Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.37.26
Hüseyin Cahit Yalçın
Hüseyin Cahit Yalçın Yorumları ve İncelemeleri
Hüseyin Cahit Yalçın yorumları ve incelemelerini, Hüseyin Cahit Yalçın kitabı hakkındaki okur görüşlerini , Hüseyin Cahit Yalçın puanlarını 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
VATAN SİZE MİNNETTAR
İttihat ve Terakki'nin on yıllık iktidar döneminin beyin adamı olan Talat Paşa, partinin önde gelen askeri kanat liderleri Enver ve Cemal Paşalar ile uyumlu ve eşgüdümlü bir şekilde ülkeyi yönetmiş, ülkenin yararı için hiçbir şeyden çekinmemiş, kararları cesurca alabilmiştir.
Partinin iç yapısına ve dinamiklerine hakim, örgütü elinde tutan
Bir Talât gider, bin Talât yetişir
İnsan Talât, herkesin teklifsiz tekellüfsüz konuşup görüşebildiği Talât; arkadaş, dost, delikanlı, ahlak ve seciye abidesi Talât; sadelik ve dürüstlük timsali Talât, gelmiş geçmiş en güler yüzlü ihtilalci Talât...
Hüseyin Cahit tarafından yazılan bu kitap Talât Paşanın yaşantısı anlatmakta ve birçok hatıratı da barındırmaktadır. Vatanını seven ve kurtulması için her şeyi yapan bunun için canını dahi vermekten çekinmeyen Talât Paşa her zaman hatırlanması ve yâd edilmesi gereken bir kahramanımızdır. Eserdeki şu olay bile Talât Paşayı anlamak için yeterlidir,
Talât Paşa'nın Berlin'de parasız bulunduğu sırada, Ştraus adında bir zat paşaya yüz bin mark vermişti. Bu Ştraus Umumi Harp'te Berlin sefaretimizde katiplik etmiş, asker olmamıştı. Bu yüzden Talât Paşa'ya minnettardı. Talât Paşa parayı alır almaz bankaya yatırdı, kendi ihtiyacı için bir miktar bile ayırmadı:
Vatan ihtiyacı için para lazım olursa ne yaparız? Ben aç kalabilirim , kıyamet kopmaz, dedi.
Talat Paşa
Talat Paşa'nın anlatıldığı kısa ama öz bir o kadar da önemli bir kalemden çıkmış bir eser. Önsözü ise değerli Mustafa Çalık hocanın kaleminden çıkmış. Hüseyin Cahit Yalçın gerçekten çok önemli ve çok başarılı bir kalemşör bunun tartışılması çok zor. Bu kadar hacmi küçük bir eserde verdikleri buna kanıttır. Bu eserde sadece Talat Paşa'yı o dönem kısa bir manzarasını da çiziyor. Talat Paşa'nın dengeli yükselişi ve İttihat ve Terakki içerisinde ki konumunu net çizgiler ile anlatıyor. Bunlar anlatılırken aralarda ki bazı çekişmelere, Cemiyetin kuruluşuna, faaliyetlerine değinerek bu önemli konulara altyapı sağlıyor. Talat Paşa hakkında bu eseri gönül rahatlığı ile öneriyorum. Bunun harici Talat Paşa hakkında daha detaylı bilgi edinmek isteyenler için önereceğim iki eser var.
1) Tevfik Çavdar- Talat Paşa
2) Murat Bardakçı- Talat Paşa'nın Evrak-ı Metrukesi
Yine bu eserler haricinde dönemi anlatan eser isteyen olur ise.
1)Sıddık Yıldız- Çıkışından Bastırılmasına Kadar 31 Mart İsyanı
2)Murat Bardakçı- Enver
3) Cemal Paşa'nın Hatıraları
4)İbrahim Temo'nun Anıları
5)Resneli Niyazi Bey'in Anıları
Harbe iştirak sebebinin müsebbibi ve Ermeni tehcirinin günah keçisi olarak gösterilen İttihat ve Terakkinin, Talat Paşa nezdinde bir savunması niteliğinde okunması gerekli olan hatıratıdır. Özellikle Ermeni meselesinin iç yüzünü öğrenmek ve daha fazla malumat sahibi olmak için dikkate alınması gerekir. Talat Paşa tehcir fikri sunulduğu zaman bile bunu erteleyebildiği kadar ertelemiş, son çare olarak görmüş ancak ermeni komitecilerinin tacizleri bu durumu zaruri hale getirmiş.
120 syf.
10/10 puan verdi
[…] Müttefik memleketin mahkemesi onun katilini alkışlarla serbest bıraktı. Talât bu acıyı duymadı. Fakat onu biz hâlâ duyuyoruz.
***
Hüseyin Cahit Yalçın kitabın yaklaşık olarak üçte ikisinde İttihat ve Terakki’den ve cemiyetin, hayat bulduğu süre boyunca belki de ayırdına var(a)madığımız düşünce dünyasından ve o dönemin genel olarak havasından söz ediyor eski bir İttihatçı olarak.
Geride kalan üçte birlik kısımda ise buraya kadar verdiği bilgiler, detaylar sayesinde daha iyi anlamamızı istediği Talât Paşa'yı anlatıyor bizlere, hem de birçok yönüyle.
Kitaptaki yazılanların çoğu belki de bildiğimiz şeyler fakat Hüseyin Cahit'in kaleminde ne var ise başlıkta da dediğim gibi bilhassa Talât Paşa'nın anlatıldığı yerleri içimde acı duya duya yüreğim burkula burkula okudum ve kitabın sonunda şaşkınlığım büsbütün arttı. Çünkü düşündüm, hakikaten biz Türklerin hayâlî kahramanlara ihtiyacı yok; tarihimizde Talât Paşa gibi fedakâr, yürekli, mert adamlar var iken neden hayatları bilinmez, geçtim hayatlarını neden isimleri anılmaz, cisimleri tanınmaz, evlatlarımıza öğretilmez. Bunu düşündüm kendi kendime ve onu bu kadar geç tanımaktan dolayı kendime esef ettim.
***
Elinde ne varsa hepsini, vücudunu, ruhunu, Bütün varlığını vatan uğruna veriyordu. Nihayet bir düşman kurşunu ile canını da verdi.
Memleketini seven, Türklüğün yükselmesi uğrunda çalışan vatan evlatları arasında Talât daima yüksek ve muhterem bir mevki tutacaktır.
248 syf.
9/10 puan verdi
Kitabı okumaya başlamadan önce bu kadar değerli anılar okuyacağımı, bu kadar değerli insanlarla -bir nevi- tanışacağımı düşünmezdim. Kitap ilerledikçe -sayfaların çoğalması mümkün olmayacağı üzere- en azından uzun sürmesi adına olabildiğince ağırdan alarak okudum.
Hani iş, okul, sosyal hayatlarımızda, hakkında gizliden gizliye epey bilgi sahibi olduğumuz kimi kimseler bizi hiç tanımazlar da bu tek taraflı bir tanışıklıktır ya, işte bu kitabın son sayfasına kadar da bu meşhur şahsiyetlerle aramda böylesine bir bağ oluştu. Her bir portreyi okudukça içimde artık pek tabii gerçekleşmesinin mümkün olmadığını bildiğim tanışma hadisesinin acısını duyumsadım.
****
Hüseyin Cahit'in 1936'da Yedigün dergisinde haftalık olarak yayımladığı, geçen adların hemen hemen hepsinin, yazıldığı dönemde hayatlarını kaybetmiş ve çoğunluğunun İttihat ve Terakki Cemiyeti mensubu olduğu kişilerin portrelerinden oluşan bir kitap.
II.Meşrutiyet ve sonrası dönemle ilgilenenlerin okumasında yarar var. Ancak bir nevi anı kitabı olarak da oldukça eşsizdi.
Aklü’l-Mecanin
Öncelikle şunu belirterek başlamalıyım ki kitabın ismi her ne kadar Talat Paşa olsa da eser genel olarak İttihat ve Terakki'den ve İttihat Terakki üzerinden Talat Paşa'nın hayatını ve kişiliğini kısaca anlatıyor. Bu anlatımı yapan kişinin Talat Paşa ile aynı dönemde, aynı cemiyet/fırka içerisinde yaşayan Hüseyin Cahit Yalçın olması kitabı daha önemli kılıyor. Cahit Yalçın her ne kadar İttihat ve Terakki üyesi olsa da gerekli noktalarda cemiyetin hatalarını net bir şekilde dile getiriyor.
Talat Paşa, Osmanlı Devleti'nin son zamanlarından ortaya çıkmış en namuslu, dürüst ve cesur sadrazamlarının başında gelir. Bir sadrazam düşünün halk vesika ile ekmek alıyor diye kendisi de mahalle fırınından vesika ile ekmek alan, tramvay kullanan, sadrazam konağına taşınmayan.. Almanya'ya zorunlu gidişinden sonra eline geçen paraları "ben aç kalsam ne olur kıyamet kopmaz" diyerek paraları Anadolu'ya gönderilmek üzere bankaya yatıran bir yüce insan, Talat Paşa.
Talat Paşa hain bir kurşunla hayata gözlerini yumduğu vakit cebinde yalnız on mark bulunuyordu.
O döneme meraklı herkesin okumasını tavsiye ederim.
Yeni yılın ilk incelemesi... Tarih meraklılarının - bilhassa son dönem Osmanlı tarihi ile alâkadar olan kesimlerin - çok iyi bildiği üç önemli simadan birisi olan Talât Paşa, Ittihat ve Terakki Cemiyeti'nin (Fırka) siyasî kanadının liderliğini üstlenmiş önemli bir şahsiyet.
Üç Paşalar içinde, Enver ve Cemal Paşa'ya göre daha fazla anlayışlı,
Talat Paşa
Hüseyin Cahit Yalçın, Osmanlı'nın son Cumhuriyet'in ilk dönem gazetecileri arasında şüphesiz en üst sıralarda yer alan bir şahsiyet. Aynı zamanda bir İttihatçı. Anıları çerçevesinde Talât Paşa'yı anlatmış bu eserinde.
Talât Paşa, aslında kapsamlı bir çalışmayı hakeden tarihi şahsiyetlerin en önemlilerinden birisi. Bu eserinde ise Hüseyin Cahit Yalçın, Talât Paşa'nın daha çok kişiliği, İttihat ve Terakki içindeki mevkisini ve birkaç tane de hatırasını ele alıyor. Girişte öncelikle İttihat ve Terakki'nin felsefesini anlatıyor. Sonrasında ise Talât Paşa'yı İttihat ve Terakki'deki yerine koyuyor.
Kitabın sonlarına doğru Talât Paşa'nın naaşının Türkiye'ye getirildiği gün yazılmış bir yazısı var Hüseyin Cahit'in. Son 20 sayfada ise Talât Paşa hakkında hatıralar var.
Talât Paşa, İttihatçılar içinde belki de en büyük İttihatçı idi. Çoğu işte fikir babalığı, devlet kademesinde çeşitli bakanlıklar ve son olarak Sadrazamlık görevinde bulundu. Fakat öldüğünde cebinde sadece 10 mark vardı. Talât Paşa da çoğu İttihatçı gibi sadece bu vatanı sevdi. Zengin olmayı, cebini doldurmayı düşünmedi. Rahmetle...
Talat Paşa'nın kişiliğini,devlet adamlığını kitabın içinden bir alıntı ile anlatmak en doğrusu olacaktır.
Birinci Dünya Savaşı'nda halk süpürge tohumu ekmek yerken Sadrazam Talât Paşa'da evine vesika ile aynı ekmeği alıyordu. Askeri Levazım reisi Topal İsmail Hakkı Paşa evlerine gelmişti. Sadrazam Talât Paşa'nın evinde bu çamur gibi ekmeğin yendiğini görünce Talât Paşa'nın şoförünü yanına çağırmış, ertesi gün gelip kendisini görmesini tembih etmişti.
Topal İsmail Hakkı Paşa'nın niyeti açıktı: Talât Paşa'ya beyaz ekmek gönderecekti. Ertesi gün kendisini ziyaret eden şoföre bir torba beyaz ekmek verip Talât Paşa'nın evine gönderdi. Talât Paşa'nın hanımı ve doksan yaşındaki annesi levazım reisinin bu hediyesine son derece memnun olmuşlardı. Fakat akşam üzeri eve gelip sofraya oturduğu zaman bu beyaz ekmeği gören Talât Paşa, en küçük dilimleri bile toplattı ve şoförünü çağırarak şu emri verdi:
-Bunları İsmail Hakkı Paşa'ya götür ve selamımı söyle. Biz, her gün vesika ile ekmeğimizi mahallemizin fırınından alıyoruz. Bu ekmeğe ihtiyacımız yok.
Aziz Ruhu Şad Olsun.