1959’da Illinois, Western Springs’de doğdu. Swarthmore Üniversitesi’nde Alman edebiyatı eğitimi aldı. 1987’de yerleştiği New York’ta ilk romanı The Twenty-Seventh City yayınlandı. Bunun ardından yazdığı Strong Motion (1992) adlı kitabı da ilk romanı gibi aile ilişkilerini konu alıyordu. 2001’de yayımlanan Düzeltmeler’le (çev. Füsun Doruker, Sel, 2012) Ulusal Kitap Ödülü ve James Tait Black Memorial Ödülü gibi önemli ödüller kazandı ve National Book Critics Circle ve 2002 Pulitzer ödüllerinin finalisti oldu. Geniş bir okur kitlesinin ilgisini çeken Düzeltmeler, 2001’de New York Times Yılın En İyi Kitapları Listesi’ne girdi.
2010’da yayınlanan Özgürlük’le (çev. Sevin Okyay, Sel, 2012) birlikte, Franzen ABD’nin en çok okunan yazarlarından biri haline geldi. 2000 yılındaki Stephen King’den sonra Time dergisinin kapağında yer verdiği ilk yazar oldu.
How to be Alone (2002), The Discomfort Zone (2006), Uzaktaki (çev. Zarife Biliz, Sel, 2015) adlı deneme ve anı kitapları da yayınlanan Franzen yazın hayatını New York ile California’da sürdürüyor.