Beyaz Fil
Biraz dili ağır olsada merakla okuduğunuz bir kitap.
Hindistandan gelen Cihan yanında en yakın dostu beyaz fil Çota ile İstanbul'a geliyor. Tabii gelişi epey macera dolu. Sultan Süleymana hediye edilen fil bakıcısı ile birlikte sarayda kalmaya başlar. Onu hergün görmeye gelen Mihrimah Sultana aşık olur. Hürrem Sultan daha fazla sarayda kalmasını istemez ve onu savaşa gönderir. Orada köprü yapımında çalışırken Mimar Sinan ile tanışır ve onun çıralı olur. Kitapta gereksiz uzatmalar olmasa çok daha iyi olurmuş. Böyle iken bile zevkle okudum.
Ustam ve Ben
Kitapta "Ufku Dolduran Eskiklik" isimli bir yazı vardı. Bir camiye giriyor Akif Emre. İsmini belirtmemiş. "İşte o sokak...En sevdiğim denize açılmayan sokak."
"Budanmasına rağmen görkeminiden izler taşıyan çınarlar... Çınar altında bir caminin yitik huzurunu duymak... Kubbenin altındaki sessizik, dinginlik, tenhalık..." Ama kesinlikle uyku değil! Bir Osmanlı caminin, ferdi toplumdan değil ama kalabalıktan ayıran metafizik bir keskinlik oluşuna dair yüklemsiz cümleler bunlar... Sükûtun bıçak anlamına gelen "sikkîn" ile aynı kökten gelişini hatırlıyorum... Kişiyi kalabalıktan kesip ayırışı...
"Üç yarım kubbenin verdiği tamamlanmamışlık hissi"ne mukabil, "büyük camilerin ihtişamına karşı acz duygusu ve tevazu." Akif Emre, belki de Mimar Sinan'nın dördüncü yarım kubbeyi insanın sadrına yüklediğini anlatmak istiyor bu satırlarda. İnsan mabedsiz, mabed insansız eksik kalıyor...
"Namaz çıkışı isimsiz kalabalıklara inen merdiven"... Kim çıkarabildi bu camiyi... Henüz yazının ilk satırlarında, henüz Mimar Sinan'ın ismi geçmeden tanıdım bu aşina camiyi ben... Yazıda ismini vermese de bu güzel mabed Üsküdar Mihrimah Sultan Camiiydi... Kalabalıklara merdiven ile indiğim, kalabalıklardan merdiven ile yükseldiğim, denize açılmayan bir sokağa duyduğum sevginin tercüme-i hali bu mabed...
"İşte o sokak...En sevdiğim denize açılmayan sokak." Erguvanlar açtığında ne güzel olur o sokak...
Sevmek, Allah için sevmektir. Allah için olmayan bir sevgiden hâyır gelmez, gönlü yorar.
Birbirini Allah için sevenler,
Efendimiz(asm) ile Hz.Hâtice annemiz gibi,
Hz. Zeynep ile Ebû'l-Âs gibi,
Leylâ ile Mecnûn gibi,
ve Koca Sinan'la Mihrimâh gibi olur...
Yasa koyuculuğundan dolayı Süleyman-ı Kanuni/Kanuni Sultan Süleyman olarak ünlenmiş, Divriği Ulucamii minare kitabesinde "Süleyman Şah bin Selim Şah" künyesiyle anılmıştır. Büyük bir divan oluşturan şiirlerinde Muhibbî mahlasını kullanan bu padişahı Batılılar, Magnificent Magnifique-Der Prachtige (Muhteşem) ve Grand Turc (Büyük Türk)
Sayfa 142 - 10- Kanuni Sultan (I.) SüleymanKitabı okudu
Mimar Sinan’ın dehası
Kanuni Sultan Süleyman Han’ın kızı, kıymetlisi, “Mihrimah Sultan”
Birgün Mimar Sinan’ı çağırıp, iki Camii siparişi verir. Mimarbaşı Sinan, günlerce düşünür, öyle bir şey yapmalıdır ki adıyla, yeriyle, mimarisiyle, akustiğiyle orijinal ve bu yüce gönüllü cömert kadının şanına lâyık eserler olsun.
Ve 7 Yıllık emeğin sonunda Ümraniye’de “Mihrimah Sultan” Camii’ni tamamlar.
Tam 14 yıl sonra bir Camii daha inşaa eder “Mihrimah Sultan” adına, Edirnekapı Surları’nın yanına...
Hayretlere düşüren olaysa şudur.
Yılda bir kez Mihrimah Sultan’ın Doğum Günü olan 21 Mart günü, Edirnekapı’daki Camii’nin minaresinden Güneş batarken, Üsküdar’daki Camii’nin minareleri arasından Ay doğar.
Şehrin Doğu cephesinde Mihr(Güneş) tam Batı’sında Mah(Ay) olarak düşünülüp hayata geçirilmiş ve Mihrimah olmuştur. Mihrimah isminin anlamı Güneş ve Ay’dır.
Bir Rivayete göre Mihrimah Sultan bu eserlerde ilk okunan ezan ile son okunan ezanın kendi camilerinden yankılanmasını istemiştir.
