A. HAYATI / 2.Çocukluğu ve Tahsil Hayatı
Fakat henüz çocuk yaşta olmanın tesiriyle okumak ve yazmak gibi ağır ve meşakkatli bir yükün altına girmekten sıkılan, fakat Tahsin Nahit'in mektepte dersini ve vazifesini yapmama pahasına durmadan düşüne düşüne manzumeler yazdığına, Reşat Nuri'nin tatilde bile birçok kitap okuduğuna ve bir kenara çekilip kendi kendine sayfa sayfa, defter defter bir şeyler yazarak akşamları dayılarının köşkünün önündeki tarlada aile fertlerine okuduğuna şahit olan Ruşen Eşref, henüz nahif zihnine ağır gelse de özellikle Reşat Nuri'den dinlediği hikâyeler karşısında içlenir; oyun oynamak ve eğlenmek bir yana, yazmak diye bir şeyin varlığını kavramaya başlar. Onlardan daha uslu olmamasına, hatta yaramazlıkta hemen hemen onlara ön ayak olmasına rağmen her zaman Reşat Nuri'ye yetişkin delikanlı, kendilerine de küçük çocuk muamelesi yapılmasından anlar ki hangi yaşta olursa olsun iyi yazı yazabilmek, insana herkesin gözünde itibar kazandıran önemli bir iştir.
Reşat Nuri, bu konuda şöyle diyor; " Küçüklüğümde fazla haşarı idim. Mektebe göndermek hemen kabil olmuyordu. Mektebi sevmiyordum. Bir aralık teyzezadem Ruşen Eşref'le bizi Selimiye'deki mahalle mektebine göndermek istediler. İkimizde çok yaramazdık. Hele bir araya geldiğimiz zaman âdeta kudururduk..."
Sayfa 10 - KİTABEVİ
Manzumeler İblis 1. Bölüm VII... Yarı gece yıldızı üstüne yemin ederim..
Hiçbir hükümdarı Pers ülkesinin
Ve hiçbir kral yeryüzünde
Öpmedi böyle gözleri;
Haremde püsküren fıskiye
Sıcak havalarda bir kez bile
Yıkamadı böyle bir bedeni!
Henüz hiçbir ölümlü eli
Çözmedi böyle harika saçlar
Gezinerek o canım alnında ;
Dünya cennetten yoksun kalalı
Yemin ederim, böyle bir dilber
Yetişmedi güney güneşi altında.
Sayfa 72 - İş B. Kültür Y.Kitabı okudu
‘’ Başka dillerden tercüme olunmuş çoğu saçma hikâyeler, insanı, şiirden tiksindirecek kadar bayağı manzumeler yanında Türk çocuğuna milli kin; milli
ruh aşılayacak hiç bir parça yoktur. Mehmet Emin'in, Ziya Gökalp'ın o pek terbiyevi ve milli ruhlu manzumelerine yer verilmemiştir. Yahya Kemal'in "Akıncılar"ı dururken sanki kasten yapılmış gibi "Açık Deniz" manzumesi alınmıştır. Sekizinci sınıf talebesinin bu manzumeyi anlayamayacağı hiç
düşünülmemiştir. Hececilerin vatani şiirlerinden hiç biri alınmamıştır. Buna mukabil neler alınmıştır bilir misiniz? Ben söylemekten utanıyorum. İsterseniz siz o kitapları alıp bir bakın da hükmünüzü verin...’’
Eser,Türkçe bilmeyenlere bu büyük dili öğretmek için yazılmış bir dil kitabıdır. Türkçe kelimeler Arap harfleriyle yazılmış,yanlarına Arapça karşılıkları konarak Arapça izahat verilmiştir. Bir çok kelimelere örnek verilmek için de bunların geçtiği manzumeler ve darbımeseller zikredilmiş,böylelikle esas Türk edebiyat bakımından zengin bir hale gelmiştir. Fakat eserin değeri yalnız edebiyat bakımından değildir. Yer yer getirdiği örnekler ve verdiği izahatla 'Divânü Lûgat it - Türk',Türk destanları,halkiyatı,tarihi,coğrafyası için essiz bir hazine olmuştur. Eserde bir de renkli harita vardır ki Türkelini dünyanın merkezi olarak gösteren bu renkli harita,bugünkü bilgimize göre,Türklerin ilk haritasıdır.
