V. Aristoteles, Descartes ve Gassendi
Bizler doğarken içimizde daha ileride gelişecek her şeyin tohumunu da taşıyoruz. Fakat nasıl ki Raffaello ve Michelangelo fırçalarıyla ve renkleriyle doğmadılarsa, bizler de fikirlerle doğmadık.
Gassendi atomist madde kuramı, Descartes ise sonsuz ve sınırsız dünya kavramı nedeni ile ateizmle suçlanmıştır.
Gassendi* Kafamda deli sorular..
"Atomlar nereden gelmektedir, atomları hareket ettiren şey nedir?", "Her şey atomların gelişigüzel akışı ve hareketinden meydana geliyorsa eğer, atomlar neden kendi başlarına bir ev ya da kilise meydana getiremiyorlar?"
Sayfa 400 - Say- Rönesans FelsefesiKitabı okudu
Ego kavramı hiçbir zaman toplumsal tahakküm sisteminden kaynaklanışının izlerini, lekelerini silememiştir. Descartes'ın ego kavramı gibi en idealleştirilmiş biçimleri bile baskıyla ilişkilidir; Gassendi Descartes'ın Metafizik Felsefe Üstüne Düşünceler'iyle ilgili eleştirilerinde, beyindeki gizli odasından arcem in cerebro tenens — ya da psikologların deyimiyle, beyindeki alıcı-verici istasyonundan duyuların verdiği raporları derleyen ve vücudun çeşitli bölgelerine emirlerini gönderen ego adlı küçük bir ruh düşüncesiyle eğleniyordu.
Descartes'ın, doğanın içinde yer almayan ama onu etkileyebilecek kadar da yakın olan bu egoya bir yer bulma çabalarını izlemek yararlı olur. Egonun ilk çabası, tutkulara, yani içimizdeki doğaya egemen olmaktır. Ego, mazbut ve sağlıklı duygulara karşı anlayışlıdır ama kedere, üzüntüye yol açabilecek herşeye karşı da katıdır. En önemli çabası ve kaygısı, duyguların yargıları etkilemesini önlemektir. Bu sert ve yalın mercinin çalışma tarzının en iyi örneği matematiktir, elmas gibi keskin ve berrak, aldırışsız, kendine yeterli. Ego, doğaya egemen olandır. Egonun amaçlarını, sonsuz bir varolma ısrarının dışında herhangi bir şeyle tanımlamak, ego kavramını bulandırmak olur. s. 137
Metafiziksel Dönüşüm
"Gassendi, geleneksel töz-araz varlık kategorisini reddeder. Bu kategoriyi şeylerin kendisine değil, şeylerin bilgisine dair bir ayrımdır."
Sayfa 81 - Babil KitapKitabı okudu
Filozoflar üzerine;
Kimi cisimlerin var olmadığını, her şeyin kafamızda var olduğunu iddia eder; kimi maddelerden gayrı varlık olmadığını ileri sürer ve, Tanrı dünyanın kendisidir, der; birisi ispata kalkar ki dünyada iyilik kötülük yoktur, iyilik ve kötülük birer kuruntudan ibarettir; öteki der ki, insanlar birer canavardır, birini parçalayıp yemeleri suç sayılmaz.*
*Berkeley, Gassendi, Spinoza, Hobbes sırasıyla
Sayfa 30
Gassendi,gitmek istediği yere kendisini götürecek ayakları olan bir insanın " kuşlar gibi uçmayı arzu etmesini" münasebetsiz bir kibre bağlar. Locke bu fikri daha da ileri taşır ... "Bizim işimiz,her şeyi değil, kendi davranışlarımıza ilgili şeyleri bilmektir" diyerek duruşunu keskinlestirir.
Sayfa 97Kitabı okudu
Montaigne'in ardından, XVII. yüzyılın başında, her türlü fanatizme karşı duran ve genellikle Aydınlanmacı ların öncüleri olarak görülen bilgin inansızlar (libertenler) hareketi gelişti: Pierre Gassendi, Gabriel Naude, Guy Patin, François La Mothe Le Vayer.
gassendi tüm bilebileceğimizin, şeylerin bizatihi nasıl oldukları değil, nasıl göründüklerinden ibaret olduğunu savundu.
Abdera Okulu
İlk Çağ Yunan felsefesinde, adını bugünkü Batı Trakya yakınlarında bir kentten alan, atomcu öğretiyi savunan Leukippos ile Demokritos tarafından kurulmuş felsefe okuluna verilen ad. Atomculuğun kurucuları ve ilk savunuculari sayılan Leukippos ile Demokritos "Abderalı Filozoflar" olarak anılmaktadır. Felsefe tarihinde "Abderalılar" diye de geçen bu düşünürler, atomculuğun gelişmesinin üç önemli evresinden birine, üstelik maddeci atomculuk Leukippos ve özellikle de Demokritos eliyle sağlam temellere oturtulduğu için en önemlisine karşılık gelir. Abderalı Filozoflar'ın atomcu öğretisi Epikuros ve Lukretius aracılığıyla Gassendi ve Bacon'a ulaşmış; böylelikle de modern doğa biliminin doğuşuna katkıda bulunmuştur.
Sayfa 7 - YediverenKitabı okudu
