Michel Foucault, Özne ve İktidar, OMNES ET SINGULATİM: SİYASİ AKLIN BİR ELEŞTİRİSİNE DOĞRU
Modern kültüre özgü görünen ve kökeni Aydınlanma'da bulunan rasyonalizm türünü mü sorgulayacağız? Bence Frankurt Okulu'nun bazı üyelerinin yaklaşımları bu doğrultudaydı. Benim amacım onların çalışmaları hakkında bir tartışma başlatmak değil; zaten onların
Soylu piyaniste Müslümanlığı ve bir mahalle yaşamını kabul ettirebilecek bu tutkuyu romanda gerçekten görebiliyor muyuz? Göremememizin bir nedeni Peregrini'nin iç dünyasının bize kapalı tutulması.
Hatıralarımıza sığınıp zamanın içinden sanki sıyrılıvermek… Elbette hoş bir şey; fakat kabil mi? Geçmiş günlerimiz gerçekten geçmiş midir? Bıraktıkları hatıralar bugünün tesirinde değil midir?.. Hatıralarımız da bizimle beraber yaşıyor, bizimle beraber değişir. Bugünün dün üzerinde tesiri vardır. Tarihin insanlarını oldukları gibi görebiliyor muyuz? Onları anlamak için kendi hislerimizden, görüşlerimizden uzaklaşabiliyor muyuz ?.. Dünkü bize de gene bugünkü bizin gözleriyle bakmıyor muyuz? Hatıralarımızı yaratanda gene yaşadığımız an, bir ağacın altında, artık silinen manzarayı görsem bile fark etmeden, kimi benim çağırdığım, kimi de kendiliklerinden üşüşen hatıralara, gönlümü açmış, öyle duruyorum. Sanki yaşamıyorum; etrafımı çeviren her şeyden uzakta, geçmişe karışmış gitmişim. O kadar ki, biri gelip yavaşça koluma dokunsa, birden bire hiç tanımadığım bir aleme düşmüş gibi ürpereceğim, bu günle hiçbir ilişiği olmayan bir dünyadayım…
3. Acemi Zihni
Şu anın zenginliği aynı zamanda yaşamın kendi zenginliğidir. Çoğu zaman bildiklerimizin düşüncelerimizi ve inançlarımızı etkilemesi, bizi her şeyi olduğu gibi görmekten alıkoyar. İçinde bulunduğumuz anın zenginliğini görmek için her şeyi ilk defa oluyormuş gibi görmeye istekli olmayı gerektiren "acemi zihni ne sahip olmalıyız. Eğer acemi zihnine sahip olursak, yaşadığımız anın geçmişteki yaşantılarımıza dayanan beklentilerimizden etkilenmesine engel olabiliriz. Acemi zihni bizim yeni fırsatlara açık olmamızı ve bildiklerimize hapsolmamamızı sağlar, çünkü hiçbir an bir diğeriyle aynı değildir. Her bir an biriciktir ve kendine özgü fırsatları vardır. Gökyüzünü, yıldızları, ağaçları, suyu, taşları gerçekten de oldukları gibi net ve etkilenmemiş bir zihin ile görebiliyor muyuz? Acemi zihni bize bu basit gerçeği hatırlatır.