Adab
ÂDÂB: DİNİN GEREKLİ, AKLIN GÜZEL GÖRDÜĞÜ DAVRANIŞLAR
Edep kelimesinin çoğulu olan âdâb, fıkıh terimi olarak Hz. Peygamber’in ara sıra yaptığı işler, davranışlar karşılığında kullanılır. Hüküm bakımından gayr-i müekked sünnet gibidir. Yapan sevap kazanır, yapmayansa günaha girmez, kınanmaz. Bu yüzden âdâb sayılan davranışlar, farz ve vacibe bir ilave olduğu için nafile, Allah ve Resûlü tarafından teşvik edildiği için müstehap, karşılığında sevap va’dedildiği için mendup, dinî bir mecburiyet olmaksızın yapıldığı için tatavvu, yapanın ahlaki kemalini arttırdığı için fazilet diye adlandırılmıştır. Fertlerin yaşayışlarına ve ilişkilerine ortak bir tarzda hâkim olan, aksine davranışların yerine göre ayıp sayılarak kınandığı ahlaki ve toplumsal kuralların tamamına hukukta umumi âdâb denir. Hadis kitaplarında da müstakil başlıklar altında yer alan “Kitâbü’l-edeb” veya “Kitâbü’l-âdâb” bölümlerinde, Hz. Peygamber’in yaşayışı, ferdî ve sosyal ilişkilerde dinen uyulması gereken hususlar, bu konuda Hz. Peygamber’in emir ve tavsiyeleri bulunur.
Diyanet İşleri Başkanlığı
#takvim
Diyanet Takvimi Ön Yüz:
Osmanlı Devleti’nin 36. ve son padişahı Sultan Mehmet Vahdettin’in vefatı (1926)
Eğer kaba, katı kalpli olsaydın, hiç şüphesiz etrafından dağılır giderlerdi… (Âl-i İmrân, 3/159)
Diyanet Takvimi Arka Yüz:
ÂDÂB: DİNİN GEREKLİ, AKLIN GÜZEL GÖRDÜĞÜ DAVRANIŞLAR
Edep kelimesinin çoğulu olan âdâb, fıkıh terimi olarak Hz. Peygamber’in ara sıra yaptığı işler, davranışlar karşılığında kullanılır. Hüküm bakımından gayr-i müekked sünnet gibidir. Yapan sevap kazanır, yapmayansa günaha gir- mez, kınanmaz. Bu yüzden âdâb sayılan davranışlar, farz ve vacibe bir ilave olduğu için nafile, Allah ve Resûlü tarafından teşvik edildiği için müstehap, karşılığında sevap va’dedildiği için mendup, dinî bir mecburiyet olmaksızın yapıldığı için tatavvu, yapanın ahlaki kemalini arttırdığı için fazilet diye adlan- dırılmıştır. Fertlerin yaşayışlarına ve ilişkilerine ortak bir tarzda hâkim olan, aksine davranışların yerine göre ayıp sayılarak kınandığı ahlaki ve toplumsal kuralların tamamına hukukta umumi âdâb denir. Hadis kitaplarında da müstakil başlıklar altında yer alan “Kitâbü’l-edeb” veya “Kitâbü’l-âdâb” bölümlerinde, Hz. Peygamber’in yaşayışı, ferdî ve sosyal ilişkilerde dinen uyulması gereken hususlar, bu konuda Hz. Peygamber’in emir ve tavsiyeleri bulunur.
T.C. Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı
Görgü/Ahlak (Âdab-ı Mûaşeret) Kuralları
Bir Bayan''a HİTAP şekilleri
1.Sen yerine mutlaka "Siz",
2.Bayan yerine mutlaka "Hanımefendi",
3.Sayın (isim) Sayın Sabiha GÖKÇEN,
4.Diğer zamanlarda muhatap (örnek) kadın'a'' Sabiha Hanım'' vb.
Denilir .
Hitap tarzımız kalitemizi yansıtır .
Her kap içindekini sızdırır.
Hz Mevlana
İmam Şâfii «Âdâb-ül-Kazâ» kitabında şöyle der:
— Şarkı söylemek, bâtıla benzeyen mekruh bir eğlencedir. Onunla çok meşgul olan sefihtir. Şâhitliği kabul edilmez.
Osmanlı tarihini baştan başa tetkik edersek, zaman onun "edeb" ve "cihad" gibi iki kelimeyle özetlenebileceğini görürüz.
Bu iki kelimeyi de teke indirmek istersek diyebiliriz ki, o kelime "âdâb"dır. Adab, yani edebler bütün islâmî gerçekleri içine alabilecek derecede zengin bir mefhumdur
Konuşulanları anlamayınca...
Bir araya gelip sohbet etmenin bir diğer inceliği de şudur:
Konuşmacının anlattıklarından anlayamadığın bir şey olduğunda sormakta acele etme. Konuşmasını tamamen bitirinceye kadar bekle. Sonra anlamak,öğrenmek isteyen bir üslûpla,edep ve saygı kurallarına riayet ederek,açıklamasını ona sor. Fakat Konuşmasına son vermemişken,sözünün ortasında sorup,Konuşmasını bölme. Çünkü bu davranış dinleme âdâb ve nezâketiyle uyuşmadığı gibi,gönülde de bir hoşnutsuzluk meydana getirir.
Ancak eğitim ve ders meclisleri böyle değildir. Bu meclislerin farklı bir durumu vardır. Orada öğretmen,cümlesini veya açıklamasını bitirdiği an soru sormak ve tartışmak uygun düşer. Halife Memun bu konuda şöyle demiştir:
"Tartışarak öğrenmek,sadece izleyerek öğrenmekten daha sağlamdır."
Gizli hazineyi fethetmek için Hz. Peygamber'in (sav) istediği şekilde marifeti tahsil etmek gerekir. Zira cânanı/ Mevlâ'yı bulmadan, canın/ ruhun bu ilden/ dünyadan göçmesi çok acı bir durumdur! Nefsi bilip Mevlâ'yı bulmaktan ibaret olan marifeti, henüz yeri (ve zamanı) olan nasût âleminde (dünya hayatında) iken elde etmeliyiz. Aksi takdirde âmâ (marifetten yoksun) olduğumuz hâlde berzah âlemine/ kabre gideceğimiz aşikârdır.
