...istediğiniz kadar güzel olun şimdi
kaybedeceksiniz elbet bu güzelliği
bu çiçekler gibi solacaksınız siz de...
...
(fransız şiiri, pierre de ronsard çevirisi)
Sayfa 56 - can yayınları 1984 ikinci basımdanKitabı okudu
Hayatının bir saatini boşa harcayan insan, hayatın değerini keşfetmemiş demektir. Birçok amacın gerçekleşmeme nedeni, ikincil şeylere daha çok vakit ayırmaktır. Şimdi yaşayın. Yarını beklemeyin. Hayatın güllerini bugün toplayın.
Pierre de Ronsard
-Peki Fransız edebiyatından kimleri okumayı seversiniz?
-Bir defa Fransız klasiklerinin hepsinin okunması lazım. Ama onlara gelmeden evvel, tarihî bakımdan İtalyanları konuşmak gerekir. Çünkü Fransız edebiyatı eskidir ama İtalyanlar onlardan daha eskidir. Unutma 13'üncü asırda ve 14'üncü asrın başlarında Avrupa'ya İtalyan edebiyatı hâkimdi. Bu dönemin isimlerini; yani Dante'yi, Petrarca'yı, Boccaccio'yu okumadan olmaz. Sonra edebiyat tarihi içinde ilerlenir ve tiyatroda Carlo Goldoni'nin oyunları okunur. Modern dönem için de elbette Curzio Malaparte'nin eserlerine bakmalısınız. Arada başka isimler de vardır ama öncelikle bu isimleri ihmal etmeyeceksiniz.
Şimdi Fransızlara gelebiliriz. Fransız edebiyatının dünyayı ilgilendiren eserleri 15 ve 16'ncı asırlarda başlar. Bu dönemde Pierre de Ronsard'ın, Montaigne'in, Rabelais'nin dünyasına gireriz. Nihayet 17'nci asır oldukça yüklüdür. Çünkü bu dönemde Fransa, felsefede klasik dönemin üstüne çıkmış; Descartes felsefesi zihinlere hâkim olmaya başlamıştır. Aydınlanma döneminde, filozoflar yazarları gölgede bırakmıştır ama yine de edebiyatta da çok mühim şahsiyetler görülmüştür. Örneğin bir Lesage'ı bilmek gerekir. Üç büyük tiyatro yazarını; Moliere'i, Racine'i, Corneille'i hiç şüphesiz iyice okumak gerekir.