Pirî Reis'in 1513 tarihli dünya haritası, sanıldığının aksine, ne Amerika'nın ilk haritası ne de bir haritacılık harikasıdır.
Bu harita, bilim geleneği olmayan Osmanlı toplumunda, bilime susamış zeki ve çalışkan bir denizcinin toplumuna vermek istediği bir çağdaşlık mesajıdır.
Sayfa 141Kitabı okudu
Ben gunumuzde de kullanilan metotla Piri Reis'in haritasini test ettim. Neyle mi kiyasladim? Tabi ki kılı kırk yaran hassaiyetiyle bugunku modern haritalarla. Madeira adasinin mevkiine bugunku haritalardan baktim. Maderia adasindan cebelitarik bogazini 20, lagos burnunu 40, La coruna burnunu 60 derecede gordum. Tesaduf olabilir dedim baska olcekli bir haritada da denedim, yine tesaduf olabilir dedim rastgele bir dunya haritasinda da denedim. Sonuc; Piri Reis'in haritasindaki Madeira adasinin mevkii ile bugunku haritalardaki mevkii birebir ayni..
Sayfa 191Kitabı okudu
Piri Reis'in haritasını dikkatlice gözden geçirdikten sonra, tarihçiler Güney Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika'nın ve aynı zamanda Afrika'nın batı sahilinin ana hatlarını ayrıntılı ve kesin bir biçimde gösterdiğini hayretler içinde kalarak yazmışlardı. Ancak onları şaşırtan haritanın bu kısmı değildi çünkü bunları çizmek için Kolomb'un haritaları kullanılmıştı. Onları asıl hayrete düşüren, günümüzde Vera Cruz olarak bilinen, kıyıdan uzaktaki geniş bir ada ve kutup bölgelerinin, bugünkü gibi binlerce kilometre buzla kaplanmadan önceki Kuzey Kutbu ve Antartika'nın dağlarının, vadilerinin, adalarının, nehirlerinin, ve ovalarının eksiksiz bir taslağıydı. 1818'e kadar güya kimse Antartika'nın varlığından haberdar değildi. Bilim adamları Antartika'daki buzulların milyonlarca yıllık olduğu fikrinde ısrarlıydı. Bu buzul örtüsünün on binlerce yıldır var olduğunu söylüyorlardı. O geniş adaya gelince, Platon buna benzer bir adanın MÖ 9000 yıllarında denize gömüldüğünü söyler! Piri Reis haritası Greenland'ı iki ada olarak göstermektedir. Fransız bir keşif heyeti, iki Greenland arasındaki boşluğun buzullarla kaplı olduğunu kanıtlayan sismik sondaj çalışmaları yapmışlardır. Ordu mühendisleri ve Amerikan donanması Hidrografi Ofisi'de, diğer bilimsel örgütler gibi, Piri Reis'in haritasının, buz ve karla kaplanmadan önce Kuzey ve Güney Buzulları altındaki yer şekillerini olduğu haliyle kesin olarak gösterdiğini şüphe bırakmayacak şekilde kanıtlamışlardı.
Sayfa 107Kitabı okudu
Piri Reis'in 1512 haritası. Bazı Türk ve yabancı yazarlar tarafından haritanın 1929'da keşfinden sonra iddia edildiğinin aksine, herhangi bir "Osmanlı haritacılık geleneği"nin ne başlangıcı ne de parçasıdır. Yaptığı iki cihan haritasını sunduğu Sultan I.Selim ve "muhteşem" lakabıyla tanınan dünya tarihine geçmiş olan Sultan I.Süleyman bu haritalara herhangi bir özel değer vermedikleri gibi, Piri Reis yaşamının seksen küsür yaşında Sultan I.Süleyman'ın idam fermanı ile yitirmiştir.
İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
