OTURGAÇLI GÖTÜRGEÇ VE 29 EKİM
Evimden işime, işimden evime doğru kısa da olsa bir yolculuk gerçekleştiriyorum hergün..
Bugünde onlardan bir tanesini gerçekleştirmek için binmiştim otobüse ve aynı araçta orta yaşın biraz ortasında iki hanım hemen arkamda sohbete daldı.
--Şekerim girmediğim mağaza kalmadı. Hangi bilindik ünlü mağaza varsa hepsine girdim. Sadece Batique’de bulabildim aradığım elbiseyi.
--Aaa hayatım Batique’den hiçbir şey alınmaz. dedi diğeri.
--Ama öyle deme şekerim, diye devam etti ötekisi; Bak ben Zara’ya girdim bişey beğenmedim Mark&Spencer’a baktım hiçbir şey yok, Bershka girmeye lüzum yok, Vakko söyleyecek sözüm yok..
Diğer kadın; Mark&Spencer iyidir ama geçende ben bir elbise aldım çok şıktı.
-- Batique’den aldığım elbise nasıl biliyomusun .. başlıyor anlatmaya
Üzeri tül, içi siyah kadife yakası yuvarlak, kolları truva kesim, kendim özel diktirsem anca bu kadar olur üzerime valla sudan ucuz 349 TL valla sudan ucuz şekerim geçenlerde bir mağazaya girdim aynı elbise 13 milyar dediler (oha diyorum içimden ;)
Nihayet ineceğim yere geldik. Aaa! O ne? Meydan da bir sürü kalabalık... Kutlama var galiba, dedi Mark&Spencer sever kadın.
Diğeri, o bilmiş edasıyla hemen cevap verdi.
Evet; Bugün 28 Ekim kutlamarı var!
29 Ekim CUMHURİYET BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN.
Ertan YAVUZ
Oturgaçlı-götürgeç
Asansör için, biçerdöver sözcüğü örneksenerek iner-çıkar karşılığı önerilmektedir.
Sayfa 47 - Türk Dil Kurumu Yayınları
Daha sonra saçmalama daha da arttı. Sigara; dumansal tüttürgeç , tren; arkadan ittirmeli üstten tüttürmeli götürgeç, otobüs; çok oturgaçlı götürgeç, hostes; gök götürü konuksal avrat... Bunlar sokakta halkın diline düşmüş, halk bunlar gibi tuhaf karşıladıklarını dalga geçme malzemesi yapmıştı.
Sayfa 169Kitabı okudu
![[Fatih]](https://r2.1k-cdn.com/sig/size:96/plain/https%3A%2F%2F1k-cdn.com%2Fresimler%2Fuyeler%2F518179_4db70_1613654545.jpg){kind=small}
Uydurgaç
... Daha sonra saçmalama daha da arttı. Sigara; dumansal tüttürgeç, tren; arkadan ittirmeli üstten tüttürmeli götürgeç, otobüs; çok oturgaçlı götürgeç, hostes; gök götürü konuksal avrat, yumurta; tavuksal fırlangaç, lokanta; toplumsal otlangaç.
Bunlar sokakta halkın diline düşmüş, halk bunlar gibi tuhaf karşıladıklarını dalga geçme malzemesi yapmıştı.
Sayfa 169 - Lopus YayınlarıKitabı okudu
HARF DEVRİMİ VE DİL İLE KÖLELEŞTİRME
Aslında tüm aydınları rahatsız eden bir mesele vardı: İş kısa zamanda çığırından çıkmış, dilde tasfiyecilik hareketine dönüşmüştü. Lügat Komisyonu, yabancı saydığı her kelimeyi atıyordu. Aslında durumdan Atatürk de rahatsız olmuş, Falih Rıfkı Atay'a "Dili bir çıkmaza saplamışız ama bu çıkmazdan yine ben çıkaracağım." demişti.60
Harf ve Dil Devrimiyle beraber Osmanlı Türkçesinde yer alan Arapça, Farsça kökenli ne kadar kelime varsa dilden atılmış yerlerine ise başta Moğolca, Soğdca ve ne idiği belirsiz kelimeler alınmıştır. Artık Türkçe diye bir dil kalmamıştır. Hiç kimsenin anlamadığı saçma sapan uyduruk bir dil yaratılmaya çalışıyordu. Kâtip, betimen; takvim, çağbeti; iddianame, sevbeti; vasiyetname, tutsubeti; heykel, kurçaki; üstad, önilt; işgal, tutav; kanun, coşuk; kaymakam, oturak; anne, doğurgaç; baba, doğurtaç; belediye, uray; mebus, saylav; sanat, dorut gibi binlerce saçmalık! Merhaba, kazıklarız; iyi misin, kazıksız bi; kız mektebi, kancık okulu gibi karşılıklar bulunuldu. Daha sonra saçmalama daha da arttı. Sigara; dumansal tüttürgeç, tren; arkadan ittirmeli üstten tüttürmeli götürgeç, otobüs; çok oturgaçlı götürgeç, hostes; gök götürü konuksal avrat, yumurta; tavuksal firlangaç, lokanta; toplumsal otlangaç.
60,Tufan Gündüz, Büyük Olayların Kisa Tarihi 2, Yeditepe Yayınları, 2016 İstanbul, s.90-91
Sayfa 168Kitabı okudu
Dil devrimi ve uydurulan komik kelimeler
26 Eylül 1932'de toplanan 1. Dil Kurultayından çıkan en önemli sonuç; dilde hızlı bir sadeleşmeye gidilmesiydi. Şemseddin Sami'nin Kamus-1 Türkî adlı eseri dikkate alınarak Arapça ve Farsça kelimelere yeni karşılıklar bulunacak, eğer bu mümkün olmazsa Türkçe kelimeler üretilecekti. Gazeteler de bu faaliyete destek verecek, yeni kelimeler