Gürcüləri xristianlığa tapındıran müqəddəs Nino bu döyüşkən ölkədə kilsə və monastırların əsasını qoydu. Bu kilsə və monastırlarda yaşayan rahib və keşişlər həm də sərkərdələr olaraq qaldılar, kafirlərlə, gürcü knyazları ilə döyüşdülər.
Böyük Tamara hakimiyyətə gələnə qədər yendilər və yenildilər. Şərqin ən gözəl kraliçası Gürcüstanı birləşdirdi.
Həmin Tamara müqəddəs Nino ilə yanaşı Gürcüstanın ən böyük milli qəhrəmanıdır.
Hər kişinin onun yanına girməyə ixtiyarı vardı, üstəlik hər kəs onun məşuqu ola bilərdi. Kraliçanın hüzuruna yeriyib öz arzusunu ucadan söyləmək yetərli idi. Heç kəs rədd edilmirdi. Hər gürcünün kraliça ilə yatmaq hüququ vardı.
Hər səhər xacə gəlib kraliçanın xoşbəxt məşhurlarının başını üzürdü, hətta bunlar ən cəsur generallar olsa belə.
Zira tək bircə nəfər xacənin qılıncına deyil, təbəələrin həsədinə məruz qaldı. Bu, məşhur dastanı "Pələng dərisi geymiş pəhləvan"la öz kraliçasını əbədiliyə qovuşdurmuş böyük gürcü şairi cəngavər Şota Rustaveli oldu.
Bu şair və kraliçadan mənsəb baxımından öz qeyri-leqal mənşəyini danan və Parisə köçən məşhur knyaz soyu yarandı.
Sayfa 290Kitabı okudu
Tiflis'teki karşılama komitesi, Çar'a yaraşır bir program hazırlamak için büyük emek harcadı. Dünyanın geriye kalanı gibi Çar'ın yıldız gibi parlak bakışlarından korkan hizmetkarları majestelerinin eğlendirilmesi gerektiğini söylüyordu. Gürcü Kilisesi Patriği, Sioni Katedrali'nde şükran günü ayinini bizzat yönetiyor; soylular, görkemli ziyafetler, balolar ve davetler düzenliyor; sokak sanatçıları, Tiflis'te bugün dahi günlük hayatın bir parçası olan geleneksel eğlenceleri (sadeleştirilmiş bir şekilde) sergiliyor; zarif örtüleri, küçük yuvarlak altın para asılı başlıkları, katiba ya da dolman adı verilen kürklü elbiseleriyle milli kıyafetlerini giyen Gürcü güzelleri, Çar'ın huzurunda yerel dans gösterileri yapıyordu. Ama nafile. Çar'ı eğlendirmek şöyle dursun, asık suratını düzeltmek dahi mümkün değildi. "Ordumdan başka hiçbir şeyi gözüm görmüyor" diyordu Çar. Tiflisliler, şehrin buhar banyolarıyla ünlü Türk hamamında Çar'ı eğlendirmeye, meşhur ayyaşlar -Gürcüler fevkalade içicilerdi- ve yerel aydınlarla misafirlerini oyalamaya çalıştılar; ama nafile. Çavçavadze ailesi, Çar'ı Tsinandali'deki evlerinde -on beş yıl sonra bu ev yerle yeksan edilecek, hizmetçiler öldürülecek, Prenses Anna ve maiyeti kaçırılıp Şamil'in avulunda esir tutulacaktı- ağırladılar; ama nafile. (Çar'ın himayesinde) yeni kurulmuş yetimhanede kalan çocuklar, yedi yüzyıl önce yaşamış Gürcistan'ın en büyük şairi Şota Rustaveli'nin Kaplan Postlu Şövalye adlı destanından bin tane dörtlük okudular; ama yine de Çar'ı memnun etmeyi başaramadılar.
Şota Rustaveli, Gürcü edebiyatının klasik dönemi olan 12. yüzyılda dünyaya geldi. Yunanistan'da eğitim gören Rustaveli, Tiflis'e döndükten sonra tutkuyla bağlı olduğu meşhur Kraliçe Tamara'nın hazinedarı olarak görev yaptı. Homeros, Platon ve İranlı mutasavvıflar üzerine çalışmalar yapmış parlak bir alimdi ancak Kraliçe'ye
Qadınlardan uzaq olmaq məsləhətdir cavanlara,
Aldandınmı şirin sözə, olacaqsan bəxti qara.
Ürəyini çırpacaqlar ən nəhayət dər-divara;
Qadın hara, de sirr hara, ömründə sirr vermə yara.
"Acınası bayılma, erkekliğe doğru hızla ilerleyen bir çocuğun aşkını gösterir."
Sayfa 88Kitabı okuyor
"Seven sevdiğini her zaman sevmeli ve bu aşkı mezara taşımalıdır.Aşık, kurtarabileceği bir sevgiyi küçümsememeli veya reddetmemelidir."
Sayfa 12Kitabı okuyor
Şavşat
Şavşat; Köyün eski adı Tbeti, Gürcüce “ılıca” demek. Gürcülerin en
büyük şairi Şota Rustaveli (12.yüzyıl sonu) Tbeti manastırında
eğitim görmüş. Kaplan Postundaki Adam isimli destanı Şark
edebiyatının büyük klasiklerinden.
Sayfa 315 - Boyut YayınKitabı okudu
Kazak adetlerinde eskiden iki yüzü aşkın yasaklar varmış.
Bunlar yazıya geçirilmemiş yasa hükmündeymiş.
Mesela;
suyunu içtiğin kuyuya tükürme, ekmeğin üstüne her hangi bir şey koyma,
ekmeğe ve tuza basma,
eve yaklaşır ken koşma,
büyüklerin önünü kesme,
(sofra başında) büyükler varken baş köşeye oturma,
büyükler konuşurken sözünü kesme,
"Bağışladığın senindir, sakındığın kayıp"...
Şota Rustaveli (1160-1220)
Sayfa 91Kitabı okudu
Yüce Tanrı, her nesnenin biçimini çizmişsin sen,
Yardımcım ol, bana güç ver, altedeyim Şeytanı ben.
Aşıkların tutkuları mezara kadar bedenimden
Çekilmesin, bu suretle günahımı bağışla sen.