Qədim Yunanın Eshilos və Evripides ilə bərabər 3 böyük tragediya yazarlarından biri olan Sofokl altmış iki illik ədəbi fəaliyyəti dövründə rəvayətə görə 123 əsər yazmışdır ki, bizə bunlardan sadəcə 7si çatmışdır. "Tiran Edip" də bunlardan biridir.
Bu kitaba nədən bəhs edildiyini bilmədən oxumağa başladım və oxuduqca mövzusunun əvvəlcədən oxuduğum Orhan Pamuk'un "Kırmızı Saçlı kadın" kitabına oxşar olduğunu gördüm. Orhan Pamukun bu kitabında şərq və qərb mifologiyasından söhbət gedirdi və şərq mifologiyasında ata oğulu öldürürdüsə, qərb mifologiyasında isə məzmun biraz daha mürəkkəbdir. Oğul atasını öldürür və anası ilə yatır. Bunun səbəbi isə illər əvvəl anası və atasından bədbəxt hadisələr nəticəsində ayrılan Edip onları tanımaması və bu hadisələr zənciri ilə birlikdə bir çox səhvlər etməsidir. Həqiqətləri öyrəndikdən sonra isə o dərin bir böhran keçirir və özünü cəzalandırmaq məqsədi ilə gözünü kor edir.
Və ədəbiyyatda Edip kompleksi anlayışı mövcuddur. (ing. Oedipus complex) Bu oğlanın anasına qarşı duyduğu şüursuz yaxınlığa görə atasını qısqanması və bununla əlaqədar ruhi pozğunluqlar kompleksinə verilən addır. Kral Edip Sofokla görə bir əsər qəhrəmanı idisə, Freydə görə insan olmağın faciəvi hallarından biri idi.
Tiran EdipSophokles · Qanun Nəşriyyatı · 20188,7bin okunma
Qanun nəşriyyatının mini klassika seriyasından olan bu kitabı təxminən bir neçə saat ərzində oxudum. Kitabın verdiyi əsas mesaj odur ki, hara getsək də taleyimizdən qaça bilmərik.
Sofokl 123 əsər yazsa da günümüzə 7 pyesi gəlib çatmışdır.
Mini klassika seriyasından başqa kitablarım da var. Zamanla onlar haqqında da paylaşım edəcəm.
"Həyatda bütün bədbəxtliklərin üstündən atlamayan və qədəmini son pilləyə basmayan heç kəsə xoşbəxt demək olmaz."
Tiran EdipSophokles · Qanun Nəşriyyatı · 20188,7bin okunma
Bir oturuşta bitirilebilecek bir kitap. Çok güzel noktalamış:
Bu yüzden, beklemeli en son günü ve dememeli ölümlü kimseye bahtiyar acılar çekmeden hayatın hedefine ulaşmadan önce o kimse.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Oyuna inceleme eklemeden önce Tiyatro tarihinden bir bölüm eklemek istedim; “Tiyatro ilk kez Bereket ve Bitkiler tanrısı Dionysos'u kutsamak için düzenlenen şenliklerde ortaya çıktığı söylenir. Sosyal itibarla doğrudan ilgiliydi. Tanrı adına bir yarışma yapılır ve en iyi oyun hazırlayan kişinin itibarını arttırırdı.
Tragedya efsane ve mitleri konu edinir. Topluma dinsel, ahlaki ve siyasi mesajlar vermeyi amaçladı. Sophokles gerçekçi gözlem öğeleri katılarak trajediyi teknik yetkinliğe ulaştırmıştır. Sophokles oyunlarında dekor kullanan ilk tiyatro yazarıdır.”
Kral Oidipus kaderciliğe başkaldırmış ve kaderinden kaçabilmek için annesi babası sandığı kişilerden kaçmış fakat kader yine de peşini bırakmamıştır. Kitap “kaderde ne varsa o gelir başa” mesajıyla son buluyor.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Herkesin bildiği bir efsaneyi tiyatro olarak yazan Sophokles, Yunan tragedyasının en önemli yazarlarından biridir. Efsaneyi baştan sona bilmeme rağmen eseri okurken bildiğim şeyleri merak ettim, hiç sıkmadı. Bir solukta okunan muhteşem bir klasik. Ana fikir; ne yaparsak yapalım kaderden kaçamayacağımız.
Hem tavsiye ediyorum hem de Oidupus'un kaderindeki talihsizliklerden uzak olmanızı diliyorum.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Her ne kadar Antigone, Kral Oidipus, Oidipus Kolonos'ta sıralaması ile yazılsa da Kral Oidipus, Oidipus Kolonos'ta, Antigone sıralaması ile okununca hikaye tadı veren 3 oyun...
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Yazık olmuş sana koca oidipus.Sophokles'in mahsum kırmızıgül filmleri tadındaki oyunu.Yeşilçam film sektòrü bu dramı filme uyarlayıp oidipus rolüne de küçük emrahı oynatmalıydı.Yazık etmiş film yapımcıları.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
"Ah kara bahtlı!"
Karısı aynı zamanda annesi olan İokaste her şeyi öğrendikten sonra böyle isimlendirir Oidipus'u.
Başka da ne denilebilir ki tanrıların bu kaderi reva gördüğü krala.
Kaderinden kaçmak için şehrini, ailesini terk ederken aslında kaderine koşan zavallı Oidipus.
Her kaçışın aslında bir varışa doğru olduğunu bize gösteren Oidipus.
"Son gününü görmeden hiç kimseye mutluluğa ermiş demeyin!.."
Krallar gibi yaşamaktan ziyade Kral olan, mutluluğa erişemeyen Oidipus.
Kaderin kaçınılmaz sonu Oidipus üzerinden Sophokles'in kaleminden bir kere daha beliriyor.
Çok kısa ve güzel bir tiyatro. (Bakmayın dört günde bittiğine fırsat bulamadım okumak için:) )
Okuyun okutturun kaderlerin en kötülerinden birine sahip olan Kral Oidipus'u.
Keyifli okumalar.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Oidipus kompleksine farkında olmadan isim babalı yapmıştır. Okunması zor fakat keyifli bir eserdir. Felsefe ile İlgilenenlerin muhakkak okuması gerekir zannimca.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Kral Oidipus, Yunan trajedyasının en bahtsız, en lanetli ve en adaletli kahramanı. Konuyu da sonunu da bilmeme rağmen okurken merakla okudum ve keyif aldım. Kadere inandıran güçlü bir tiyatro metni fırsatınız olursa izlemenizi de tavsiye ederim.
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Yazgı,kader...Sophokles gunumuz psikolojisinde temel
olarak yer eden Oidipus ve Elektra kompleksine ismini veren yazardir...İnsanlarin eş secmelerinden cocuk yetistirmelerine kadar bu komplekslerin etkisi ortadadir...Kitaba gelirsek,kitap sapiklik veya sapkinlikla ilgili degil,bence asil uzerine odaklanilmasi gereken o donemde boyle bir trajedinin nasil yazılabildigi, gercekten harikaydi...
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
Orhan pamuk un kırmızı saçlı kadın kitabında biraz okudum ve çok merak ettim. Az bahsedilmesine rağmen etkileyici oldu. Eminim iyi bir kitaptır. Nede olsa Orhan pamuk bahsetmiş kitaptan :)
Kral OidipusSophokles · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20198,7bin okunma
