Hakkında
17. yüzyıl sonu ile 18. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamıştır. Asıl adı Ahmed olan Nedîm; İstanbul'da 1681'de[1] doğdu. Babası Mehmed Efendi; Sultan İbrahim'in iktidarı esnasında kazaskerlik görevinde bulundu. Küçük yaşlarda medrese eğitimi alan Nedîm; burada Arapça ve Farsça öğrendi. Daha sonra fıkıh eğitimi aldı.
Bir şair olarak tanınma gayreti içindeki Nedîm, Osmanlı Sadrazamı Ali Paşa'ya birkaç kaside yazdı. Ama Topkapı Sarayı'na girişini sağlayan Ali Paşa'nın halefi olan Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'ya yazdığı kasideler oldu. Lale Devri'nin sadrazamı olan Damat İbrahim'in himayesi altında daha sonra kendisini meşhur yapacak olan eserlerini ve yaşam tarzını ortaya koydu. Şair gerek yaşamı, gerekse şiiri ile estetik, sanat ve eğlence eğilimleri ile göze çarpan bu devrin önemli bir temsilcisi olarak kabul görmektedir.
İzn alub cum'a nemâzına deyû mâderden, Bir gün uğrılayalım çerh-i sitem-perverden. Dolaşub iskeleye doğrı nihân yollardan, Gidelim serv-i revânım yürü Sad'âbâde."
Günümüz Türkçesi: Anne(n)den cuma namazına (gideceğiz) diye izin alıp Zalim felekten bir gün çalalım. Issız yollardan iskeleye doğru dolaşıp, Yürü uzun boylu sevgilim Sadabad'e(eğlence mekanı) gidelim.
Nedîm'in Patrona Halil İsyanı esnasında öldüğü kabul edilmekte ama bunun içeriği hususunda ihtilâflar bulunmaktadır. En meşhur rivayet, isyankârlardan kaçarken Beşiktaş'taki evinin çatısından düşerek öldüğü yönündedir. Diğer bir rivayette aşırı alkolden öldüğü söylenir. Bir başka rivayet ise, Damad İbrahim Paşa ve şürekâsına yapılan işkenceden ötürü dehşete kapılıp korkudan öldüğü şeklindedir. Nedîm'in mezarı, Üsküdar'da Karacaahmet Mezarlığında bulunmaktadır.
Tam adı:
Şair-Yazar
Doğum:
İstanbul, 1681
Ölüm:
İstanbul, Beşiktaş, 30 Ekim 1730
Okurlar
73 okur beğendi.
20 okur okudu.
2 okur okuyor.
22 okur okuyacak.
1 okur yarım bıraktı.
Sözler ve Alıntılar
Divan edebiyatı... Aşığım...
"Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmuş sana
Mey süzülmüş şîşeden ruhsar-ı âl olmuş sana"
Niçin sık sık bakarsın öyle mirat-ı mücellaya,
Meğer sen dahi kendi hüsnüne hayran mısın kafir
Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmuş sana
Mey süzülmüş şîşeden ruhsar-ı âl olmuş sana
Ya seferdir ya tahammül anla aşkın çaresi
Mani değil ( Gazel)
Ol peri-nu âşıka râm olsa dâ mani' değil Gündüzün olmazsa ahşâm olsa dâ mâni' değil
Sine såf olsun heman reyb ü riyâdan zâhidâ Elde tesbihê bedel câm olsa dâ mâni' değil
Hüsnünü seyreyleyim dê gördüğüm yer ol gülü Gülsitân olmazsa hammam olsa dâ mâni' değil
İletiler
Hiç kimse sevgiliye iltifatı
Nedim kadar arşa çıkarmamıştır.
“Güllü dîbâ giydin amma korkarım âzâr eder
Nâzenînim sâye-i hâr-ı gül-i dîbâ seni”
Yani, “İpekten gül desenli bir elbise giymişsin. Ama kumaşın üstündeki gülün dikeninin gölgesi seni incitir diye korkarım.”
“Güllü dîbâ giydin amma korkarım âzâr eder
Nâzenînim sâye-i hâr-ı gül-i dîbâ seni”
“İpekten gül desenli bir elbise giymişsin. Ama kumaşın üstündeki gülün dikeninin gölgesi seni incitir diye korkarım.”
Nedim
Yorumlar ve İncelemeler
