Malcolm Little, Amerika’nın Nebraska eyaletinde 19 Mayıs 1925’te doğdu. 15’inde okuldan ayrıldı, hırsızlık suçuyla hapse girdiğinde daha 21 yaşındaydı. Hapiste bulunduğu sırada Müslüman oldu ve Siyah Müslümanlar grubuna katıldı. 1952’de hapisten çıktığında kendisini Siyah Müslümanlar Hareketi’nin gelişmesine adadı. İsmini önce Malcolm X, sonra da Malik el Şahbaz olarak değiştirdi. 1964 Mart’ında bu hareketten çekilerek ayrı bir grup oluşturdu. Aynı yıl Afrika’ya ve Orta Doğu’ya iki seyahat yaptı. Dönüşünden üç hafta sonra da New York’ta 21 Şubat 1965’te öldürüldü.
Hayatı kısa fakat yoğun ve olaylı geçmiş olan Malcolm X, Amerika’daki insan hakları mücadelesine anlam ve yön kazandıran kişidir. Çalışmaları süresince umut ve sevgi kadar korku ve düşmanlığın da hedefi oldu. Bu sevgi ve düşmanlık, kendisinin de çok zaman ifade ettiği gibi Müslüman oluşundan kaynaklanıyordu
Açık ve araştıran bir zihne, inandığını ve düşündüğünü açıkça söylemekten çekinmeyen bir kişiliğe sahip olan Malcolm X, hayatında ve ölümünden sonra siyah halka çok çarpıtılmış bir görünümle yansıtılmıştır. Onun İslâm’la ilk teması bu yüce dinin inanılmaz derecede yanlış ve çarpık bir şekli vasıtasıyla olmuştur. Fakat onun gerçeğe ve özgürlüğe ulaşmak için gösterdiği muazzam enerji düşünüldüğünde, öyle görünüyor ki, er veya geç, gerçeği bulması adeta kaçınılmaz bir sonuçtu. Her düşünceye saygı duyan ve büyük bir hoşgörü sahibi olan Malcolm X’in başkalarından en az gördüğü şey, anlayış olmuştur. Bütün anlayışsızlıkların bilgi eksikliğinden kaynaklandığı düşüncesindedir ve bir defasında şöyle demiştir: “Bilginin yanlış anlamaya sebep olduğu enderdir.”
Malcolm X’in Amerika ve İslâm dünyasındaki etkileri büyük olmuştur. Bu etki hâlâ sürmektedir. Öldürülmesinden sadece kırk gün önce yazdığı bir mektupta şunları söylüyordu: “Amerika’ya dönüşümden beri Müslümanları gerçek İslâm üzerinde birleştirmeye çalışıyorum. Onun (Elijah Muhammed’in) olanca düşmanlığı ve gazabı bana yöneltilmiştir. Çünkü biliyor ki ben, halkımızın psikolojisini onları örgütleyebilecek kadar iyi bilen pek az kimseden biriyim. Böylece halkımızı toplamaya ve bu arada da hayatta kalmaya çalışıyorum.”
Ne yazık ki Malcolm X, kendisini adadığı bu görevi yerine getirecek kadar yaşayamadı…
Malcolm X’ın bu kısa ve etkili hayatı pek çok kitap ve filme konu oldu. Verdiği mücadele, Amerika’daki siyah Müslümanlar kadar dünyanın başka ülkelerinde aynı şartlar altında yaşayan halklar için de aydınlatıcı bir nitelik kazandı.
Malcolm X’i ve verdiği mücadeleyi anlatan kitaplar arasına bir yenisi daha katıldı. Beyan Yayınları, dünya Müslümanlarının yüzakı bu özel insanı daha yakından tanımamıza yardımcı olacak bir kitap yayınladı: Malcolm X, Köklerimiz / Afro Amerikalılar’ın Tarihi.
Ahmet Kot tarafından tercüme edilen ve Yusuf Kot tarafından görsel malzemelerle zenginleştirilmiş bu eser, renkli basımı ve cildi ile bu yılın en önemli eserlerinden biri olmaya aday gibi görünüyor.
