*****
İnsan tabiatının bazı eğilimlerine müracaatla akla yatkın bir şekilde açıklanamayacak olan pek az olay tasavvur edebiliriz. Fakat olabilecek herşeyi açıklayabilen bir metod, hiçbir şeyi açıklamaz.
*****
Sayfa 137 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
"Tarihselci, sosyal gelişmeyi yalnızca yorumlayabilir ve çeşitİi yollardan ona yardımcı olabilir; halbuki onun asıl söylemek istediği, hiç kimsenin onu değiştiremeyeceğidir "
*****
Sayfa 62 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
İlerleme çok büyük ölçüde siyasi faktörlere, düşünce özgürlüğünü koruyan siyasi kurumlara, yani demokrasiye bağlıdır.
*****
Sayfa 138 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
Dil, onsuz bilimsel ilerlemenin düşünülemediği bir sosyal kurumdur
*****
Sayfa 137 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
Herhangi bir teknolojinin en karakteristik görevlerinden biri de neyin gerçekleştirilemeyeceğini göstermektir.
*****
Sayfa 70 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Marx, bir iyimserdi ve belki de (Spencer gibi) tarihselci bir ahlak teorisinin taraftarıydı. Bundan dolayı da onun ütopyacı projesi, durdurulmuş bir toplumun değil, gelişen yahut "dinamik" bir toplumun projesiydi. O hiçbir siyasi veya iktisadi zorlama tanımayan bir ideal ütopyada devletin ortadan kalktığı, herkesin kabiliyetlerine göre serbestçe İşbirliği yaptığı ve bütün ihtiyaçlarının karşılandığı bir ideal durumda doruklaşacak bir gelişmeyi haber vermiş ve aktif bir biçimde onu kolaylaştırmaya çalışmıştı.
Sayfa 77 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
Sosyal bilimler, fiziğin matematiksel olarak formüle edilmiş nedensel kanunları ile mukayese edilebilecek hiçbir şeyi bilmez.
*****
Sayfa 42 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
Sosyal gruplar, hiçbir zaman sadece kişilerin toplamları olarak kabul edilmemelidirler. Sosyal grup, üyelerinin basit bir toplamından daha öte birşey olduğu gibi, üyeleri arasında herhangi bir anda· mevcut sadece kişisel ilişkilerden de daha öte birşeydir.
*****
Sayfa 37 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Evrimcilerin, evrimi "geleneksel düşünceye karşı cesur ve ihtilalci bir meydan okuma" olarak karşılayan duygusal tutumlarını paylaşmayan herkesten cehalet taraftarı (obscurantist) diye şüphe etme eğiliminde olmalarından gözüm biraz korktuğu için, burada modern Darwinizmde ilgili olguların en başarılı açıklamasını gördüğümü söylemem iyi olacaktır. Evrimcilerin duygusal tutumlarının güzel bir örneği, C.H. Weddington'un "Evrimin yönünün iyi olduğunu, düpedüz o iyi olduğu için, kabul etmeliyiz" şeklindeki ifadesidir. Bu, aynı zamanda Profesor Dernal'in Darwinci tartışmayla ilgili aşağıdaki aydınlatıcı görüşünün hâlâ geçerliliğini koruduğu gerçeğini sembolize eden bir ifadedir: "Bilim, haricî bir düşmanla, yani kiliseyle savaşmak zorunda kalmış değildi; kilise bilim adamlarının kendi içlerindeydi."
Sayfa 107 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
Tarihselci hatta daha da ileri gidebilir ve benimsenecek en makul tutumun, Kişinin kendi değerler sistemini, kapıya dayanıp zorlayan değişmelerle uyuşacak şekilde ayarlaması olduğunu ekleyebilir.
*****
Sayfa 64 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Başlangıçta "Viyana Çevresi" adıyla anılan, daha sonralan "Mantıkçı Pozitivizm" , "Mantıkçı Empirizm", "Yeni Pozitivizim" gibi isimlerle anılacak olan bu felsefe ekolü, M.Schlick'in 1923 yılından itibaren Viyana'da bir grup bilim adamının katıldığı seminerler düzenlemesiyle doğmuştur. E. Mach'ın da (1838-1916) etkisiyle felsefeyi metafiziğe karşı bir anlayış içinde doğrulanabilir (verifiable) bir yapıda olması gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
Sayfa 7 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Sosyal bilimlerde, fizikte karşılaştığımız türden obiektif ve ideal bir doğruluk (truth-hakikat) arayışına benzeyen pek az şey olduğunu görmemiz bizi şaşırtmamalıdır. Sosyal bilimlerde, sosyal havattaki eğilimler ve çıkarlar (veya ilgiler) sayısınca eğilim ve tavır bulunacağını beklemeliyiz.
*****
Sayfa 37 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Mümkün mü ?
Gerçekte bazı etkili tarihselci yazarlar, içinde insani işlerin akıl yoluyla planlanabileceği bir özgürlük ülkesinin geleceğini iyimserlikle haber vermişlerdir. Ve onlar, insanların şu anda içinde acı çektiği zorunluluk ülkesinden akıl ve özgürlük ülkesine geçişin akıl tarafından değil -mucizevi bir şekilde- katı zorunluluk tarafından, boyun eğmemizi öğütledikleri tarihsel gelişmenin kör ve amansız kanunları tarafından gerçekleştirileceğini söylerler.
Sayfa 61 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Pozitivist bilimin kutsanması ardından Kapitalizm ile Dünya iktidarı için
Çevre düşünürlerinin (ve daha sonra gelen pozitivistlerin) bilimde anlam problemini araştırma konusu yapmalarına karşılık Popper, bilimsel bilginin gelişimini temel problem olarak ele almıştır. Popper ile Çevre düşünüderi arasındaki diğer bir karşılık, metafizik karşısındaki tutumdur. Çevre düşünürleri, metafiziğe kesin olarak karşı olmuşlar (her ne kadar yargılama zamanla değişirse de başlangıçta) metafizik yargıları doğrulanamayan, dolayısıyla da anlamsız yargılar olarak kabul etmişlerdir. Halbuki Popper'e göre, bir antimetafizikçi de anlamsız bir yargıda bulunabileceği gibi, bir metafizikçi anlamlı ve işe yarar bir yargıda bulunabilir.
Sayfa 13 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
*****
Popper'e göre Einstein Relativite teorisini kurduğunda şu soruyu sormuştur: "Hangi şartlar altında teorimi savunamam veya hangi olguların teorimi yanlışlaması ya da çürütmesi (refutation) söz konusu olabilir?"
*****
Sayfa 9 - İnsan YayınlarıKitabı okudu