Şeyh Sait isyanı ya da o zamanlar kullanılan adıyla Genç Hadisesi, 1925'in şubat ve nisan ayları arasında cereyan etmişti. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Cumhuriyet idaresine, yani Ankara yönetimine karşı başlatılan bir isyandı. Şeyh Sait İsyanı'nın bastırılması yeni devletin Doğu ve Güneydoğu'da kontrolü sağlaması adına oldukça önemliydi. Zira isyanın kısa süre içerisinde düşünülenden çok daha büyük bir etkiye ulaştığının anlaşılması üzerine başvekil Fethi Okyar istifa etmek zorunda kalmıştı. İsyanın bastırılması için alınan olağanüstü yetkilere muhalefet eden Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ise bir hükümet kararnamesiyle kapatılmıştı. Musul'un kaybında da bu isyanın olumsuz bir etkisi oldu. Şeyh Sait ayaklanmasında bir milliyetçi unsur var. Söylendiği gibi bir İngiliz oyunu ya da Nakşilik meselesi değildir. Tabii Nakşilik ile ilgili bir bağlantı Şeyh Said'in kişiliğinden ileri gelir. Bu yüzden Dersim isyanı ile Şeyh Sait isyanını aynı kefeye koymak da mümkün değildir.
Sayfa 258Kitabı okudu
Şeyh SaİT'in isyanı hakkında,
13 Şubat 1925'te telgraf hatlarını kestirdi. İsyan ettiğini ilan etti. Genç, Çapakçur, Hani, Palu hükümet konaklarına baskınlar yapıldı. Jandarma müfrezeleri esir edildi. Fakat dikkati çeken nokta şuydu ki, isyan bir milli hareket, yani Kürtlük, Kürt istiklali gibi sloganlarla değil "dini kurtarmak, şeriatı kurtarmak" ve anlaşıldığına göre "halifeliği yeniden kurmak" gibi dumanlı, sınırları belirsiz tahriklerle başladı. İsyan bir hafta gibi kısa bir zaman içinde bazı vilayetlere yayılmakla beraber, daha ziyade bir Beyler, Şeyhler isyanı olarak kaldı. Bu beylerin, şeyhlerin iradelerine bağlı olarak isyana sürüklenen kulların, müritlerin önemli yekûnlara varmasına rağmen, bir halk hareketi halini almadı. Kürtlerle meskûn bütün bölgelerde, milli bir hareket haline gelmedi. Bu sebeple bazı yazarların kullandığı ifadeye rağmen Şeyh Sait isyanını, bir Kürt isyanı olarak vasıflandırmak zordur.
Sayfa 202 - Remzi kitabeviKitabı okudu
Falih Rıfkı Atay
_Çocukluğumuzda Türk, kaba ve yabani demekti. İslam ümmetinden, Osmanlı idik. Vatan sözü yasaktı. Padişahın kulları idik. Okul çıkışında ’Padişahım çok yaşa’ diye bağırırdık. Arap’a Arap, Arnavut’a Arnavut, Rum’a Rum, fakat kendimize Osmanlı derdik. Bütün ekonomi, bütün iç ve dış ticaret, bakkallara kadar çarşılarımız, kadrolarında bir tek Türk