Samed Vurgun (Azerbaycan alfabesi: Səməd Vurğun, Kiril: Сəмəд Вурғун; gerçek adı: Samed Yusif oğlu Vekilov
Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve SSCB'nin önde gelen şairlerindendir.
Kazah bölgesindeki Salahlı köyünde doğdu. İlköğrenimini doğduğu köyde tamamladı.
1918’de dönemin bilinen eğitimcilerinden Feridun Bey Köçerli tarafından Kazah’ta kurulan iyi bir okulda eğitimini sürdürdü. Bu dönemde Avrupa edebiyatınınbrn önde gelen yazarları öğrenme fırsatı buldu. Aynı zamanda Tevfik Fikret, Namık Kemal’i inceledi.getdi gozelgunlerimiz bade
yaklaşık 1922 ’de ilk şiirleri yayınlanmaya başladı. Ancak adını ilk duyurduğu şiiri "Cavanlara (gençlere) Hitap" 1925 yılında geniş çevrelere ulaştı. Sonraki yıllarda bölgedeki birçok gazete ve dergide yazıları, şiirleri yer aldı. Bu dönemde "Vurgun" adını kullanmaya başladı.
1929 yılında Moskova Üniversitesi Edebiyat Fakültesine girdi. Özelikle 1930-40 yılları arasında edebiyat çevrelerinde tanınan biri haline geldi.
"Vakıf" adlı eseri 1941 yılında Stalin adına verilen ödülü aldı. Yine aynı dönemlerde Nizami Gencevi’nin "Leyla ile Mecnun" adlı eserini Azericeye çevirdi.
Ölümünden kısa bir süre önce tarihte ilk kez "Azerbaycan’ın Halk Şairi" unvanı verildi.
Bakü’de öldü ve orada toprağa verildi.
V ə z i r. Ayağı çarıqlı kiçik bir ölkə
Böyük Firdovsilər yaratdı bəlkə?..
V a q i f. Dayan! Bu bağçanın hər bir budağı
Üstündə min çiçək, min gül bitirmiş,
Sizin güldüyünüz çoban torpağı
Nizamilər, Füzulilər yetirmiş!
Q a c a r (kinayə ilə.) Nizamiyə bax... Füzuliyə bax...
V a q i f. Günəşi örtsə də qara buludlar,
Yenə Günəş adlı bir qüdrəti var.
Q a c a r. Görünür, Günəşə iştahan vardır.
V a q i f. Günəşdən gizlənən yarasalardır...
Merhaba. Türkiye türkçesinde yazacağım, çünkü kütüphaneciler tarafından da anlaşılır olmak istiyorum. Burada olduğum 2 buçuk yılda bir çok kitabı kütüphaneye ekleme isteğinde bulundum. Ve teşekkür ederim, İSBN kodu verdiğim gibi çözüme ulaştı. Ve zaman zaman yazarlar kısmında takılıp durduğum oldu. Benim bildiğim hani uygulama Türk uygulaması ya, hani Türkiye türkçesinde yazar isimleri orijinaline sadık kalınarak kaydediliyor ya, buna okuduğum bir çok kitapta da rasladım. Peki anlamadığım, neden Azerbaycan yazarlarının büyük çoğunluğunun ismi çevirilmiş hatta evrilmiş olarak eklenmiş? Bunun hatası yazarı uygulamaya ekleten kişilerde de olabilir, ekleyen kütüphanecilerde de. Neden iletide buna değiniyorum? Çünkü bir çok kütüphaneciye bu konuda istekte bulundum, cevap olarak moderatörlerin bu konudaki tutumu: "Açıklama kısmında tam adı var." Benim anlamadığım, bir insanın kaç ismi olur? Heleki bu, bir ülkenin yazarına aitse? Dikkatinizi çekmek isterim ki, alıntıları paylaştığımızda, okuma kayıtlarında tam adı değil, kayda geçirilen ismiyle görünüyor okurlara. Ve çok az okur açıklamaları okuyor. Lütfen, Azerbaycan yazarları isimleri konusunda daha dikkatli olalım. Ve yanlış eklenen yazar isimleri düzeltilsin.
Bir ülkenin değeri onun söz ve sanatıyla, yazarıyla da bilinir. Saygı ve sevgi rica ediyorum.
Çingiz Abdullayev #Edit: Çözümlendi✅Umarım diğerleri de çözüme ulaşır en kısa zamanda.
Bu kitaba dahil olan "şair, ne tez qocaldın sen" şiiri var. Anlamı "şair, ne çabuk yaşlandın sen" şeklinde. Bu tarz bir şiir:
Bəzən uca, bəzən asta,
Ötür sazım min sim üstə.
Andı yalan, eşqi yalan,
Dostluğu da rüşvət olan,
Ürək yıxan bir iblis də
Üzəvari deyir hərdən:
Şair, nə tez qocaldın
sən!?
O zaman 9 yaşlarında falandım. Heveslenip bu şiire benzer şiir yazmıştım ben de :
Qonaq geldi türk önderi
Baxtı mene o öteri
Gözlerindeydi kederi
Dedi:
"Anlamıyorum ben,
Şair, ne tez qocaldın sen ? "
Taa o zamandan bilinçaltım Türkiye demiş :) 9 yaşındayken bile :)
Bu minikitabda şairin bir neçə şeiri var ki, heç rastıma çıxmayıb. Xudafərinin adını hallandırmasa da, Xudafərindən bəhs edən "Körpünün həsrəti" şeiri və böyük ehtimalla Holokost faciəsinə həsr olunmuş "Yanğın" şeirini bəyəndim. Heç birində birbaşa hədəf göstərməsə də, Körpünün həsrəti şeirində Xudafərindən bəhs etdiyinə əminəm. Amma Yanğın şeirini 1942-də yazsa da, həmin il başqa hansı şəhərdə yanğın olduğunu bilmədiyim üçün Holokosta həsr olunduğunu ehtimal edirəm.
Mən TələsmirəmSamed Vurğun · Bakı, Gənclik Nəşriyyatı · 19881 okunma
Ədəbiyyatda Səməd Vurğunu keçərkən Vaqif dramını da keçirdik və mövzusu çox maraqlı olduğu üçün kitabı oxumağa qərar gəldim.
Vaqif dramı Molla Pənah Vaqifin həyatı haqqındadır. Molla Pənah Vaqif Qazaxda anadan olmuşdur. Molla Pənah Vaqif təhsilli olduğu üçün məşhur idi. Qarabağ xanı İbrahimxəlil xan onun Qarabağa dəvət edir. İndiki dövrlə nəzərə alsaq, xarici işlər naziri kimi idi. Molla Pənah Vaqifin yaxın dostların biri Vidadi olmuşdur. Ancaq 1797-ci ildə Ağa Məhəmməd Qacar Şuşaya yürüş edir. Bu vaxt Molla Pənah Vaqifi və oğlu Əlibəyi öldürtmək qərarına gəlir. Ancaq Ağa Məhəmməd şah Qacar özü sui-qəsd ilə öldürülür. Ağa Məhəmməd şah Qacar Şuşaya yürüş edən zamanı İbrahimxəlil xan qaçmışdı. Sonra Molla Pənah Vaqif İbrahimxəlil xana məktub yazır ki, Qarabağ xanlığına geri qayıtsın. Onun məktubu Məhəmməd bəy Cavanşirin əlinə keçir. Məhəmməd bəy Cavanşir düşünürdü ki, taxt onun haqqıdır və Molla Pənah Vaqifi və oğlunu edam elətdirir.
Molla Pənah Vaqif və Vidadi vətənpərvər insan idilər. Kitabda da bu hissələr göstərilir. Məsələn, Vaqif və Qacarın, Vaqif və vəzirin, Vidadinin də digər obrazlarla dialoqunda bu göstərilir. Ancaq bu iki obrazla yanaşı Eldar obrazı da vətənpərvər obraz kimi göstərilmişdir. Eldar obrazı həm İbrahim xana, həm də Qacara qarşı çıxmışdı. Dramda mənfi xarakterli obrazlar İbrahim xan, Şeyx Alı, Qacardır.
Ancaq kitab Qacarın sui-qəsdinə qədərdir. Amma yenə də çox gözəl yazılıb və oxumaq üçün rahatdı. Kitabı hamıya məsləhət görürəm.