"Kalbin ve zihnin her hareketini yansıtan bir sözel etkinlik olan parrhesia (aklındakini söylemek) , bu olumsuz anlamıyla (bosboğazlık) , açıkça Tanrı'nın tefekkürüne engel teşkil eder."
(Antik Yunan'da) Bir insan birtakım ahlaki niteliklere sahipse, bu onun hakikate erişebilme imkanı olduğunun ispatıdır. "Parrhesia oyunu" (Hakikati söylemek) parrhesiastes'in (hakikati söyleyen) birinci olarak hakikati bilmek, ikinci olarak da böylesi bir hakikati başkalarına aktarmak için gereken ahlaki niteliklere sahip bir insan olduğunu varsayar.
" Parrhesia daima hakikati söyleyen ile dinleyici arasındaki bir 'oyun'dur. (...) Parrhesiastes daima hitap ettiği kimseden daha güçsüz konumdadır. Parrhesia bir anlamda 'asagi'dan 'yukari'ya yönelir. Ancak bir filozof bir tiranı eleştirdiğinde, bir vatandaş çoğunluğu eleştirdiğinde ya da bir öğrenci, öğretmeni eleştirdiğinde parrhesia kullanmış olabilir."
Parrhesia: hakikati söylemek
"Parrhesia, konuşmacının dürüstlük yoluyla hakikatle belli bir ilişki kurduğu, tehlike yoluyla kendi hayatıyla belli bir ilişki kurduğu, eleştiri yoluyla kendisi ya da öteki insanlarla belli bir ilişki kurduğu, özgürlük ve ödev yoluyla da ahlaki kuralla özgül bir ilişki kurduğu bir sözel etkinlik türüdür. (...) Parrhesia'da konuşmacı özgürlüğünü kullanır ve kandırma yerine dürüstlüğü, sahtelik ya da sessizlik yerine hakikati, hayat ve emniyet yerine ölümü, yaltaklanma yerine eleştiriyi, kendi çıkarını koruma ve ahlaki kayıtsızlık yerine ahlaki ödevi tercih eder."
Parrhesia: hakikati söylemek
"Genel olarak, parrhesia'nın iyi vatandaşa özgü etik ve kişisel bir tutumun yanı sıra, demokrasi için bir rehber olduğunu söyleyebiliriz."
Euripides, Fenikeli Kadınlar
İOKASTE: (Sürgün hayatı) Ne açıdan kötü? Bir sürgünün kalbini en çok yaralayan nedir?
POLYNEİKES: En kötüsü nedir bilir misin? Özgürce konuşma hakkından mahrumdur insan. (ouk ekhei parrhesia)
İOKASTE: Bu bir kölenin yaşamına benziyor.
POLYNEİKES: İnsan yönetenlerin aptallığına dayanmak zorunda kalıyor.
İOKASTE: Delilerle deliliklerinde buluşmak... Bu insanı hasta eder.
POLYNEİKES: İnsan kendi yararı uğruna doğasına karşı geliyor ve köle oluyor böylece.
Sokrates : "... ruhunun iyi olup olmadığını anlamak isteyen bir adamda bulunması gereken üç özellik var: bilgi, iyi niyet ve açıksözlülük (parrhesia)"
Philomedos - Peri parrhesia
(Epikuros okulu)
"...cemaat üyelerinin her birinin sırayla kendi düşüncelerini, hatalarını, yanlış davranışlarını vb açıkladığı grup oturumları vardı. Philomedos, bu pratikten bahsederken çok ilginç bir tabir kullanır ve bu pratiği 'insanlarin birbirleri sayesinde kendilerini kurtarmaları' şeklinde tanımlar."
Parrhesia: hakikati söylemek - gözden düşmenin başlaması
"Diogenes gerçek ve tarihsel bir figürdu; ancak hayatı o kadar efsanevi bir nitelik kazandı ki, tarihsel hayatına anekdotlar, skandallar vb eklendikçe bir mite dönüştü. (...) Bir filozofun yaşamının örnek ve kahramansı olması düşüncesi, Kinizm ile Hristiyanlık arasındaki ilişkinin anlaşılması ve Kinik parrhesia nın kamusal bir etkinlik olarak anlaşılması açısından önemlidir.
Kinikler tarafından kullanılan üç temel parrhesia ilkesi şunlardır:
1 Eleştirel vaazlar
2 Skandala yol açacak davranışlar
3 Kışkırtıcı diyaloglar
"(Kinik parrhesia) için kullanılan yöntemlerden biri de rollerin tersyüz edilmesiydi ve en ünlü örneği de Diogenes-İskender karşılaşması. (...) Karşılaşma açık havada gerçekleşir. Kral ayağa kalkar, Diogenes ise fıçısına oturur. Diogenes güneşlenebilmek için İskender'e gölge etmemesini emreder. Güneş ışığının Diogenes'e ulaşabilmesi için İskender'e kenara çekilmesi emrinin verilmiş olması, filozofun güneşle olan doğrudan ve doğal ilişkisinin olumlanmasıdır. Ve bu yolla, soyu tanrılardan gelen kralın güneşi temsil ettiği düşüncesi üzerine kurulu mitik soyağacıyla bir tür kontrast yapılmış olur."
Demek ki üstad da 'parrhesia'dan etkilenmiş
"Başkalarının önünde ezilip büzülmeden, gönlünün dilediği gibi davranmaktan daha güzel bir şey yoktur. Hem insan ne diye kendi kendini aldatsın ki? Boş kafalılara özgü yersiz bir çaba bu."
“Diogenes , İnsanlar için en güzel şeyin ne olduğu sorulduğunda , ‘konuşma özgürlüğü’ ( parrhesia ) der.”
Sayfa 31
