Yerhanlar yöresinde, eşkıya ile müsademeden dönen bir jandarma birliğine rastlarlar. Birlik komutanı yola devamın mümkün olamayacağını, takviye almaya gittiğini, geri dönene kadar beklenilmesini söyler.
Anlaşılan, eşkıya Beşgöz Hanları tarafına inmiş, Erzincan Boğazı'nı tutmuştur (31 Ağustos). Mustafa Kemal sorar:
Ne kadar zamanda dönersiniz?
-24 saatte.
-24 dakika bekleyemem.
Paşa, Heyet üyelerine döner ve kararını bildirir:
-Her ne olursa olsun, her türlü tehlikeyi göze almalıyız. Otomobillerin birinde hafif makineli silahlarımız var. Yüzbaşı Osman (Tufan) Bey ve birkaç arkadaşı öndeki otomobile binip makinelileri ateşe hazır durumda tutacak. Biz de silahlarımızla birlikte takip eden arabalarda olacağız ve bir ateşe maruz kalırsak hep beraber ateşle mukabele edeceğiz. Müsademe (çatışma) esnasında durmak yok. Ölen ve yaralanan olsa da durmayacağız, geçip gideceğiz. Benim görüşüm budur. Kabul ediyor musunuz?
Hepsi, "Evet!" diye bağırır ve yola koyulurlar.
İşte, lastikleri doldurulmuş, karoseri patlak, hurda halinde üç otomobilden ve eşyaları taşıyan üç at arabasından oluşan bu konvoy, öndeki otomobilde Mustafa Kemal, yanında Rauf Orbay ve Hoca Raif Efendi, arkadaki otomobilde Süreyya Bozyiğit, Hüsrev Gerede ve Mazhar Müfit Kansu, üçüncü otomobilde de Dr. Refik Saydam, Yaver Cevat Abbas (Gürer), Yaver Muzaffer Kılıç ve Yüzbaşı Osman Tufan ve ağızlarından seyahat boyunca eksilmeyen bir marş:
Dağ başını duman almış
Gümüş dere durmaz akar...
Marşın son satırını değiştirerek söylerler:
Güneş ufuktan mutlak doğar
Yürüyelim arkadaşlar...
İşte devrime yürüyen bu bir avuç insandır. Sivas'a hızla yaklaşmaktadırlar.
Sayfa 85
Sayın İsmet İnönü, Ankara'da geçirdiği tehlikeli hastalıktan kalktıktan sonra, Atatürk'ü ziyaret etmek için İstanbul'a gelmeye karar veriyor. Hazırlanıyor, trende yerini ayırtıyor; hatta muayyen gün ve saatte istasyona iniyor,eşyası da kompartmanına yerleştiriliyor. Tam bu sırada rahmetli Dr. Refik Saydam telaş içinde çıkageliyor; Dolmabahçe Sarayı'nda tarafımızdan kendisine pek kötü muamele edileceğine ve Atatürk'le görüşmesine mani olacağımıza kani olduğunu söyleyerek İstanbul'a gitmekten vazgeçmesini heyecanlı bir eda ile rica ediyor. İnönü'nün tereddüdü karşısında da: "Eğer gitmekte ısrar ederseniz lokomotifin önüne yatarım (?!!)" diyor. Bunun üzerine İnönü yolculuktan vazgeçiyor, bavullarını indirtiyor ve evine dönüyor.
Şimdi, bu garip olduğu kadar, hazin olan hadiseyi yazarken bile içimde büyük bir üzüntü ve ürperme duymaktayım.
Sayfa 719 - Yapı Kredi Yayınları, 11.Baskı, Şubat 2022Kitabı okudu
Başbakan Dr Refik SAYDAM (İstanbul)
.... (Nutuk), Ebedi Şef'in işe başladığı zamandan, o nutka verdiği zamana kadar, bu memleketin geçirdiği büyük olayları ve kendilerinin idare ettikleri yüksek mücadeleyi bize bildiren bir vesikadır.
Eğer, bunun üzerinde herhangi bir arkadaşın, herhangi bir yorumu, düşüncesi varsa, onu, kitap halinde yazar ve sonundan da kendisi sorumlu olur. (Doğru sesleri) Çünkü, bilirsiniz bütün dünya siyasi tarihleri böyledir.
Hatırlanacağı gibi Atatürk'ün "Cumhurbaşkanlığı maaşı ve ödeneği + Emekli subay maaşı" aylık ortalama 10.000 lira civarındadır. Atatürk bu 10.000 lirayı her ay şöyle harcamıştır.
A. Yakınlarına Verdiği Aylıklar
1. İsmet İnönü'ye 1925-1928 arasında 1000 lira, 1929-1937 arasında 2000 lira, 1937-1938 arasında 3000 lira.
2. Dr.
Sayfa 231 - İnkılap YayınlarıKitabı okudu
Dönemin Türkiye başbakanı Dr. Refik Saydam
Türkiye başkaları tarafından arzu edilmeyen insanlar için vatan hizmeti göremez.
Sayfa 302Kitabı okudu
HIFZISIHHA'NIN KURULUŞU
Birinci Büyük Millet Meclisi'nde Sağlık Bakanlığı görevini üstlenen Dr. Adnan Adıvar göreve başladığında yanında sadece bir sağlık memuru bulunuyordu. Anadolu'da sağlık hizmeti veren yerler ve doktorlar hakkında ise hiçbir bilgi yoktu. Acı gerçek gün gibi ortada duruyordu. Sağlık hizmetleri neredeyse sıfır noktasındaydı. Üstelik trahom ve sıtma ülkeyi esir almış durumdaydı. Adnan Adıvar, bir yıl sonra görevini Dr. Refik Saydam'a bıraktığında kuduzla mücadele kurumu, Burgaz adasında bir sanatoryum ve birkaç aşı laboratuvarı kurabilmişti.
