke halkı tarafından zaman zaman anılacaktır.
Reklam
Askeri bir çevrede yetişen Şerif Paşa'nın tarımla uğraşma planları böylece geçici de olsa suya düşer. Askerlik dışında diplomat, aydın, gazeteci, siyaset adamı ve bir dönem Kürt milliyetçisi olarak sahneye çıkan Şerif Paşa, kısacası hırslı ve azimli bir kişidir. Askeri bir eğitim alan Şerif Paşa, bu azmini bir İsveçli gazeteciyle yaptığı söyleşide: "Bir asker herşey yapabilir"
Kavalalı Mehmed Ali Paşa Şerif Paşa'nın hayranlık duyduğu bir şahsiyet
Kavalalı Mehmed Ali Paşa (1769-1849), Şerif Paşa'nın hayranlık duyduğu ve kendisine sürekli örnek edindiği simaların başında gel- mektedir. Şerif Paşa'nın eşi Emine Hanım'ın dedesi olan Mehmed Ali Paşa, 19. yüzyılda ünlü bir devlet adamı sıfatını kazanır. Stock- holm'de Şerif Paşa'nın evini ziyaret eden Dagens Nyheter gazetesi muhabiri, Şerif Paşa'nın evinde Mehmed Ali Paşa'nın bir tablosu- nun asılı olduğunu belirttikten sonra, Şerif Paşa'nın yarı şakayla bu resmi göstererek muhabire: "Tüm Avrupa O'nun önünde titredi" (Hela Europa har darrat inför honom) açıklamasında bulunur.43
Said Paşa'nın en büyük oğlu Şerif Paşa dışında, Fuat Paşa adında başka bir oğlu daha vardır. Harbiye Mektebi'nin "Zadegan Sınıfında (şehzade ve paşa çocukları için ayrılmış bölüm) okuyan Fuat Paşa Almanya'da eğitim görür." Başarılı bir öğrenci olan Fuat Paşa daha sonra Miralay rütbesine terfi edilir.
Ez bi dilzîzî keniyam
Bu kitabın temel amacı Şerif Paşa ve dönemini okuyucuya tanıt- maktır. Hem kişisel yaşamı, hem de siyasi yaşamı oldukça renkli olan Şerif Paşa hakkında şimdiye kadar bilinenler hep sınırlı ve ek- sik olmuştur. Bazı kaynaklarda zaman zaman: Mehmed Şerif Paşa, Sait Paşazade Şerif Bey, General Şerif Paşa, Kürt Şerif Paşa, Meşhur Şerif Paşa, Beau Cherif Pacha ve Eski Osmanlı Stockholm Elçisi diye anılan Şerif Paşa, özellikle 1908-1920 yılları arasında Kürt, Osmanlı ve Avrupa basınında önemli bir şahsiyet olarak bilinir. Bu neden- le olacaktır ki 20. yüzyılın ilk yarısında dünya basında kendinden epeyce söz ettiren namlı büyük sahtekar Kakelo (nam-ı diğer: Zer- dechno ...) 1923 yılında Fransa'da yakalandığı sırada Şerif Paşa ai- lesinden olduğunu belirterek atalarının listesine yeni bir ad daha katmıştır.
Sayfa 12 - Avesta
Reklam
Destpêka Pirtûkê
İttihat ve Terakki iktidarının kötülüklerini sürekli dile getiren Şerif Paşa, muhalefet anlayışı için kendine şu özdeyişi temel edi- nir: "Hakkı tenvir ukul için haktır" (Gerçeği aydınlatmak akıllılar için haktır). Diğer yandan bu sözlerle, aydınların bir toplumda oy- nayabilecekleri role de göndermede bulunur.' Osmanlı İmparatorluğu'nu sonunda yıkıma götüren İttihatçı şeflere karşı: “mücadele, daima mücadele" şiarıyla hareket eden Şerif Paşa uzun yıllar kendi çizgisinde yürür.
Bir zamanlar komşumuz olanlar ermeniler
Ermeniler ilerlemenin yetenekli aracılarıdır.onlar bizim yüksek ideallerimizin yaratıcısıdırlar,avrupa kültürü ve onun tüm yeniliklerini uygulamaya koyan onlardır.başka hiçbir halkta olmayan sadakatla buna kendini adarlar.
Taner Timur un dediği gibi, Şerif paşa: "...felsefesini şovenliğin eleştirisi üzerinde kuran" birisidir.
" Zengin bir insan vatanı için neden çalışmasın? "
Jixwe çareserî di destê me de ye .
Mevlanzade Rıfat'ın Kürtler ko- nusundaki net görüşlerinin yer aldığı bir yazısı, daha 1913 yılında Hetawi Kurd (Kürt Güneşi) adlı dergide yayımlanır. Yazının bir bölümünde; "Şimdi biz Kürtlere düşen görev, başımızın çaresine bizzat bakmaktır. Elbette hiçbir Kürt, ırkının bölünmesini, insanlık içinde sönmesini, ırktaşı tarafından yutulmasını istemez. Bundan dolayı "başımızın çaresine bizzat bakalım" cümlesine her Kürdün katılması gerekir ”
25 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.