Lucretius'un şu meşhur sözü ile kitap başlıyor;
"Rüzgarlar dalgaları uçsuz deniz üstünde karıştırmaktayken, karadan bakıp başkasının çektiği zahmeti izlemek ne tatlıdır; bunun sebebi, başkasının acı çektiğini görmenin bize keyif verip bizi mutlu etmesi değil, fakat belalardan uzak olduğumuzu düşünmenin keyifli olmasıdır."
Tatian'ın yukarıda alıntıladığım sözü bile aslında Spinoza'nın ve onun felsefesinin mahiyeti niteliği taşıyor. Spinoza, 1632 yılında Amsterdam'da bir Seferad Yahudi göçmen ailesinin ferdi olarak dünyaya gelmiştir. Küçük yaşlardan itibaren aldığı teolojik eğitimi, daha sonra gelişecek olan düşünce dünyasında önemli bir izlenim sağlayacaktır. Henüz 23 yaşındayken, Yahudi cemaati tarafından dışlanan Spinoza, bundan sonraki hayatında oldukça mütevazi bir tavır takınmıştır. Kitapları, defalarca yasaklı kitaplar listesine girmiştir. En ünlü eseri Ethica, ancak o vefat ettikten sonra yayımlanmıştır. Tatian'ın incelemesi, toplam 5 bölümden ibaret ve sayfa sayısınca az gibi görünse de diğer birçok filozofun aksine Spinoza'nın yaşamının nasıl felsefesiyle iç içe olduğu, yaşamından bağımsız düşünülmemesi gerektiğini iyi bir şekilde açıklayabilmiştir. Kitabın son bölümü, Teolojik - Politik İncelemesine ayrılmış, ilk Seküler Yahudi olmasının vurgulanması şahsen çok hoşuma gitti. Farklı bir Spinoza okuması yapmak isteyenlere tavsiye edebileceğim bir yapıttır.
