İnsanlık tarihi devasa bir kitap. Hem içerdiği bilgilerden hem de sayfa sayısından bu ifadeyi kullanabiliriz. Şu ana dek okuduğum en detaylı, ufuk açıcı, okurken zorlandığım kitaplardan. Günde 30 sayfadan fazla okuyamadım bilgi ve yorum yoğunluğundan; üzerinde düşünmek gerek, tartmak ve bazı bölümleri tekrar tekrar okumak.
Kitap dünyanın yaratılışı ile başlıyor; cansız maddenin evrimi, ardından organik evrim ve insanın evrimi ile sürüyor. Tarih öncesi kültürler, Neolitik devrim, Uygar topluma geçiş, Eski çağ uygarlıkları, Orta Çağ uygarlıkları, Yeni Dünya uygarlıkları işlenen bazı konulardan. Kitap adıyla yaşarcasına kazananların değil, tüm insanların, ezilenlerin, sömürülenlerin, kıyıma uğrayanların, perde arkasındakilerin kitabı. Ekonomi, din, gündelik yaşam, siyaset ve daha az askeri tarih.
Harari, Sapiens’te şöyle diyor: ‘Tarih çok az insanın “yaptığı”, geri kalanların da tarla sürdüğü veya su kovaları taşıdığı bir şeydir.’ İşte Alaeddin Şenel bu geri kalanlara odaklanmaya çalışıyor. Velhasıl kelam ülkemizde basılan en önemli eserlerden biri olduğunu düşünüyorum bu kitabın. Geçmişimize, günümüze ve geleceğimize ışık tutan bir şaheser…