Kürt edebiyatının başlangıcını saptamak zordur. İslamiyet öncesi Kürt edebiyatı ile ilgili olarak hiçbir şey bilinmemektedir. Arapça, Farsça ya da Türkçe yazarak yüzyıllar boyunca kendilerini ifade eden bir Kürt entelektüel seçkinler kitlesi daima olmuştur. Bunun bir örenği Arapça yazmış olan, 13. asır Kürt tarihçisi ve biyog­rafi yazarı Ibn el-Esir’dir. Diğeri ise Kürt kökenli Osmanlı ile­ri gelenlerinden Idris Bitlisi’ dir, Bitlisi 1501 yılında ilk Osmanlı Sultanlarının tarihinin izini süren bir eser olan ve Sekiz Cen­net anlamına gelen Heşt Behişt'i Farsça yazmıştır. Bitlis Kürt prensliğinin 16. yüzyılın sonundaki hükümdarı Prens Şerefxan da Kürt tarihi hakkında sağlam bir kaynak olan, Ortaçağ­ da kaleme alınmış Şerefname’ yi Farsça yazmıştır.
Uzun diye geçmeyin bence, okumaya değer.
Belki de çok anlamsız görülebilecek şu soruyu Türkiyelilere ve özellikle Türkiye'yi yönetenlere sormak gerekli; Türkiye, Türkiye'deki insanlar, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, gülünç resmi tezlerin dışında, Kürt dili, kültürü, edebiyatı, ulusal değerleri, sanatı ve müziğiyle ilgili ne biliyor? Neredeyse hiçbir şey. Bugün Türkiye'deki Kürt imajı,
Sayfa 93 - İthaki
Reklam
"Kürt hal­kı, yurdu olan Kürdistan'ı ile, eski çağlara dayanan tarihi ile ; halk divanı ve modern edebiyatı ile ve de orjinal etnografyası ile vardır."
Kürt dili, Kültürü ve Edebiyatı Üzerine
Kürtlerin çok eski ve zengin bir dilleri, 11. yüzyıldan bugüne kadar gelen bir yazılı edebiyatları, Ortadoğunun en zenginlerinden sayılan bir sözlü edebiyet gelenekleri, renkli bir sanat yaşamları, duygu yüklü gelenek ve görenekleri vardır. Kürt klasik edebiyatı Melayé Cizîrî, Feqiyé Teyran, Ahmedé Xani, Hacî Qadiré Koyî gibi büyük şairler çıkarmıştır. Kürt düşünsel ve dinsel yaşamı Selehadînî Eyyúbî, Şeref Han, Mewlewi, Mewlana Hâlid gibi düşünürleri insanlığa armağan etmiştir. Ilk Osmanlı yazılı tarihi olarak kabul edilen "Heyşt Bihuşt" un İdrisé Bidlîsî tarafından yazıldığını, Cizire Botan Emirliginin merkezi olan Cizire'nin Ortadoğunun önemli kültür merkezlerinden olduğunu, Şeref Han'ın torunu Bitlis miri Abdal Han'ın çok zengin bir kütüphaneye sahip olduğunu ve çeşitli konularda 76 kitap yazdığını unutmayalım.
Kürt dili, Kültürü ve Edebiyatı Üzerine
Kürtlerin çok eski ve zengin bir dilleri, 11. yüzyıldan bugüne kadar gelen bir yazılı edebiyatları, Ortadoğunun en zenginlerinden sayılan bir sözlü edebiyet gelenekleri, renkli bir sanat yaşamları, duygu yüklü gelenek ve görenekleri vardır. Kürt klasik edebiyatı Melayé Cizîrî, Feqiyé Teyran, Ahmedé Xani, Hacî Qadiré Koyî gibi büyük şairler çıkarmıştır. Kürt düşünsel ve dinsel yaşamı Selehadînî Eyyúbî, Şeref Han, Mewlewi, Mewlana Hâlid gibi düşünürleri insanlığa armağan etmiştir. Ilk Osmanlı yazılı tarihi olarak kabul edilen "Heyşt Bihuşt" un İdrisé Bidlîsî tarafından yazıldığını, Cizire Botan Emirliginin merkezi olan Cizire'nin Ortadoğunun önemli kültür merkezlerinden olduğunu, Şeref Han'ın torunu Bitlis miri Abdal Han'ın çok zengin bir kütüphaneye sahip olduğunu ve çeşitli konularda 76 kitap yazdığını unutmayalım.
MELAYÊ CİZÎRÎ (1570-1640)
Kendisinden sonra gelen edebiyatçıların birçoğunun üzerinde ciddi etkiler bırakan, klasik Kürt edebiyatının yeri sarsılmaz ekollerinden biri olan Melayê Cizîrî, Cizre ilçesinde doğmuştur. Doğum ve ölüm tarihi ile ilgili farklı görüşler vardır.
Sayfa 124Kitabı okudu
Reklam
86 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.