Asya'nın derinliklerinde dağınık kabileler hâlinde yaşayan ve daha çok birbirleriyle mücadele eden Moğollar 1206'da Cengiz Han'ın otoritesi altında birleşmişler ve önce Hıtayları hâkimiyet altına almışlardı. Harzemşahların Otrar Valisinin Moğol ticaret kervanını yağmalatması ve tüccarları öldürtmesi dünya tarihini değiştirecek bir dizi olayların da başlangıcı oldu.
Sayfa 181Kitabı okudu
Tarihçi Niketas Khoniates'in ağabeyi olan Mikhail Khoniates, din adamı ve yazardı.2
2 Niketas Khoniates'in tarih eseri Türkçeye çevirilmiştir; eserin 1143-1180 yıllarını anlatan kısmı için bkz Niketas Khoniates, Ioannes ve manuel Komnenos Devirleri, çev. F. Işıltan (Ankara, 1995). Sonraki yıllar için bkz Niketas Khoniates'in Historiası (1195-1206): İstanbul'un Haçlılar Tarafında Zaptı ve Yağmalanması, çev. ve notlar I. Demirkent (İstanbul, 2004). Demirkent'in vefatı üzerine çevirdiği 1180-1190 yıllarını kapsayan bölüm, F. Başar ve B. Demiriş tarafından yayınlanmıştır. Niketas Khoniates'in Historia'sı (1180-1190) Komnenos Hanedanı'nın Sonu ve II. Isaakios Angelos Devri (istanbul, 2006).
Sayfa 230 - Mikhail KhoniatesKitabı okudu
Cengiz Han
(1162-17 Ağustos 1227) Moğol kabilelerini buyruğu altında birleştirerek Moğol İmparatorluğu'nu (1206-1294)kurmuştur. Bu imparatorluk dünya tarihinin bitişik sınırlara sahip en büyük imparatorluğudur.
Sayfa 15Kitabı okudu
Moğol İmparatorluğu
***
Dünyanın en büyük karasal imparatorluğu, 1206-1405 yılları arasında iki yüz yıl hüküm sürdükten sonra, hiçbir iz bırakmadan ortadan kayboldu.
***
Sayfa 35 - İnkılap YayınlarıKitabı okudu
Aldü'l Vahhâb
Vahhab-oğlu, Necid'de Benî Temim kabilesindendir. 1115/1700 senesinde Uyeyne'de "kadem-nihade-i şea'met[= uğursuzluğa ayağını atmış]" olmuş ve 1206/1791'de Der'iye'de, gayet yaşlı olarak "âzim-i dâr-i cahim[= cehennem ka- ısına yollanmış]" eylemiştir. Mekke'ye ve Şam'a giderek, bazı Hanbeli imamla- Indan ders almıştır. İbni Zeynî Dahlân'ın Dürer-i Senîye'de yazdığına göre "Ho- aları ile babası, onun daha ders gördüğü zamanda dalâlet yolunu tuttuğunu örerek teessüre kapılmışlardır." Bilâhare Necid'e dönmüş ve kabileler arasında alkı tevhide[=birliğe] ve şirk'i terke davet etmeğe başlamıştır.
Sayfa 615
Vehhabilik, 1700'lü yılların başında Arabistan'ın Necid bölgesinde Riyad yakınlarında bulunan Uyeyne köyünde dünyaya gelen Muhammed b. Abdülvehhab m (1206/1792) önderliğinde gelişen bir şiddet harekeidir. Vehhabiler, İbn Teymiye (728/1328) ve talebesi İbn Kayyim el-Cevziyye'nin (751/1350) fikirlerini esas alıp kendilerini Ahmed b. Hanbel'in mezhebini devam ettiren Sünniler olarak göstermeye çalışmışlardır. Halbuki onlar, birçok mevzuda asırlardır İslâm ulemasının ortaya koyduğu esasları ve Müslümanların kabullendiği İslâm anlayışını reddedip, İslâm Tarihi'nde benzerine az rastlanan bir şiddetle başkalarını görüşlerini kabule zorladıklarından Vehhâbilik, ayrı bir mezhep olarak kabul edilmiştir.
Vehhabiler, gerek görüşleri gerekse de gelişme ve yayılma döneminde uyguladıkları şiddet ve aşırılıklarından dolayı tarihte Haricilere benzetilmiş, özellikle Osmanlı belgelerinde ve kaynaklarında kendilerinden "Harici" olarak bahsedilmiştir. Vehhabilik, Osmanlı Devletine ve diğer rakiplerine karşı takip etmiş olduğu hareket tarzında tekfir, dışlamacı, ölçüsüz katı, kabir yıkıcılığı, modern icatlara tepki gibi Müslümanların çoğunluğunda bulunmayan tutum ve uygulamalarıyla meşhur olmuştur.
Sayfa 90 - ensarKitabı okudu
