Her mümine, sahih iman ve düzgün ibadet farz olduğu gibi kalp temizliği, nefis terbiyesi ve güzel ahlâk da farzdır. Bu farzları yapmaya vesile olan şeyler de onlar kadar farzdır.
Sayfa 20 - Semerkand YayınlarıKitabı okuyor
İlk örnek Müslüman nesilden bazı âlimler şöyle demişlerdir: “ Basit bir iş bile olsa her fiil için iki sicil açılır: Bu sicilde ”Niçin?” ve “Nasıl?” ın kayıtları tutulur.
Yani “niçin yaptı?” ve “nasıl yaptın?”
“Niçin yaptın?”, davranışın ortaya çıkış sebebi ve arkasındaki itici gücü sormaktadır. O, insanlar tarafından övülme veya onlardan gelebilecek tehlikelerden korunma amacından mı kaynaklanmaktadır? Ya da hoşa giden bir şeyi elde etme veya hoşa gitmeyen bir şeyi kendinden sanma isteğinden mi ileri gelmektedir? Yahut davranışın sebebi, Rabb’e kullukta bulunmak, O’na yakın olmak ve O’nun rızasına çare ve yol aramak mıdır?
Soruyu şöyle sormak gerek: Sen bu davranışı Mevlân için mi yoksa arzularının tatmini için mi ortaya koydun?
”Nasıl yaptın?”; bu soru, kullukta Hz. Peygamber’e tâbi olmayı sorgular. Yani, Allah bununla şunu sorar: Bu davranış, benim Peygamberim aracılığıyla size koyduğum bir amel midir, yoksa tarafımdan belirlenmemiş ve hoşnut olmadığım bir iş midir?
Birinci soru, ihlâsı sorguluyor.
İkinci soru ise, Hz. Peygamber’e tâbi olmayı, amelin sünnete uygunluğunu.
Allah, bu ikisini birlikte barındırmayan hiçbir amel ve davranışı kabul etmemektedir.
Birinci sorudan kurtuluş, ihlâsı elde etmekle mümkündür. İkinci, sorudan kurtuluş da Hz. Peygambere bağlılığı (tâbiyeti) gerçekleştirip; kalbi ihlâsla çelişen isteklerden ve Peygamber’e bağlılıkla uyuşmayan nefsânî arzulardan temizlemekle mümkündür.
Kurtuluş ve mutluluğu garantilemiş olan kalbin hakikati işte budur.
Kalbin davranışları; istemek, sevmek, nefret etmek ve bunlara bağlı fiillerdir.
Kalbin sözlerin; kalpteki inançlardır. Dilin sözleri ise; kalpte olanın haber verilmesidir.
Sağlıklı bir kalp, kıyamet günü sahibini kurtaran selim kalptir. Allah onu şöyle haber vermiştir: ” O gün, ne mal fayda verir ne de evlât. Ancak Allah’a selim kalp ile gelenler (o günde fayda bulur).” (5)
5 Şuarâ, 88-89
Ebû Hureyre (r.a) de kalp hakkında şu açıklamayı yapmıştır: “ Kalp hükümdar, organlar onun askerleridir. Hükümdar iyi olursa, ordusu da iyi olur; kötü olursa ordusu da kötü olur.” (4)
4 “Miftâhu dâri’s-saâde”, (2/16) İbn Affan Yayınevi
Göz, kalpte olanı görme duyusuna yansıtan aynadır. Dil de onun tercümanıdır; kalpte olanı işitme duyusuna iletir.

~Üzerimizdeki imanî vazifenin ifasını gerçekten en asli dert ve endişe edinmişsek;
~gerçekten hayatımızı Rabbimizi olabildiğince 'tesbih ve zikr ederek yaşamayı hedeflemişsek;
~kendini 'en yüksek rab' ilan eden firavunlaşmış nefisler ve firavunlaşmış kollektif nefs-i emmarenin bu küfri iddiasını lâyık olduğu derecede alçaltıp Allah'ın ismini ve şanını lâyık olduğu şekilde yüceltmeyi vazife bilmişsek,
==> uhuvvetin hayatımızın esası ve zenbereği haline gelmesi gerekiyor.
==> Tek başına, münzeviyâne fütuhatlar ummak yerine, mü'min kardeşlerimizle aynı yolda beraberce yürümeyi becermemiz gerekiyor.
==> Bu da, onların şahsımızdan ayrı ve farklı insanlar olduklarını peşinen bilerek, farklılığı bir yalnızlaşma ve kopma konusu kılmayacak bir nefis terbiyesi ve hikmeti kuşanmamızı gerektiriyor.
Sayfa 43Kitabı okuyor
Enes ra dedi ki: Nebî Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “ Kul, ibadet noktasında zayıf olmasına rağmen güzel ahlakı sayesinde ahiretin yüksek mertebelerine ve şerefli konumlara ulaşır.”
Ebû Mes’ud el- Bedri’den ra şöyle söyle demiştir: Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem duasında şöyle derdi: “ Allah’ım! Yaratılışımı güzel yaptın. Ahlakımı da güzelleştir.”
Ebu Hureyre ra şöyle demiştir:” O sıfat olarak insanların en güzel ve en hoş olanıydı”
Adamın biri Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem’e “ Bana tavsiyede bulun” dedi. Bunun üzerine şöyle buyurdu: “ Her nerede bulunursan bulun Allah’tan kork!” Adam dedi ki: Daha çok söyle. Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem “ kötülüğün ardından hemen bir iyilik yap ki onu silsin” dedi. Adam yine “ Daha çok söyle” dedi. Şöyle buyurdu: “ İnsanlara güzel ahlakla davran!”
Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem:” kıyamet gününde mizana konulacak en ağır amel Allah azze ve celle’den korkmak ve güzel ahlaktır.”
Ebu Hureyre bu konuda şöyle dedi: "Kalp maliktir, uzuvlar onun ordularıdır. Şayet malik, melik güzelleştirilir, düzeltilirse ordusu da düzelir. Şayet melik kötüyse ordusuda kötüdür."
Sayfa 26 - EhilKitabı okudu
Tehlike kalbe üç yönden geliyor: Nefis, şeytan ve fitne ve günahlar…
Kalp, insanın merkezi, başkentidir. Kalp, kendisi iyi olduğunda bütün bedenin iyi olduğu, hasta olduğunda da bütün bedenin hastalandığı et parçasıdır. Yaşadığı etkilenimlerin etkisi, bütün bedende ortaya çıkmaktadır. Halbuki diğer organların hastalıkları bölgesel olarak, sadece hasta organla sınırlı kalır.