Əsər Aylı (Anarresli) fizik Şevekin Yerə (Urrasa) səyahət etmək üçün kosmik gəmiyə minməsi ilə başlayır. Daha sonra hər iki dünya təsvir olunur. Anarresdə anarxist idarə üsulu mövcuddur. Anarxizm dövlətin mövcud olmadığı bir quruluşdur. Burada insanlar müxtəlif sindikatlarda, kommunalarda birləşir. Anarresdə iyerarxik quruluş yoxdur, hər kəs bərabərdir. Lakin əsəri oxuduqca belə olmadığının şahidi oluruq, kiçik bir qrup az da olsa, digərlərindən yüksəkdə dayanır. Burada yaşayanlar özlərini odoist adlandırırlar. Odo əsərdə baş verən hadisələrdən çox əvvəl yaşayıb və anarxist fikirlərinə görə insanların Ayda məskunlaşmasına səbəb olub.
Yer (Urras) Anarresin ayı hesab edilir. Urrasın ərazisi üç dövlət arasında bölünüb. Bunlardan birincisi kapitalist A-İo dövləti, ikincisi sosialist Tu dövləti, digəri isə zəif inkişaf etmiş Benbili dövlətidir. Benbili dövlətində inqilab baş verir və digər iki dövlət burada öz qüvvələrini hakimiyyətə gətirmək üçün müharibəyə başlayır. Bu da Soyuq müharibə dövründə ABŞ və SSRİ arasında öz nüfuzunu yaymaq uğrunda Asiya ölkələrində gedən mübarizəni xatırladır. Yazıçı əslində əsərdə "Azadlıq nədir?", "Tamamilə azad olmaq mümkündürmü?" kimi suallara cavab axtarıb.
Əslində əsəri oxumağa başlayanda gözləntilərim çox böyük deyildi, amma əsəri çox bəyəndim.
