Balkon
Jean GenetBayan Irma, Balkon adlı lüks bir genelevin, bir yanılsamalar evinin sahibesidir. Toplumun önde gelen kişileri onun evine gelip, acınası zavallılıklarından sıyrılarak, kibir ve sahte bir acımasızlık kisvesi altında güçlü olduklarını hissetmek, dış dünyadan kaçmak isterler. Ne var ki fazla duygusal olduğu için bu genelevden kovulan Chantal'in simgesi haline geldiği bir ayaklanmayla birlikte tüm dengeler aniden altüst olur.
Bayan Irma kraliçeye ve dünya ise gerçek bir geneleve dönüşmüştür artık.
Kendisiyle yapılan bir röportajında, gerçeğin ancak sanatta dile getirilebileceğini söyleyen Jean Genet, aldatıcı görünüşlerin "gerçek" dediğimiz olgulardan daha gerçek olduğunu öne sürer. Balkon'un ana teması da, dekordaki aynalarla simgelenen işte bu yanılsamadır.
Oyunun daha en başından itibaren gerçeklikle sahteliği bir potada eritmek istediğini gösteriyor Genet. İlk tabloda, ana karakter ve aksesuarlar sayesinde dini bir ortam yaratılmış olmasına rağmen, oldukça genç ve fazlasıyla süslü Kadın'ın davranışları ve giysisi dini görüntüyü yadsıyarak günahkârlıkla bütünleştirmekte; üstelik tüm oyun boyunca bu ikilik her alanda çok açık bir biçimde kendini hissettirmektedir.
Toplumun düzenini sağlayan temel taşlar diyebileceğimiz üç kuruma, kilise, ordu ve yargıya mensup üç karakterin, Piskopos, General ve Yargıç'ın, oyundaki gerçeklikten uzak varoluşları "gerçek hayat"ta ne derece gerçektir? "Gerçek hayat" bu genelevde yaşananlardan çok mu farklıdır?
Yaşadığımız ve gerçek kabul ettiğimiz hayat da bir yanılsamalar bütünü değil midir aslında?
Sonuç olarak Balkon, tüm yerleşik düşünce ve inançları yerle bir eden, Genet'nin asi ruhunu, sorgulayıcı kişiliğini, tiyatroya ve hayata bakışını çok iyi yansıtan bir yeraltı edebiyatı başyapıtı. Yazarının da arzu ettiği gibi, suret ve yansımanın bir yüceltilişi.
Türler:
128 sayfa · İlk Yayın Tarihi: 1956
Yorumlar ve İncelemeler
·
Puan vermedi
Yazar Hakkında
Jean GenetYazar · 16 kitap
Jean Genet (Jan Jöne diye okunur) (1910-1986) Fransız düşünür, yazar. Daha çok tiyatro oyunlarıyla tanınır.
1910 yılında Camille Gabrielle Genet tarafından kimsesizler yurduna bırakılan yeni doğmuş bebeğe Jean adı verilmişti. Jean, yedi yaşına geldiğinde zanaatçı bir ailenin yanına yerleştirildi. 10 yaşında hırsızlığa başladı, on üç yaşında bir zanaat okuluna kaydoldu. Ancak orada da çok kalmayacaktı; 1926'da, 3 ay süren ilk hapishane deneyimini yaşadığında 15 yaşındaydı. Serbest kaldığında uslanmamıştı; bu kez reşit olana kadar kalmak üzere ıslahevini boyladı. 1930ların sertliği ile ünlü bu ıslahevi Genetyi gerçek bir suçlu haline getirdi.
Islahevinden kurtulabilmek için yazıldığı askerlikten ve ardından Fransadan firar eden Genet, pekçok ülkeyi ve hapishaneyi ziyaret edeceği bir yıllık seyahatinin sonucunda 1937de Fransaya geri döndü ve yeniden suç dünyasına daldı. Beş yıl boyunca ya hırsızlık yaptı, ya fahişelik. 1942de bir kez daha cezaevine düştüğünde olgunlaşmıştı artık. İlk şiirini yazdı, ilk kitabı Notre-Dame des Fleurs (Çiçeklerin Meryem Anası) yayımlandı. Ardından Miracle de la rose (Gülün Mucizesi) geldi. 1948 ylında yayımlanan Journal du voleur (Hırsızın Günlüğü) bir anlamda Genet'nin otobiografisi niteliğindedir. Le balcon (Balkon), oyunları ve hatta tüm eserleri içinde en çarpıcı olanı kabul edilir. Balkon adlı oyununda yeryüzü egemenlerini alaycı ve acımasız bir dille eleştirir. Bu oyun Türkçe olarak 1998 yılında Tiyatro Stüdyosu tarafından sahnelendi. Ölümünden kısa süre önce, atölyesinde ziyaret ettiği Alberto Giacometti ile yaptığı röportaj ve Giacometti'nin sanatı üzerine kendi yorumunun bulunduğu L'Atelier d'Alberto Giacometti Giacometti'nin Atölyesi adlı röportaj/sanat içerikli kitabı, Genet'nin son yapıtıdır.
Kitapları sayesinde tanıştığı André Gide, Jean Cocteau ve Jean-Paul Sartre'ın cumhurbaşkanına verdikleri dilekçe sonucu özgürlüğüne kavuşmuştur. Bu af sonrası, tekrar yeraltı dünyasına dönmemiş, kendisini tamamıyla edebiyata vermiştir. Ancak toplumsal olaylara, ezilen insanlara karşı hiç duyarsız kalmadı; 1968 mayısında öğrencilerin, Vietnam Savaşı sırasında Amerikan solunun, ırkçılığa karşı Kara Panterler'in ve İsraile karşı da Filistinliler'in yanındaydı. Bu konular hakkında yazdıkları ve röportajları Türkçe olarak Açık Düşman başlığıyla yayımlanmıştır.
1986'da Paris'te bir otel odasında ölü olarak bulunmuştur.
