Toprak Ana, Cengiz Aytmatov’dan okuduğum ilk kitap olmakla birlikte, iyiki okudum dediğim ve neden okumak için bu kadar geciktim dediğim bir eser oldu benim için. Tolganay’ın ölüleri anma gününde Toprak Ana ile konuşması, dertleşmesi üzerine başlıyor kitap. Biz de Tolganay ile Toprak Ana arasındaki bu konuşmayı Cengiz Aytmatov’un mükemmel , asla okuyucuyu sıkmayan, yormayan aksine kitabın ve konunun içine çeken kaleminden okuyoruz.
Kitap bir savaş döneminden bahsediyor ancak bu kez cepheden ziyade geride kalanların mücadelelerini, yoksulluğu, dayanışmayı, her şeye rağmen umut etmeyi, bekleyişleri, gözyaşlarını okuyoruz. Ah Tolganay sen nasıl güçlü bir kadınsın, annesin, eşsin ve lidersin. Tolganay’ın kitapta tavırları ve düşünceleri ile çağının çok çok ötesinde bir kadın olarak işlenmesini çok beğendim ve onun gelini Aliman ile olan ilişkisi, gelin-kaynana değil de anne-kız olmaları… Tolganay, Suvankul, Kasım, Maysalbek, Caynak ve Aliman üzerinden bir ailenin bağlarının bu kadar güzel anlatılması, Maysalbek’in mektubunda ‘Candan istediğim şey öğretmen olmaktı. Ama, beyaz tebeşir ve cetvel yerine, elime asker tüfeği almak zorunda kaldım.’ demesi Kitabın verdiği mesajlar çok güzeldi. Tek kelime ile muhteşem bir eser okuduğumu düşünüyorum. Mutlaka okunmalı, okutturulmalı…
Cengiz Aytmatov'dan okuduğum 2. eser, ve ne yalan söylim, ben daha önce insanı, böyle yüreğinin en dibinden vuran başka bir yazar tanımadım.
Kitap o kadar özel bir kitap ki, 135 sayfaya bütün dramı, kederi, aşkı, özlemi,
