Hayvan Çiftliği Bir Peri Masalı George Orwell

George Orwell ' in daha önce 1984 kitabını okumuş ve çok beğenmiştim. Kısa bir süre önce bu kitabı tekrar okuyunca Hayvan Çiftliği ' ni de okumam gerektiği kanaatine vardım. Bu iki kitap bana göre gelmiş geçmiş en iyi kitaplar arasındadır.

Bir çiftlikte yaşayan hayvanlar, kendilerine zulmeden, emeklerini sömüren çiftlik sahibini domuzların planıyla devirip, yönetimi ele geçirirler. Amaç; eşit ve daha iyi koşullarda yaşayabilmektir. Başta her şey iyi gider. Her hayvan gücünün yettiği kadar çalışır, güçsüz ve zayıflar korunur. Zamanla domuzlar yeni yasalar koyar ve üstünlüğü ele geçirirler. Sözde bunları onların iyilikleri için yaptıklarını söylerler. Eşit bir hayat için başkaldırmış olan hayvanlar için bir şey değişmez. Domuzlar yönetici, diğer hayvanlar yine işçi muamelesi görür.

Hayvan Çiftliği sosyalizme, Stalin Dönemi' ne ve çarlık devrimine yapılmış bir eleştiridir. Ama aynı zamanda bugünü ve bugünün sistemini de tahmin edip eleştirmiş gibi. Orwell yine öngörüsünü konuşturmuş. Diktatör yönetimi, kokuşmuş düzeni, eşitsizliği, adaletsizliği,ayrımcılığı,sömürüyü net bir şekilde görüyorsunuz kitapta. Yazar öyle başarılı betimlemeler yapmışki kendiniz yaşıyor ve kahramanların hayvanlar olduğunu unutuyorsunuz. Tıpkı günümüzdeki gibi kitapta da körü körüne mutlak bir inançla, sorgusuz sualsiz biat eden koyunlar okuyucuyu çıldırtıyor. Domuzların adaletsizliği, emek hırsızlığıysa iki kat çıldırtıyor.

Kitabın dili ağır değil ve oldukça akıcı. Vakit bulup okuyabilirseniz 2-3 günde rahatlıkla bitirebilirsiniz. Kitabı Can Yayınları' ndan okudum ve çeviri çok başarılı. Çeviriyi yapan Celal Üster' in yine kitap hakkındaki düşüncelerini yazdığı uzunca bir yazı var. Kitabı daha iyi anlamak adına okumanızı tavsiye ederim. Velhasılıkelam çok güzel bir kitap, kesinlikle okuyun...

Kitapta bütün olaylar aslında çiftlikle geçiyor.Bay Jones çiftlikte ki hayvanları kendi kölesi gibi çalıştırıyor.Üstüne üstlük karşılıgında sadece ölmeyecek kadar karınlarını doyuruyor.Hayvanların arasında yaşlı bir hayvan var.Orada ki hayvanlar ona koca reis diyorlar.Sonra bir gün bu koca reis bir rüya görüyor ve bunun üzerine çiftlikte ki bütün hayvanları toplantıya çagırıyor.Toplantıda ölecegini ve artık köle gibi çalısmayı bırakmalısınız diyor.Daha sonra rüyasını anlatıyor çiftlikte ki hayvanlara.Daha sonra aradan 3gün geçtikten sonra koca reis ölüyor.Burası çok önemli ki.Ölmeden önce bütün hayvanların ufkunu açmıştı.Bu şekilde ilerliyor olay.Uzun zamandır okumak isteyipte okuyamadıgım bir kitapyı aslında.İyi ki okumuşum.Sizin okumanızı isterim.

Kısa ve dolu kitap. Benim okuduğum Can Yayınları'nın bastığı basımdı. 152 sayfadan oluşuyor. Bunun yaklaşık 30 sayfası resim. Dolayısıyla bir günde okunabilecek bir kitap. Fakat kısa olması, resimli olması sizi yanıltmasın 500 sayfalık bir çok kitaptan daha değerli bir kitap. Bu yönüyle kesinlikle bir çocuk kitabı değil.

Kitap şekil olarak bir sosyalizm eleştirisi gibi geliyor. Tabi tartışmalı bir durum bu. Sosyalizm hakkında yeterli bilgiye sahip değilim. Fakat gördüğüm kadarıyla bir Sosyalizm eleştirisinden çok insanın kendisine doğru bir eleştiri var. Şahsi düşüncem kitap 1984 kitabının bir uyarlaması gibi. Sorgulamadan inanan, benimseyen insanlara bir eleştiri var. Sistem ister Kapitalizm olsun, ister Sosyalizm olsun onu yöneten, ona tabi olanlar biziz. bu bakımdan insanların içindeki o "kötülükler" devreye girince sistemin adı ve biçiminin hiçbir önemi kalmıyor. Örneğin günümüz Türkiye'sinde de aynı durum var: Tek adam ve ona sorgusuz, karşılıksız bir şekilde itaat eden kimseler. Misal Türkiye'nin Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde de, Rusya'nın Sosyalizm'e geçişinde de ezilen kesimler neredeyse hep aynı olmuştur. Çünkü insan ve zihniyeti değişmiyor. Bu bakımdan sistemi vesaire değiştirmeden önce "sıradan" insanlar olarak önce biz değişmeliyiz. Yoksa dünyanın en iyi, en demokratik yasalarını da getirsen hiçbir etki doğurmaz. Kişisel kanaatim insanlar da ancak ve ancak kitap okuyarak, kişisel gelişimlerini tamamlayarak gelişebilir.

Velhasıl, bu kitap bende olduğu gibi okurları bu tür düşüncelere yönlendirdiği ve doğamızdaki kötülükleri apaçık yüzümüze vurduğu için gayet değerli, okunulması gerekilen bir kitap diye düşünüyorum.

Herkese iyi okumalar dilerim.

Ama ben Bernhard’ı bir başka seviyorum bu aralar, diye düşündüm. Bernhardist Ömer takdim eder, diyesim bile oldu. Bir kahraman o kimsenin tanımadığı. Bu demek değildir ki Joyce’u görmezden geleceğim. Gelemem ki zaten, çünkü bu ön yargılı roman tüm ön yargılarımı kırmıştı zamanın behrinde, diye düşündüm. Aklımı işgal eden ama Türkçeye oturmamış tarzını romanın düşünürken bir daha okumalıyım, diye düşündüm. Üçüncü kez olacaktı. Olsun bari. Ama okuyacak ne çok şey var, diye de düşünüyordum bir yandan da. Ben yaşlandım ki artık. Hem, hele de yerliler! Yazmak da istiyor bu fukara.

Önyargılı romanı ne mi üstadın? Pardon atlamışım, Ulysses’dir o. Musil’i okumaya başlamadan evvel, ilk Ulysses’i sonra da Kayıp Zamanın İzinde’yi okudum, demiştim dost meclisinde de, yok devenin nalı demişlerdi. Doğruydu. Doğrular bile yetmiyor doğruyu anlatmaya bazen. Zaten artık gerçekleri değil, kurguları anlatmayı daha çok seviyorum.

Toplumsal gerçekçilerin galebe çaldığı zamanlarda “Batıda roman öldü” diye bir şayia çıkmıştı. Biz saflar inanmıştık. Aslında ben onlara hep inandım ve bir küncü kadar şey yoktu gerçeği destekleyen. Halbuki adamlar, Batılılar yani, post-modern edebiyatı yaratırken, biz toplumsal gerçeği yazamıyorlar mantığını nerelere ihale etmiştik. Toplumsal gerçekleri yazmayı bıraktıkları falan da yoktu. Bilemedik o zaman toplumsal gerçeklerin de değişebileceğini.

Anahtar roman Türkçesi, fakat bu bile yeterli değil anlamak için. Orijinali “Roman a clef”dir. Duymadıysanız üzülmeyin, çünkü bu konuda çok az kaynak var Türkçemizde. Bir yazar “roman a clef” türünü girdiyse saklayacak şeyleri vardır. Bu türde en sevdiğim ise Orlando’dur, Virginia Woolf’dan. Esaslıdır zira içinde ekstrem bir aşk vardır. Sahibine bağlı olmadan revize olmuş bir hayattır kurgusu. Revizyonun ise müsebbibi belli değildir. Ama doğuştan olduğu kabul görür bende. Bir nevi ruh hastalığı görenlerde vardır. Konsensüs yok anlayacağınız.

Yazacaklarım bitti ama romana gelemedim henüz. Kim bilir ne zaman okumuştum bu romanı? Pek unuttuğum söylenemez ama. Adını koyup sınıflandırdığı şeyleri unutmaz insan. Konusuna değinmeyi düşünmüyorum zaten. Anlamak bakımından Roman a clef türünü en basit anlatan kitaptır. 1984'de işlediği daha bir teorik olan durumu nesnel gerçeklerle hayvanlar üzerinden anlatır bu romanında. Ben birbirinin devamı gibi görürüm. Hayvanlarla alakası sadece roman a clef olması babındadır, yoksa anlatılan ülke, şu an yıkılmış SSSR’dir. Sovyet sisteminin hayvanlar üstünden eleştirisidir.

Kitap tek kelimeyle muhteşemdi! Ne zamandır okumak isteyip okuyamamıştım.
Kitap Stalin'i çağrıştıran Napolèon isimli domuz ana karakter olmak üzere bir çok hayvanın da bulunduğu çiftlikte geçmektedir. Kitap ne kadar o dönemlere gönderme yapsa da ben kitabı okurken sanki içimde bulunduğumuz durumu okur gibi oldum. Kitap hem o zamanları hem de bu zamanları çok güzel bir şekilde yansıtmaktadır.
Kitapta en çok dikkatimi çeken 2 hayvan Squealar diğeri ise Boxer. Bunlardan ilki domuz diğeri ise irice ve çok güçlü olan bir at.
Squealar ' ı şuan birşeye benzetecek olsam medya olurdu. Medya gibi herşeyi farklı yansıtan, devletin her yaptığını kabul ettirmeye çalışan, herşey doğruymuş gibi gösteren alçak medya.. Boxer da çok fazla televizyon izleyip hepsine inanan kendinden her zaman daha çok fedakarlık göstermek isteyen ancak karşılığında hiçbir fazla şey almayan sevgili atımız..
Gerçekten herkesin okuması gereken bir kitap. Zaten okurken kitabı aklınızda bütün hayvanlar başka şeylere dönüşüyor. Birşeye benzetmek için uğraşmıyorsunuz bile..
Çevirisi için Celâl Üster' e de ayrı bir teşekkür etmek lazım.. Emeği geçen herkesin elline sağlık..

Tüm hayvanlar eşittir,ama bazıları daha eşittir.
Eşitlik kavramının hiçbir zaman tam olarak gerçekleşemeyeceğini her zaman hırsına yenilip başa geçmek etrafındakileri yönetmek,onları kendi çıkarları için kullanmak isteyen aç gözlü ve kendini üstün gören bir kitlenin olduğunu mizahi bir dil ile anlatan bir kitap.Çocuk masalı şeklinde yazıldığı için dili basit ve anlaşılması kolay olmuş.Gayet başarılı ve mutlaka okunulması gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum.

Hayvan Çiftliği, Bir Peri Masalı. Kitabın alt başlığı böyle. Bana göreyse Hayvan Çiftliği, Bir acı gerçek...
Kitap tamamıyla allegorik bir eser olmasına rağmen sizi içinde yaşıyormuşsunuz duygusundan alıkoymuyor. İnce bir kitabın içine ardı arkası kesilmeyen içler acısı olaylar sıralanmış gibiydi. Öyleki anneme kitabı anlattığımda kalın bir kitap sandı. Böyle kitapları okurken ister istemez üzülüyorum, ruhum daralıyor. Çünkü gerçekler rahatsız edicidir.

Hayvanlara yüklenen anlam çok zekice işlenmişti. Her hayvanın neredeyse ayrı bir görevi vardı. Boxer şakşakçı, Benjamin gerçekleri görse bile etliye sütlüye karışmayan, Squealer laf ebesi,.. Sanırım bir koyunlar kendi rollerinde oynuyorlar.
Kitabın sonuna kadar bekledim, bir isyan, bir ayaklanma çıkar mı diye... Ama hazin sonla bitti.
Yine de verdiği mesaj açısından gayet etkileyici bir sondu.

Kitabın kapağına baktığımız zaman ilk etapta çocuk kitabı gibi görünsede aslında hiç de öyle değil oldukça hiciv dolu bir eser.
Kitap genel olarak insanlara baş kaldıran ve çiftliğin yönetimini ele geçiren hayvanların yeni bir düzen kurup yaşamasını ele alır lakin insanlarda var olan iktidar hırsı onlarda da görülmeye başlar.
Ayrımcılık,körü körüne inanış,ezici rekabet bunların hepsini yazar belli bir dönemi eleştirmek adına güzel bir kurgu ile anlatmış.
Bence okunması gereken bir eser..

Kitaba başlamadan önce beklentim çok yüksekti ve kesinlikle bunu en iyi şekilde karşıladı! Yazarın 1984 adlı kitabını da okumuştum ve Hayvan Çiftliğin'de de 1984'ten izler buldum. Konusu ise; bir çiftlikte yaşayan hayvanların, çıkarları uğruna kendilerini kullanan insanlara karşı başkaldırıp çiftliği ele geçirmelerini anlatıyor. Artık yalnızca kendileri için çalışıp, sütlerini, yumurtalarını yine yalnızca kendilerinin tüketecekleri, bütün hayvanların eşit olduğu özgürlükçü bir ortamın hayalini kurarlar. Ne yazık ki bu böyle olmaz yağmurdan kaçarken doluya yakalanmışlardır çünkü. Hayvanların en zekisi sayılan domuzlar yönetimi ele geçirip çiftliği diktatörlükle yönetirler. Zaman içerisinde bütün hayvanlar eşittir felsefesi bütün hayvanlar eşittir ama bazı hayvanlar diğerlerinden daha eşittire dönüşür. Okurken göreceksiniz ki çiftliğin yönetiminden sorumlu olan Napoleon isimli domuz çagımız diktatörlerine o kadar çok benzemektedir ki.. Zaten George Orwell o dönemde Stalin'i ilham alarak oluşturmuş bu karakteri. Kitabı bunun farkındalığıyla okumak daha da bir haz verdi doğrusu. Son olarak kitaptaki çizimlere bakmak o kadar keyifli bir şeydi ki sanki bir peri masalı okuyomuş gibi hissettirdi. Bu yönüyle çocukluğumdaki masal kitaplarını hatırlattı bana :) Bence hayatınıza, okuduğunuz yazarlar arasına mutlaka George Orwell'a yer verin. Hayvan çiftliği veya 1984 adlı kitaplarından birini okuyun. Ikisi arasında seçim yapamayacak kadar çok seviyorum :)

Bir "masal" adı altındaki taşlama ancak bu kadar olabilirdi. Zaten kitabın arka kapağında da anlatıldığı üzere çok açık. Kurgusu mükemmeldi, karakterler, isimler ve diyaloglar o kadar özenle seçilmişti ki... Gerçekten muhteşemdi ve neden bu kitabı 23 yaşıma kadar okumadım diye utanıyorum açıkçası. Sistem eleştirisini açık politika ve siyaset yapılan kitaplar değil de böyle masal veya hikaye arkasına yerleştiren kitaplar daha da akılda kalıcı oluyor ve umarım daha çok denk gelirim böyle türlere.