Mem- Zin
Mem-zin destanı halk arasında iki gencin arasındaki aşk destanı olarak geçse de hikâyeyi farklı kaynaklardan dinleyince öyle olmadığı anlaşılıyor.
Exmede Xani destanı kağıda dökerken 3 karektere eşit koşullarda davranmayıp Mem'i ön planda tutmuştur,Mem-i aşkından ölüp biten biri olarak tasvir etsede olay örgüsü Mem-in böyle bir kişi
MEMÊ ALAN DESTANI HAKKINDA
Sözlü Kürt edebiyatının en eski örneği olan Memê Alan Destanı, Kürt halkı arasında yüzyıllardan beri dengbêjler tarafından söylenegelen, kuşaktan kuşağa aktarılan ünlü bir destandır. Memê Alan’la şimdiye kadar pek çok araştırmacı ilgilenmiş, onun çeşitli derlemeleri yayımlanmıştır. Kürdolog Roger Lescot tarafından, özenle yapılan derlemelerinden biri, Celadet Bedirhan’ın yardımıyla Fransızcaya çevrilmiş ve Kürtçesiyle birlikte 1942 yılında Beyrut’ta yayımlanmıştır. Bir sevda öyküsü olan Memê Alan destanı, mitolojik özellikler gösterir ve tüm Doğu edebiyatlarının aşk içerikli anlatılarında olduğu gibi acıklı bir şekilde sonuca bağlanır. Memê Alan destanı yaratıldığı Kürt toplumu hakkında, diğer Mezopotamya toplumları hakkında araştırmacılara zengin birçok folklor malzemesi sunar. Destan, Kürt halkının eski yaşayışını sergiler ve geçmişin anlaşılması konusunda da tarihe ışık tutar. Mağripliler (Mixribiyan) kentinin padişahı olan Memê Alan ile Cizre prensesi Zînê Zêdan’ın trajik bir sonla biten aşklarını anlatan eser manzum olup, Kürt halk edebiyatında dengbêjler tarafından icra edilen en uzun metinlerden biridir.
Ehmede Xanî 'yi anlatan güzel bir yazı:)
Ehmede Xanî - Hayatı , Eserleri
Dünya edebiyati içinde 7 adet kitabı bulunan degerli bir yazardir. kendi döneminin bilim adamidir.Bölgenin üstün yetenekli bilgesidir. Halen mezari Ağri'da bulunmaktadir.
Onun yaşantısının öğrenilmesi Kürt kültür, sanat, dil ve edebiyatını öğrenmek açısından önemlidir.
Şêx Ehmedê Xani, 1651 yılında Hakkari’nin
