Akış
Ara
Keşfet
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
Kitap Türleri
Dergiler
Çevirmenler
İncelemeler
Alıntılar
İletiler
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.38.12
Alter ego ve şizofreni: Edebiyatta ilk büyük roman
Ustanın ikinci eseri olan kitap; #insancıklar 'dan sonra başta #berlinski dönemin eleştirmenleri tarafından pek beğenilmemiş ama her eserine kulp bulabilen #nabukov 'a göre ise, en iyisi. Peki, nedir bu kitabı önemli kılan?
Her şeyden önce, psikolojinin babası #freud ortada yokken; kişilik bölünmesini, parçalanmış bilincin yaratabildiği tehlikeli dünyayı ele alması. Alter Ego diye adlandırılan ikinci benlik, aslında ilk yüzyılda #çiçero tarafından yazılmıştı. Ancak edebiyatta bir roman olarak ayrıntısıyla irdelenişi tabii ki, eserlerinde insanın psikolojik yönünü gösteren yazara nasip olmuş. Bu eserden sonra, hayata şizofren biçimde yaklaşımı içeren #dövüşkulübü gibi kitap ve filmler ortaya çıkmış hatta başta Kafka olmak üzere pek çok büyük yazar etkilenmiş.
9.dereceden dürüstlük timsali Bay Golyadkin'in çevresiyle uyumsuzluğu ve sisteme ayak uyduramayıp yarattığı ikizi (alter ego) konusu kitabın. Hepimizin olmak ya da değiştirmek istediğimiz yönlerimiz var. Çevremizdeki insanların davranışlarına yüklediğimiz yanlış anlamlar ve suçlamalar ile çekildiğimiz kabuğumuzda yarattığımız kurmacaların egomuz yada kendi hayatımızda getirebileceği ürküten gerçekleri yansıtıyor bu neredeyse iki yüzyıllık kitap. #dostoyevski , irrasyonellik boyutunda bir karakter ustası. Öykülerinden sonra onu okumaya bu kitapla başlamak en dogrusu. Zira hayatında yaşadığı büyük kırılmalardan ilki ve bence kendisini göstermeye başladığı eser bu: Okuyun...
Öteki Dostoyevski’nin kronolojik bağlamda ele alındığında 2. kitabı. İnsancıklar ile büyük bir çıkış yakalayan müellifin bu kitabı hiç sevilmemiş. Doğru veya yanlış olduğu bireysel bazda değişkenlik gösterebilir.Dostoyevski’nin mektuplarında bu kitabı için “ileride benim başyapıtım diye bahsedecekler”diye çok iddialı da bir görüşü var.Eser günümüzde novella (kısa roman) olarak değerlendirilse de Dostoyevski eseri için roman ifadesini kullanıyor. Bay Yakov Petroviç kendi halinde bir yaşama sahip bir bireydir. İnsanların bulunduğu içtimai pozisyon ve makamlardan dolayı saygı görmelerini veya aşağılanmarını yanlış bulmakta bu rağmen hizmetçisi Petruşka’yı her fırsatta hor görmekten ve aşağılamaktan çekinmez. Bu şekilde tezatların yarattığı bir insan olan Golyadkin pahalı elbiseler atıp bunlarla insanlara caka satmaya, toplum içinde parmakla gösterilmeye bayılır. Bir akşam Klara Olsufyeviç’in yaş günü partisine katılmak için evlerine gider hizmetli davet listesinde adının olmadığını söyleyip Golyadkin’i eve almaz. Golyadkin de konukları görebileceği bir yerden salonu gözetler. Bir fırsatını bulup içeri girdiğinde tüm konukların mizah malzemesi olur ve ağır bir şekilde aşağılanır. Burdan çıkıp arabasına atladığında roman boyu bir karakter yarılması yaşatacağı ikizi ile karşılaşır. Bay Golyadkin’in akıl hastanesine giden sürecini, olayın akışına kapılıp bir yudumda okuyorsunuz. “Sahte” Bay Golyadkin üzerinden verdiği alter ego ve gerçeğe bu kadar yakınlığı insanı ürpertir derecede güzel.
Sürükleyici bir kitap kesinlikle. Merak uyandıran insanı düşündüren bir olay örgüsüne sahip. Ana karakterimiz bir bilim adamı ve yaptığı bir deney sonucunda hayatının nasıl değiştiğini anlatan kısa ama hoş bir eser. İçeriğinde insanların içinde barındırdıkları iyi ve kötü yönlerinin çatışmasını anlatıyor.
Vygotsky’in davranışçı kuramıyla okurken ben bağdaştırdım açıkcası. Ego ve id’in insanın benliğindeki yerlerini ve önem derecesini bir kez daha anladım.
Dr.Jekyll iyi huylu ahlaki yönü kuvvetli dürüst güven veren saygın bir doktor ve yine aynı kişi Bay Hyde içindeki kötülüğü sonunu düşünmeden istediği ölçüde yapabilecek farklı bir görüntüye bürünmüş deneysel sonuçla ortaya çıkan karakterdir. Burada insanın davranışlarını ve düşüncelerini Freud’un “id-ego-süperego” diye gruplandırdığı insan zihninin katmanlarından ortaya çıkabilecek karakter örnekleridir. Şöyle ki insanın karar ve yargı biçimini araştırmaya çalışan Freud’un sonrasında örnek bir kişilik üzerinde yapabileceklerini yazar Stevenson kalemiyle ve düşüncesi tasviriyle bize sunmuştur. Felsefi açıdan bakacak olursanız iki karakter arasında iyi ve kötü kavramlarını,kötülük sorununu ve bunların toplumsal karşılığını irdelemiş olacaksınız. İyi okumalar
151 syf.
·
Puan vermedi
Bu kitap hakkında bu sitede birbirinden dikkat çekici incelemeler bulabilirsiniz. Kendim için daha sonra hatırlamak üzere uzun uzadıya bir özet yazdım. Ancak inceleme yazısı uzun olmasın diye buraya eklemiyorum şimdilik. Okurken karakter ve olayların bana hissettirdikleriyle ilgili bir inceleme yazacağım daha çok.
*** Bu kısım kitapla ilgili kısa
Bilim kurgu ve polisiye esintileriyle akıp giden bir eser: Dr. Jekyll ve Bay Hyde - Tuhaf Bir Vaka
Kitabın adında da olduğu gibi hakikaten "Tuhaf Bir Vaka" : Dr. Jekyll hiç de kendisine uygun olmayan bir arkadaş edinmiş, hatta o kadar ki bu arkadaşa servetini emanet edecek kadar güvenmektir, Hyde ismindeki bu arkadaşı görende ürperti ve tiksinti uyandırmaktadır ve tabiri yerinde ise "yüzünden nur akan" Dr. Jekyll ile arkadaşlığı asla anlaşılmamaktadır. Kitap Dr. Jekyll'in avukatı ve yakın dostu Utterson'un arkadaşının son zamanlardaki değişimini anlamlandırması üzerine kurulu. Ben kitabın arkasını da okumadan başladığım için benim için oldukça sıra dışı ve heyecanlı ilerledi.
Aslında psikoloji bilimi açısından çok yönlü incelenebilir bu eser, Freud'un İd, Ego ve Süperego kavramları için güzel bir örnek niteliğinde. İlk defa duyanlar için bu kavramları kısaca açıklamak isterim. Freud'a göre insan var oluşu itibariyle "Cinsellik ve saldırganlık" dürtüleri ile doğar, Freud bu dütrülere "İd" adını vermiştir, aslında hayatta kalmak için gerekli olan yemek yeme, kendini koruma gibi temel ihtiyaçlar da "İd" in içindedir. "Süperego" ise İd'in aksine ahlaki yanımızı oluşturur. İd ve Süperego zıtlığı bir dengesizlik yaratır ve bizler bunu "Ego" ile dengeleriz. Bir dengesizlik olduğunda işler karışır: kitapta da id ve süperegonun kavgasını okuyacaksınız aslında.