ufak tebessümler ile taş, duvar
ve sanki hiç doğmamış kadar
geçimsiz bir sonbahar kadını
biz kırk metrekareye dört kişi sığdık
zahmetine katlanılmış şu soğuk şu hain
şu hüsrana mahkûm yontmaları duvarlara dizdik çeşitli el işleri çekiyor canım işte
kocakarı çeyizlerinden
kımıldaması zor geliyor
hangi kolum ulaşmak istese yahut
hangi ruhun
Mehmet Akif, Kocakarı ile Ömer şiirinde tebaanın Halife'ye emanet oluşunu çok güzel anlatır:
Hz. Ömer, bir gece mahalleyi dolaşmaya çıkar, dinlenmek için bir evin önünde oturur, içeriden çocukların, "Açız, açız." diyerek ağladıklarına şahit olur. İçeri girer, çocukların neden ağladığını sorar. Kadın da çocukların aç olduğunu, kazanda çocuklar sussun diye taş kaynattığını söyler. Hz. Ömer, "İslam Halifesine içinde bulunduğun durumunu neden anlatmadın?" diye sorar, kadın da der ki:
Ya ben yetim avuturken, Emir uyur mu gerek?
Raiyyetiz, ona bizler vediatullâhız;
Gelip de bir aramak yok mu?
Şiirin devamı şöyledir:
Şu nevhalar ki çıkar tâ bulutların içine;
Ömer! Savâik-ı tel'în olur, iner tepene!
Yetimin âhını yağmur duası zannetme!
O sayha ra'd-ı kazâdır ki gönderir ademe!
"Açız! Açız! Bize bir lokma olsun ekmek ver..."
"Susundu yavrularım, işte oldu, şimdi pişer!"
Gidip de söyleyeyim hâ? Dilencilik yapamam!
Ömer de kim! Benim ondan kerîm adamdı babam.
Biz böyle bir gelenekten geliyoruz.
Kenâr-ı Dicle'de bir kurt aşırsa bir koyunu,
Gelir de adl-i ilâhî sorar Ömer'den onu!
İşte bu anlayış aşağıya doğru geliyor ve bugün de devam ediyor, bitmiyor.
Kocakarı ile Ömer
Üstad-ı necibim Ali Ekrem Bey'e
Yok ya Abbas'ı bilmeyen, kimdi?..
O sahabiyi dinleyin, şimdi:
"Bir karanlık geceydi pek de ayaz..
Sayfa 100Kitabı okuyor
Gulyabaninin dişil olma ve hem çocukların koruyucusu hem de tehlikeli bir varlık olması özellikle onun iki yönünü ortaya koymaktadır. “Anne arketipi”nde görülebilen kadının birbiriyle bütünleşen iki yönü vardır:
Bakıp büyüten, koruyan, şevkat gösteren, ilham veren Umay, Ak Ene, Ak kızlar, yer-sub , Od Ene ve Ana Maygıl ile korkutan, yutan, yakan bir öldüren Al karısı , Yalmavuz, kara kızlar, kocakarı ve cadı; anne arketipinin iki parçasını oluşturur ve hayatla ölüm, geceyle gündüz aydınlıkla karanlık, iyilikle kötülük ve varlıkla yokluk gibi bir ve bütündür (Fedakâr,, 2014: 18).
