Bin yılların ötesinden bugüne ulaşmış öyküyü okurken, günlük gazetelerin üçüncü sayfalarnda yayımlanan günümüz haberlerinden birini okurmuş gib i b i r d u y u m s a m a y a kapılmadınız mı? B u g ü n ü n g a z e t e l e r i n in ö z e l l i k l e üçüncü sayfalarında yer verilen cinsellik, şiddet ve cinayet haberlerindeki
adlar, Perseus, Andromeda, Phineus, Polydektes değildir artık doğal olarak; ama bu adların yerini günümüz insanlarının taşıdıkları adlar anılmıştır. Haberlerin ana izleği ise pek değişmiş sayılamaz.
Oysa çakmak taşları gibi
kıvılcımlıydı g ö z y a ş l a r ı m
A ğ l a m a k t a n
k ı z a r a n
bir örnek burnum ve gözaltlarımla
Bu ş i i r i
ben y a r a l ı bir panda
vaziyetinde y a z d ı m
C a n ı m y a n d ı.
Şimdi diyorum ki: ancak ve ancak ö z g ü r l ü k i d e s i a l t ı n d a eylemde bulunabilen her varlık, tam bundan dolayı, pratik açıdan gerçekten özgürdür.
Sayfa 66 - Üçüncü Bölüm: Ahlâk Metafiziğinden Saf Pratik Aklın Eleştirisine Geçiş, Özgürlük Bütün Akıl Sahibi Varlıkların İstemesinin Özelliği Olarak VarsayılmalıdırKitabı okudu
İÇIMDEKI
ROBOT
Ya p a y z e k â y a k a r ş ı
umutsuz ca mü cadele
eden bir kadın... Tarihi,
öğrencilere yaşayarak
öğreten sanal gerçek-
lik yazılımı... Babasının
Mizaç ve özelliklerin belli bir şekilde kümelenmesi stereotipik olarak ya da daha sofistike, bilimsel onaylı şekilde nitelendirilebilir. Prototipler kişilik türü ile boyutsal ölçeği bir araya getirir. Örneğin Adorno, Frenkel Brunswik, Levinson ve Sanford (1950) tarafından geliştirilen otoriter ki
şilik kavramı bu tür bir örnektir. Aşırı riayet,
Herhangi bir şeye bağımlı olduğumuzu h i s s e t m e d i ğ i m i z sürece, kendimizi özgür sanırız: insanın ne denli gururlu ve iktidar düşkünü olduğunu gösteren yanlış bir çıkarımdır bu. Çünkü burada, a l ı ş ı l m ı ş bir bağımsızlık içinde yaşadığı, bunu istisnai bir biçimde yitirdiğinde karşıt bir duygu hissedeceği varsayımıyla, bağımlı olduğu anda bunu her koşulda fark etmesi ve bilmesi gerektiğini kabul eder. — Peki ya bunun tersi doğruysa: insan daima çok yönlü bir bağımlılık içinde yaşıyor, ama kendini ö z g ü r sanıyor, zincirin baskısını uzun bir alışkanlık sonucu a r t ı k h i s s e t m i y o r s a? Yalnızca yeni zincirlerden rahatsız olur ancak: — “İstenç özgürlüğü” y e n i zincirleri hissetmemekten başka bir şey değildir aslında.