Teşkilata Medreseyan li Kurdistanê
Alimekî ku îcazeya ilmê bigirta, diçû li gundekî, tenê ji bo riza Xwedê Teala medreseyek vedikir. Eger îmkan û derfetên wî hebûna, wî bi xwe îhtiyacên wê pêk dia- nî. Eger na, gundiyan ew wezîfe bicîh dianîn. Çawa ku seyda dersa telebeyan ji bo Xwedê, bê heq û ucret dida, gundiyan jî îhtiyac û aboriya wan digirtin ser xwe. Yani hemû telebeyan xwarinên xwe ji malên gundiyan dia- nîn. Gundiyan çi xwarin bixwara, rojê sê danan didan telebeyan jî. Carinan jî wî kesê ku medrese ava kiribû, xwarina feqiyan temîn dikir. Di van herdû rewşan de jî ji wê xwarinê re bi Kurdî digotin "ratib".
Feqî û telebeyên medreseyan salê carekê ji bo komki- rina zekatê derdiketin gundên der û dora xwe. Bi vê ze- katê ve pereyê cil û bergên xwe temîn dikirin.
Mela Seîd di vî mudetê telebetiya xwe de qet neçûye zekat û ratibê. Lewra di nezera Mela Seîd de çûyîna rati- ban her wekî ku mirov li ber xelqê destê xwe veke û husti yê xwe xwar bike, wisa lê giran dihat. Lewma hewcedarî bi girtina zekatê jî nekir. Heta dema ku hevalên wî di- çûn zekatê, ew nediçû û tenezzulê wê nedikir. Gundî pê hesiyabûn ku Seîd li xwe danayne ku here zekatê hilde, lewma mutehessis bûn û di nav xwe de jê re hinek alîka- ri kom kirin ku ji yên wan hevaldersên wî yên ku ji bo zekatê digeriyan zêdetir derket. Wek hediye ji bo xercki- rinê tînin didine wi. Wî ji ber îhtimala minnetê, ev pere negirte ser xwe. Da birayê xwe Mela Ebdullah.
Şîretên Bedîuzzeman Mela Seîdê Kurdî !!! (1)
Ey gelî Kurdan!
Îttîfaqê de qewet, îttîhadê de heyat, di biratiyê de se’adet, hukûmetêde selamet heye.
Kapika îttîhadê û şirîta muhebbetê qewî bigrin da weji belayê xelas ke. Qenc guhê xwe bidinê, ez ê tiştekî ji we ra bibêjim:Hûn bizanin ku sê cewherên me hene, hifza xwe ji me dixwazin.
Yek îslamiyet e ku hezar hezar xûna şehîdan, bihayê wê dane.
Ê diduya, insaniyet e ku lazim e em xwe nezera xelqê de, bi xizmeta eqlî,ciwamêranî û însaniyetî, xwe nîşanî dunê bidin.
Ê sisiyan, milliyeta me ye ku meziyetê da me; ê berê ku bi qenciyê xwe sax in, em bi karêxwe, bi hifza milliyeta xwe, ruhê wan qebra wan de şad bikin.
Bedîuzzeman Seîdê Kurdî
Tişta ku însan vedijîne armanc e, ya ku dikuje jî bêhêvîbûn e
Rêbera Xizmetê
Bedîuzzeman Seîd Nûrsî jî weke selefên xwe, barê nûkirina dîn daye ser milê xwe û di wê rêya ronî de çûye. Di hedîsê de jî hatiye rîwayetkirin: “Bêguman Ellah Teala di serê her sedsalê de nûkerekî ji vê ummetê re dişîne ku dînê mirovan ji wan re nû dike.”
Divê Ehlê medreseyê, ehlê dibistanê û ehlê tekyayê li hev werin da ku meyla hev û din bikin , li hev û din bibanin û bi danûstendina fikr û ramanan , qet nebe li ser armancê bigihîjin hev û din .
Bedîuzzeman Seîdê kurdî
Nesîhetê Bedîuzzeman Mella Seîd‑ê Kurdî
Ey gelî Kurdan!
Îttifaqê de quwet, îttihadê de heyat, di biratiyê de se'adet, hukûmetê de selamet heye. Kapika ittihadê û şirîta muhebbetê qewî bigrin, da we ji belayê xelas ke. Qenc guhê xwe bidinê, ezê tiştekî ji we ra bibêjim:
Hûn bizanin ku sê, sê cewherê me hene, hifza xwe ji me dixwazin. Yek Îslamiyet, ku hezar hezar xûna şehîdane bihayê wê dane. Ê duduyan însaniyet, ku lazime em xwe nezera xelqê de bi xizmeta 'eqlî, ciwanmêranî û însaniyetiya xwe nişanî dunê bidin. Ê sisiyan milliyeta me ye, ku meziyetê da me. Ê berê ku bi qenciya xwe saẍin; em bi karê xwe, bi hifza milliyeta xwe rûhê wan qebra wan de şad bikin.
Piştî wê, sê dujminê me hene, me xerab dikin: Yek feqîrtî ye, çil hezar hemmalê Îstenbolê delîlê wê ye. Ê duduyan cehalet û bê xwendinî, ku hezar ji me da yek «qazete» nikarin bixûnin delîlê wê ye. Ê sisiyan dujminî û îxtilafe, ku ev 'edawet quweta me wunda dike, me jî musteheqî terbiyeyê dike û hukûmet jî, ji bêînsafiya xwe zulm li me dikir.
Ku we ev seh kir bizanin çara me ev e: ku em sê şûrê elmas bi destê xwe bigrin; ta ku em hersê cewherê xwe ji destê xwe nekin, hersê dujminê xwe ser xwe rakin!. Û şûrê ewil* me'arif û xwendine. Ê duduyan îttifaq û muhebbeta millî ye. Ê sisiyan însanê bi nefsa xwe şuẍla xwe bike û mîna sêfîlan ji qudreta xelqê hêvî neke û pişta xwe nedetê.
Wesiyeta paşî; xwendin, xwendin, xwendin û dest hev girtin, dest hev girtin, dest hev girtin.
Serhildana Şex Seîd û Bedîuzzeman Seîdê kurdî
Seidė Kurdî ji ber mucadeleya xwe ya heqdar a hemberî "Dewra Îstibdade" (Dewra Abdulhamide II) hate avêtin bi hebisxane û tîmarxaneyê. Heçî dewra C mhûrêyetê ye, nefi (sirgûn) û zindan wek du şopgerê beeman her daîm li dû wî bûn. Heyata wî ya nefiye (sirgûnê) rastî tarîxeke manîdar tê. Ev dîrok ew sal in ku hereketa Şêx Seîd hê nû destpê kiriye û berdewam e. Kifş e ku ihtimala beşdariya wî jî ya li hereketê, sergerdeyên cumhuriyeta ciwan veciniqandiye ku wî jî tevlî qurbanên tehcîrê (koçberkirinê) dikin.
Ey Kurdên şêr, ku di zemanê cîhangîriya Asûrî û Keyaniyan de xwediyê leşkerên pêşîvan û qehreman bûn! Ev 500 sal in ku hûn razayî ne, bes e! Êdî sibeh e, hişyar bibin! Yan na, wê wehşet û xeflet di çola wehşetê de we talan bikin!
Bedîuzzeman Seîdê Kurdî
Rêbera Xizmetê
Qey mumkin e bi zilmê, kuştina azadiyê?
Ger dikarî derbixe îdrak j'mirovahiyê!
Qey mumkin e bi zilmê, bikujî tu rastiyê?
Ger dikarî dil bigir, bavê j'mirovahiyê!
Qet mumkin e bi zilmê kuştina fezîletê?
Ger dikarî, wijdanê bavê j'însaniyetê!
Bedîuzzeman Seîdê Kurdî
Rêbera Xizmetê
Şîretên Bedîuzzeman Seîdê Kurdî ji bo Kurdan
...
Hem jî "cesaret û namûsa millî" ku avaker û parêzvanê her mikemelbûnê ne, emrê we dikin, dibêjin:
"Heta niha we ji mêjiyê xwe ber bi dil ve rêyek vekir, aqil û hêz xistin nav hev û perwerdeya xwe bi yekkirina şûr û qeleme pêk anî û bi vî şiklî hûn di mêraniya maddî de bi pêş ve çûn.