Alp Er Tunga’nın efsanelere ve "Kutadgu Bilig", "Divani Lügati-t Türk", Herodot’un "Tarih" kitabı gibi çeşitli kaynaklara konu olan destansı yaşamından yola çıkılarak yazılmış olan bu kitapta; ilk Türk başbuğu Alp Er Tunga’nın kahramanlıklarından bazılarını ve dönemin İskit budununun il olma yolunda Çin, Med, Babil,
Tarih sahnesinde ne zaman kesin bir şekilde göründükleri belli olmayan Sakalar (İskitler) hakkında yazılı bilgiler maalesef çok azdır. Baykal Gölü civarından Karadeniz'in kuzeyine kadar geniş bozkırlarda yayılmışlardır.
Batı (Grek) kaynaklarında İskit, Ön Asya kaynaklarında Saka olarak anılmışlardır. Geniş Avrasya bozkırlarında kurulan, başka bir ifade ile siyasi varlığı bilinen ilk devlet Sakalardır. Yaşadıkları alanlar kesin bir şekilde belirlenemese de Çin' den Balkanlara kadar geniş sahaya işaret edilmektedir. MÖ 7. yüzyıl başlarında Ön Asya seferleri dolayısıyla tarih sahnesinde yer aldıkları görülür. Onlarla ilgili beş önemli tarihi olay bilinmektedir:
1) Sakaların Ön Asya seferi,
2) İran hükümdan Kurus'un Saka seferi,
3) Darius'un Batı Saka seferi,
4) İskender'in İran seferi,
5) Sakaların İran hakimiyeti.
Mumyalama ve yuğ törenleri gibi pek çok özelliğin Göktürklerde ve daha sonraki dönem Oğuz Türklerinde Selçuklularda ve erken Osmanlı'da görülmesi Türklerin en eski atalarının İskitler olduğunu göstermektedir
Kaç gündür Derbent'teyim. Derbent, Hazar Denizi'yle Kafkas dağları arasında tarihin ve eski dünyanın kilit noktalarından biridir. Çocukluğumda dinlediğim masallarda adını o kadar çok duyduğum Kafdağı'nın kapısı işte burasıdır. Masallara göre Yecüc- Mecücler, bu duvarın ardında yaşarlar ve açılsın diye daima kapıları zorlarlardı.
Bütün çağlar boyunca kavimler; kuzeyden güneye ve güneyden kuzeye hep buradan geçtiler. Tarih öncesi kabileleriyle, tarihî çağların istila dalgalarının geçit yeri burasıydı. İskitler, Gimeriler, Medler buradan geçtiler. İran, Roma, Bizans, Arap, Selçuk, Osmanlı imparatorluklarının sınırları burada sona erdi. Bu milletler için bu geçidin ötesi dünyanın sonu sayılırdı.