Kapitalist İtikat
Büyüme, hicbir ahlaki değerle sınırlandırılamayan bizatihi bir değer olunca felakete sürükleyebilir.
Hıristiyanlık ve Nazizm gibi bazi dinler, milyonlarca insanı sadece nefret yüzünden öldürdüler, kapitalizmse milyonlarca insanı açgözlülükle
karışık umursamazlıkla öldürdü. Atlantik'teki köle ticareti, Afrikalılara yönelik ırkçı bir nefretle ortaya çıkmadı. Hisseleri alan insanlar, hisseleri satan aracılar ve köle ticareti şirketlerinin yöneticileri, Afrikalıları düşünmüyorlardı bile. Elbette şeker çiftliklerinin sahipleri de öyle, coğu çiftlik sahibi çiftliklerden uzakta yaşıyordu ve tek bilmek istedikleri kar edip etmedikleriydi.
Sayfa 328Kitabı okudu
Kapitalist İtikat
Bankalar ve devletler para basarlar ama nihayetinde hesabı ödeyenler bilim insanlarıdır
Sayfa 312Kitabı okudu
'Kapitalist İtikat'
Hristiyanlık ve Nazizm gibi bazı dinler, milyonlarca insanı sadece nefret yüzünden öldürdüler, kapitalizmse milyonlarca insanı açgözlülükle karışık umarsızlıkla öldürdü.
Kapitalist İtikat, Büyüyen Bir Pasta
Yeni kapitalist itikatta ilk ve en önemli emir şudur: "Üretimin kârı üretimi artırmaya yatırılmalıdır."
Bu yüzden kapitalizmin adı 'kapitalizm'dir. Kapitalizm 'kapital'i, yani sermayeyi 'zenginlik'ten ayırır. Sermaye üretimine adanmış para ürün ve kaynak demektir. Zenginlik ise toprağa gömülmüş veya üretken olmayan faaliyetlere harcanır.
Kolektif KitapKitabı okudu
Kapitalist İtikat
Günümüzde, ABD bankacılık yasaları bankanın bu işlemi yedi kez yapmasına izin verir. Böylelikle bankanın kasasında hala sadece bir milyon dolar bile olsa müteahhit kendi hesabında 10 milyon dolar biriktirebilir. Bankalar ellerine mevcut olan her bir dolar için on dolara kadar kredi verebilirler, bu da şu demektir: banka hesaplarımızdaki paranın %90'ının gerçek banknot ve madeni para olarak karşılığı yoktur.
Kapitalist İtikat
Bu yüzden pek çok kültür, çok para kazanmanın günah olduğuna ikna oldu. İsa'nın dediği gibi,
"Bir devenin iğne deliğinden geçmesi, bir zenginin Tanrı'nın kırallığına girmesinden daha kolaydır.
(Matta 19:24)
Sayfa 306Kitabı okudu
Kapitalist İtikat
Bankalar ellerinde mevcut olan her bir dolar için on dolar kadar kredi verebilirler, bu da şu demektir: banka hesaplarımızdaki paranın %90'ının gerçek banknot ve madeni para olarak karşılığı yoktur.
Sayfa 303Kitabı okudu
Kapitalist İtikat
Modern tarihte ekonominin gerçek rolünü anlamak kolay değildir. Paranın devletlerin kuruluşuna ve yıkılışına nasıl sebep olduğuna, nasıl yeni ufuklar açıp aynı zamanda milyonları esir ettiğine, sanayinin çarklarını döndürüp yüzlerce türü yok oluşa sürüklediğine ilişkin ciltler dolusu kitap yazılmıştır. Yine de, modern ekonominin tarihini anlamak için tek bir kelimeyi iyi anlamak gerekmektedir: büyüme. Modern ekonomi iyi ve kötü günde, hastalıkta ve sağlıkta, hormon verilmiş bir ergen gibi önüne çıkan her şeyi yiyerek ve ölçemeyeceğiniz kadar hızlı boy atarak büyümektedir.
Tarihin büyük bölümünde ekonomi genellikle aynı büyüklükte kaldı. Küresel üretim büyüdü ancak bu büyük ölçüde, yeni toprakların yerleşime açılması ve nüfus artışının sonucuydu, kişi başına düşen üretimse sabit kaldı. Modern çağdaysa bu tamamen değişti. 1500’de küresel mal ve hizmet üretimi 250 milyar dolardı, bugünse yaklaşık 60 trilyon dolar. Daha da önemlisi 1500’de yıllık kişi başına düşen üretim, ortalama 550 dolarken, bugün insanlar ortalama yılda 8.800 dolarlık üretim yapıyorlar. Bu muazzam büyümenin tetikleyicisi nedir?
Kapitalist İtikat
smith zenginlikle ahlak arasındaki geleneksel karşıtlığı yıkarak, zenginler için cennetin kapıları’nı açmış oldu. zengin olmak ahlaklı olmak demekti. smith’in hikâyesinde insanlar komşularını sömürerek değil, toplam pastanın büyüklüğünü artırarak zengin oluyorlardı ve pasta büyüyünce de bundan herkes sağlıyordu.
Sayfa 311Kitabı okudu
Kapitalist İtikat
Kapitalizm zamanla ekonomik bir doktrinden öteye geçerek, belli bir etik, yani insanların nasıl davranacağına, çocuklarını nasıl eğiteceğine, hatta nasıl düşünmeleri gerektiğine dair bir öğreti haline geldi. En iyisinin ekonomik büyüme olduğu veya en azından en iyinin bir aracı olduğu, zira adalet, özgürlük hatta mutluluğun bile ekonomik büyümeye bağlı olduğu, kapitalizmin temel öğretisidir.
Sayfa 313Kitabı okudu
Kapitalist İtikat
Bu yüzden bugün bir ülkenin kredi derecelendirme notu, o ülkenin ekonomik refahından ve doğal kaynaklarından çok daha önemlidir. Kredi notları, bir ülkenin borçlarını ödeyebilme olasılığını gösterir; saf ekonomik verilere ek olarak siyasi, toplumsal hatta kültürel etmenler bile dikkate alınır. Despot bir iktidar, yaygın çatışmalar ve yozlaşmış bir hukuk sistemiyle yönetilen petrol zengini bir ülke, düşük bir kredi derecelendirme notu alır, bunun sonucu olarak da muhtemelen fakir kalmaya devam edecektir çünkü elindeki petrolden en iyi şekilde yararlanması için gerekenleri yapmasını mümkün kılacak krediyi bulamayacaktır. Doğal kaynaklardan yoksun ama barış içinde, iyi bir hukuk sistemi ve özgür bir yönetimi olan ülkeyse iyi kredi derecelendirme notu alacaktır, böylelikle de iyi bir eğitim sistemi ve gelişmiş bir uluslararası sektörü oluşturabilecek krediyi kolayca bulabilecektir.
Sayfa 325Kitabı okudu
Kapitalist İtikat
Modern ekonomi iyi ve kötü günde, hastalıkta ve sağlıkta, hormon verilmiş bir ergen gibi önüne çıkan herşeyi yiyerek ve ölçemeyeceğimiz kadar hızlı boy atarak büyümektedir.
Sayfa 302 - KolektifKitabı okudu
Kapitalist İtikat
Ekonomi herkesçe bilindiği üzere son derece karmaşık bir konudur. Daha basit bir hâle getirmek için basit bir örnek düşünelim.
Açıkgöz finansçı Ahmet Açgözlü İzmir'de bir banka kurar.
İzmirli bir müteahhit olan A. A. Kiremit, ilk büyük işini teslim ederek bir milyon dolarlık ödemesini nakit olarak alır ve parayı da Bay Açgözlü'nün bankasına