Melâmîlik, sağlam epistemolojik temelleri olan bir doktrin olarak zulme, statükoya ve taassuba karşı bir başkaldırıdır, bir protestodur. Melamilik, bu doktriner yönüyle protest bir yaşam felsefesidir. Bayramî – Melâmîliği Anadolu’da genç yaşta trajik bir şekilde şehit edilen İsmail Ma’şûkî’den adeta kendi Hallâc-ı Mansûr’unu yaratmıştır. İsmail Ma’şûkî, Melamîlikte adete devrim yapmıştır. O Bayramî Melâmîliğini içerik ve yapısal yönden değiştiren bir büyük şahsiyettir.
