Malcolm XAlex Haley

Bir insanın geçmişi zifiri karanlık olabilir ama bu hiç bir zaman o karanlığa güneş doğmayacağı anlamına gelmez.Batı'da ırkçılıkla ezilen bir ailenin ve Malcolm X in hayatı islamla tanışınca değişiyor.Islam, Malcolm X in hayatına adeta bir güneş gibi doğuyo ve tüm hayatı değişiyor.Biz müslümanların da dinini hakkını vererek yaşaması ve din istirmacılarına engel olması gerekir ki batının kölesi haline gelmesi insanlık..Ders çıkarılması gereken bir hayat..Tevbe kapısı hep açık elhamdulillah..

Ben bu güzel adamı nasıl anlatabilirim ki ? Daha sonra müslüman Olan Malcolm X
Bazılarının Amerika’yı titreten adam, bazılarının Amerika’da bir isyan çıkarabilecek veya bir isyanı bastırabilecek tek adam dedikleri bir büyük mücadele adamının ibretlerle ve acılarla dolu bu hikayesi, engellenemeyen bir özgürlük savaşının, ne pahasına olursa olsun hakikate ulaşma yoluna adanmış yenilmez bir iradenin, insanlık onurunun, insan dirayet ve haysiyetinin hikayesidir...
Samimiyetimle söylüyorum bu adamı okurken çok üzüldüm, duygulandım, hüzünlendim, siyahi adamsın deyip dışladıkları, hakaret ettiklerine sinirlendim. Bana çok güzel şeyler kattı. Zaman ayırıp okuduğum için mutluyum. Malcolm çocuk yaşta babasını kaybeder, annesi olanlardan dolayı akıl hastanesine yatırılır. Bir aile evlatlık olarak alır okutur. Çok zekidir liseyi birincilikle bitirir. ama öğretmeni avukatlığın siyahlara göre olmadığını ve marangoz olmasının daha doğru bir seçim olacağını söyler. Bazı nedenlerden dolayı üniversiteye gidemiyor. Liseden sonra çalışmak zorunda kalır. Harlem'de . "Detroit Red" olarak tanınıp birçok narkotik, fahişelik ve kumar zincirini koordine eder. 1946 yılının şubatında 20 yaşında yakalanıp hırsızlıkla suçlanarak 10 yıl hüküm giyer. Üniversiteyi Harlem sokaklarında tamamladığını ve doktora tezini de hapishanede hazırladığını uzun uzun anlatır. O okuma açlığını hapishanede giderir. hapishane kütüphanesindeki kitapları tek tek okur. Hapishane yılları için: "Bir insanın düşünmeye ihtiyacı varsa, gidebileceği en iyi yer, bana sorulursa, üniversiteden sonra hapishanedir" demiştir. hapishane yaşamından sonra, başka bir Malcolm X olarak Harlem yerine Detroit'teki kardeşinin yanına gitti. Hapisten önce bir sokak serserisiyken, şimdi Amerika'da büyük bir hızla gelişen İslam dininin etkili ve ateşli bir temsilcisidir. Malcolm X, müthiş bir hatiptir. Artık televizyon programlarına katılır, siyah Müslümanlar adına ülke gündemini meşgul etmeye başlar. Amerika'nın çoğu Malcolm X 'in değişimine şaşırır ve onu sevmeye başlarlar, sevenlerin çoğu da İslamiyet'i kabul ediyor.Amerika halkı biz Malcolm X'in değişiminden sonra ahlakını, samimiyetini, başarısını ve ırkçılığa karşı verdiği mücadeleyi çok sevdik. Hep doğrular ve gerçeklerle yaşadı. O çok iyi bir adam.
Daha fazla spoil vermek istemiyorum. Cidden okunması gereken bir kitap ama aynı görüştesiniz ama zıt görüşte.

Uçlarda yaşayan insanlar vardır.Birbirlerine sağ ve sol kadar zıt ,doğu ve batı kadar uzaktirlar.Bu insanların dostlukları ve birliktelikleri karşı uçtakilere düşmanlıkları nispetinde oluşmuştur.
Bir de düşünceleri olgunlaşmış herkesle anlaşabilecek seviyeye gelmiş entellektüel insanlar vardır. Bulundukları uçları terkederek ortalara doğru yürümeye çalışan bu güzel insanlar malesef bulundukları noktada her iki uçtakilerin de düşmanlığına maruz kalır.Her iki taraftan atılan mermiler karşı tarafa ulaşmadan önce bu insanları vurur.Sonuç faili meçhuller..
İşte Malcolm X 'te 'Beyni yıkanmış müslüman siyahlar' ucundan gerçek islamiyetle tanıştıktan sonra 'Seytan Beyazlar' ucuna karşı birkaç insancıl adım attığı anda suikaste uğrayıp hayatını yitirmiş bir insan..
Şüphesiz Amerika'daki ırkçı düşüncelerin kısa zamanda bu kadar değişmiş olmasında ve islamiyetin ırkçılığa karşı renk körlüğü anlayışının benimsenmesine, Malcolm X gibi yoğunlaştırılmış ve hızlandırılmış formatta yasamış tarihi sahsiyetlerin etkisi büyük olmalı.

Suikasten önceki son konuşmasında sahneye çıkarken bayan yardımcısından daha önce çatıştığı için özür diler. O da 'Üzüldüğünüze değmez efendim .Sizi anlıyorum' deyince;
'Beni gercekten anlayan birisi var mi acaba, cok merak ediyorum doğrusu ...'der.

Zamanında anlaşılamamış ,kendini anlatacak zamanı elinden alınmış olan Malcolm X' in son zamanlarında yazdırdığı bu biyografisi ona dair bilinmeyen herşeyi size anlatıyor.Acılarını ,pişmanlıklarını, hayallerini, keskin dönüşlerini, nefretini ,zekasını ,sosyal medyada paylaşılan o sert ve keskin sözlerinin oluşum süreçlerini...Kısacası ona dair herseyi bulabileceğiniz bir eser.
600 sayfalık bu kitabın son cümleleri ise, başına gelecekleri tahmin ederek , her zamanki gibi cesurca söylenmiş vedasini anlatır:
"Evet, "demagog" rolümü hep gurur duyarak anıyorum. Biliyorum ki toplumlar her zaman, kendilerinin büyük değişimler geçirmesine büyük katkısı olan insanların canına kastetmişlerdir sonunda. Ve Amerika'nın büyümesine uğursuz bir kurt gibi giren Irkçılık kanserinin kökünü kurutabilecek bir gerçeğin mayasını tutturmuş olarak, fersizde olsa bir ışık bırakarak ölürsem, ne mutlu bana! Bu takdirde, Şan Allah'a mahsustur. Benim olan tek şeyse, günahlarımdır."
İyi okumalar .

İnsan yayınlarından çıkan kitabın 9. Baskısını okudum. Kitapta Malcolm X kendisini anlatıyor. Kitabın önsözü çok uzun. Hayatımda bu kadar uzun bir önsöz okuduğumu hatırlamıyorum. Malcolm X kişiliğinin nasıl oluştuğunu anlatmak için başından geçen olayları, bulaştığı o pis işleri-Esrar, kokan, kadın, hırsızlık, içki- tüm çıplaklığı ile anlatıyor. Hapise düştükten sonra kardeşlerinin mektupları ile İslam ile tanışıyor. Sonra Amerika'daki İslam hareketinin lideri Elijah Muhammed ile mektuplaşmaya başlıyor ve Müslüman oluyor. O dönemden sonra çok fazla kitap okuyor ve gözleri okumaktan bozuluyor. Hapisten çıktıktan sonra kendini siyahların mücadelesi için adıyor. İslam başıma gelen en güzel şey diyor Malcolm X. Haca gittiğinde Türk Parlamenter Kasım Gülek ile görüştüğünden de bahsediyor. Son olarak X'i niye kullanıyor onu da anlatayım. Soyadını X olarak değiştiriyor. Çünkü X, Afrikadayken ailelerin sahip oldukları, ama artık kimselerin bilemeyeceği unutulmuş soyadlarını simgelemektedir. Gömüldüğü çamurdan çıkabilen Malcolm X'in hikayesi...

Çok kalın bir kitap olmasına aldanmamak gerek çünkü kitabı okurken bir amerikan filmi izliyormuş hissine kapılmamak elde değil. İslam dininin eşitlik vurgusunun kıymetini, bir siyahi olmadığımız için, bir köle olmadığımız için onlar kadar iyi anlayamadığımızı düşünüyorum. Bir insanın hayatı bataklıktan nasıl bir gül bahçesine döner sözünün yaşanmış bir örneği. Ve kitap bittiğinde akılda kalan tek şey şu "iyiler her zaman erken ölür... "

Bu kitap sırf beyazlara benzeyebilmek için kendi benliklerini kaybeden bir zencinin hikayesi.Bataklığın içinde çürürken islamı tanıyan ve tanıdıktan sonra anlamlaşan, bütün enerjisini islamı anlatmak için harcamaya başlayan bir insan.Kendini hayatı pahasına da olsa islamı ve Allah'ı anlatmaya adayan bir insanın hayatı..İslamı yanlış kaynaklardan öğrenmenin ne büyük zararlara yol açacağını gösteren güzel bir eser.Hem yıllardır Amerika'da siyahlar üzerindeki ırkçılık oyununun farkına varacak, hem de Yüce Allah'ın bir insanı nasıl dalaletten hidayete erdirdiğine şahit olacaksınız..Kesinlikle okunmalı.

Otobiyografik bir kitap. Malcolm X, yazar Alex Haley ile saatlerce konuşmuş, çocukluğundan itibaren hayatını anlatmış ve yazar da gerekli düzenlemeleri yaparak yazıya dökmüş. Öncelikle kitap uzun bir önsöz ile başlıyor. Burada Alex Haley kitabın nasıl yazıldığından Malcolm X'in hayatındaki önemli olaylara değin geniş bilgiler veriyor dışardan bir gözle. Önsözden sonra Malcolm Little (X)'ın çocukluğundan başlayarak, Harlem'deki suç ortamında yetişen ve sonu hapisle biten gençliğine, İslam'la tanışmasına hayatının bütün önemli detaylarından bahsediyor kitap. Bölüm bölüm ayrılmış bu yüzden de. Aynı zamanda Malcolm X'in çeşitli konulardaki, özelikle ırk meselesi hakkındaki fikirleri de geniş yer buluyor. Malcolm X hakkında en detaylı kitap olmalı ama otobiyografi olduğu icin öznel de bir kitap. Malcolm X'in siyah-beyaz çatışması üzerine yaptığı yorumlar bazen uzayıp gitse de Amerika'nın karanlık bir dönemini anlamak için okunması gereken bir kitap.

Malcolm X, kıymetli bir hocamin Afro-Amerikan mucadelesi uzerine konuşurken tavsiye ettiği bir kaynak olarak almıştım. Uzun zamandir bekletiyordum nihayet okuma fırsatı bulabildim.

Kitap Amerika'da ırkçılığın hüküm sürdüğü siyah irktan olanlarin sahip olmasi gereken en temel haklardan mahrum bırakıldığı, insan yerine konmadiği, eşya gibi alinip satıldığı, beyazlarinsa sayisiz ayricaliga sahip olduğu bir dönemde siyah ırktan olan Malcolm X'in hayatini konu alan otobiyografik türünde kaleme alınmış bir eser.
Malcolm X, Amerika da bir isyan çıkarabilecek veya bir isyani bastirabilecek tek adam diye bilinen ve o donem Amerikasinin korkulu rüyası!
Afro-Amerikan mucadelesinin baş kahramanlarindan biri olan Malcolm X'in bizat deneyimlerinin anlatıldığı eser, Amerikadaki siyah ırkın beyaz irkla mucadelesini ve Malcolm'un bu direnisteki rolünü cok çarpıcı bir sekilde ortaya koymuş. Bu mucadele ayni zamanda Hıristiyanlikla Islamiyetin de mucadelesidir.

Otobiyografik turde bir eseri ilk defa okumama karşın ve kalin bir eser olmasina ragmen hic sıkılmadan okudum ve acikcasi bana bir roman kadar akıcı geldi.

Afro-Amerikan mucadelesi ve o donem Amerikan sosyal yapisi hakkinda, siyah muslumanlar örgütü hakkinda ve siyah ırkçılık hakkinda fikir edinmek isteyenlerin sıkılmadan okuyabilecekleri cok başarılı bir eser.

Kitap, Malcolm X üzerinden aslında, insanın kendini ve yakın-uzak çevresini daha iyi okumasını sağlıyor..

Malcolm X, (kesinlikle ideolojik bir yaklaşımla demiyorum) ekonomik, siyasi, etnik yada düşünsel vs pek çok açıdan- öyle yada böyle- sömürüldüğünün farkına varabilmiş tüm insanlar için ibret alınacak bir insan. Neden mi? Çünkü;
Dünyadaki pek çok insan gibi, bir düzenin olduğu ve daha çok ezilenlerin çoğunlukta olduğu dünyamızda doğuyor ve buna karşı daha çok aksiyoner biraz da fikirsel bir mücadeleye giriyor. Ancak fark şu ki; başlangıç olarak şiddeti mücadele için gerekli bir araç olarak görmesine rağmen, Müslüman olmasından sonra ve esas olarak geçirdiği fikirsel uyanışlar sayesinde, -görebildiğim kadarıyla da samimi arayışlar sonucu- mücadelesi, insan hakları savunuculuğuna evriliyor. "Siyahi bir Müslüman olarak şu an özür dilememe sebep olan birçok şey yaptım.” vb pek çok itirafı bunun apaçık göstergesi. Denebilir ki; insan ancak yanlışını -kendine- itiraf edince gelişebiliyor.

Politik yanı bir tarafa, esas değinmek istediğim, fikirsel gelişimi. Kitapta da bu süreç görülüyor. Denebilir ki Malcolm X’in hac yolculuğu, onun bir fikirsel yolculuğu oluyor; Muhammed Ali’nin de bir üyesi ve Elijah Muhammed’in lideri olduğu “İslam Ümmeti Hareketi” gibi, ırksal ve kültürel bir din anlayışından evrensel bir anlayışa olan yolculuk.. İşte böyle bir yolculuk fikirsel ve değerli bir yolculuk. Hele de bu yolculuğun, bir hareketin içindeki herhangi biri değil de liderlikteki biri tarafından düşünsel ve yaşamsal olarak yapılması değerli ve az bulunur.

Irkın, ideolojinin ya da liderin baskın olduğu lokal bir kültürel anlayıştan, sultalarda, prangalardan, -ki bunun içine biz dahil herkes girebilir- küresel bir anlayışa geçmek; ya hastalığın artık bütün vücudu tehdit etmesi, ya da hastalığın iyileşmesi, iyileşmeye başlaması anlamlarına gelebilir. Kitapta bunları okumak mümkün. İlgi duyanlar bakımından çok güzel bir örnek olduğunu düşünüyorum.

Hayatımda iz bırakan bir kitap ve değerli bir insan Malcom X. Hayatı boyunca içinde bulunduğu anın hakkını vermiş, yapmak istedikleri ve yapacakları ne varsa son gücüne kadar gayret göstermiş. Ben Malcom X'i Hz.Ömer'e benzetiyorum. Hidayetten önce de sonra da her yaptığını en iyi yapma gayretinde.
Ve hep aranan insan olmuş. Kitap bir biyografi kitabı olarak çok başarılı. Önsöz kısmı daha önce hiç bir kitapta görmediğim kadar uzun ve biraz da akıcı değil.Her insanın ölmeden önce okuması gerekir diyebileceğim bir eser.

Malcom hakkında yazılmış en detaylı eser olduğunu düşünüyorum. Onu her haliyle tanımak için güzel bir kaynak. Tanınmalı Malcolm anlaşılmalı derdi ve davası duyurulmalı. Nasıl samimi bir insandı ki hala duyuluyor sesi. Var olasın Alex

Batının sözde,şımarık kahramanlarını değil, davası uğruna şehid olan bir müslümanı tanımamız gerekir. Siyahi olması bir ırkçılık toplumu içinde büyümesi ve bu noktada da çok horlanan bir insanın, davasını bu kadar çok sahiplenmesinde etkisi çok fazladır. İslamla şereflendikten sonra Hacc vazifesini yaptığı sırada Siyahın Beyaza, Beyazın Siyaha bir üstünlüğü olmadığını daha iyi anlıyor. Bu dava uğruna şehadet şerbetini içiyor. Allah Şahadetini kabul eylesin...