Büyük Harp'ten önceki yıllarda Erzurum'da yaşayan Kolağası Ali Rıza Bey de, gelecek şöhretini eğer bu repertuar tamamiyle diske ve tele alınmışsa Faruk Kaleli'ye borçlu kalacaktır. Hasankale ılıcasında kubbeyi tepesinden atacak kadar gür sesiyle besteler okuyan bu coşkun adamın tekke şiirinin tarihinde bir yeri olması lâzımdır. Onun şair Fâizi'nin:
Taam ü emn ü âsâyiş gibi bir nimetim vardır.
mısraını ihtiva eden gazelini tahmis ederek yaptığı beste:
Ey gönül, içmek dilersen cam-ı Cem
Dem bu demdir, dem bu demdir, dem bu dem.
diye başlayan nefes, unutulmaması gereken eserlerdendir.
Şimdi o kadar sene üzerinden bütün bu besteleri, mayaları, hoyratları, Zihnî, Sümmânî, ağızlarını dinlediğim zaman bakıyorum, musikinin, nağmenin bir topluluğun hayatındaki yerini anlıyorum:
Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş
diyorum. Çünkü nağmenin kadehi kendisine boşaltılanı sonuna kadar saklıyor.
Sayfa 56
Bir yerde, bezm-i canda mı, divân-ı Cem'de mi,
Bir yerde görmüşüm seni dünyâmı görmeden
"Namaz toplayıcıdır"
"Namaz camidir” / “es-Salatü Câmiatün”
Bu söz bir hadisi şeriftir. “Namaz toplayıcıdır”, demektir. Bu toplayıcılığı iki şekilde anlayabiliriz:
1. Namaz insanları bir araya toplar, birlik olmalarını ve toplu düşünmelerini sağlar. Birbirlerini tanımalarını ve birbirleriyle ilgilenmelerini sağlar. Sosyal ilişkilerini düzenlemiş olur. Camiye de, insanları topladığı için cami denmiştir. Cem evi’ndeki cem de aynı anlamdadır ve İslamî bir kavramdır.
2. Namaz bütün ibadetlerden birer parça barındırır ve hepsini bir araya toplamış olur. İbadet deyince namazın dışında ilk akla gelenler şunlardır:
Oruç, zekât, hac, cihat, zikir ve fikir (tefekkür).
"Doğru namaz kılan insan bu ibadetlerin hepsinden bir nebze yapmış olur."
Mesela namazda Kuranı Kerim okunur. Bu, hem bir zikir hem bir fikirdir. Allah (cc) “beni zikretmek/hatırlamak için namaz kılın” buyurur.
Spoiler
Ayfer Tunç’un seviyorum. Yazdıkları bana dokunuyor, bu yüzden üçlemesinin ikinci kitabı plan Yeşil Peri Gecesi’ni seve seve okudum. Zaman zaman zorlandım da. Şebnem’in üvey babasının onu muayene etme bahanesini, aslında bundan hoşlandığını, muayenelere doyamadığımı okuduğum kısımdan iliklerime kadar nefret ettim, durup soluklandım. Sonra yine devam ettim. Şebnem’in yaşadıkları katlanarak devam etti, tacize ve tecavüze uğradı. Bunu haykırma çabası, çevresindekiler tarafından bastırıldı. Onu, en çok görmezden gelinmek yıktı çünkü o çığlık atmak istiyordu. Bütün kitap boyunca. Attı da; Ali’nin deyimiyle o artık “Donna Kişot”
Tavsiye eder miyim? Kesinlikle, ama siz üçleme şeklinde okuyabilirsiniz, ben bilerek Yeşil Peri Gecesi’nden başladım, bu saate kadar Osman’ı okumayacağımı söylüyordum ama birazdan Osman’a da başlayacağım. Şebnem’in yeni bir dünyaya uyanıp uyanmadığını merak ediyorum çünkü, okuyacak olanlara şimdiden sağlam sinirler diliyorum.
Yeşil Peri Gecesi 
Ayfer Tunç