Arzularımız hiç tatmin olmasaydı -ki bu mümkün değildir- trajik bir durumda olmazdık. Buna mukabil bütün arzularımız tatmin olsaydı -ki bu da mümkün değildir- yine trajik bir halde olmazdık. Nefsin negatif kutbu olmak itibariyle hem nefs-i emmare düzeyinde, nefsin pozitif kutbu olmak itibariyle hem de nefs-i mutmainne düzeyinde trajedi arama çabaları beyhudedir. Salt pozitif olan veya salt negatif olan çelişki üretmez, dolayısıyla çelişkinin olmadığı yerfe trajedi de olmaz!