Bu kitabın temel konusu, Türkiye’nin tek parti rejiminden çok partili demokrasiye geçişidir. Bu olayın 1945-46 yıllarında şeklen gerçekleşmesine rağmen, demokrasiye geçiş mücadelesi günümüzde de olanca şiddetiyle devam etmektedir.
Türkiye’de yaşayan bir kimse olayları tarafsız bir şekilde ele almakta zorlanabilir, duygusal yaklaşımlarda bulunabilir. Oysaki yazar yılın büyük bir kısmında ABD’de yaşadığı için olaylara daha soğukkanlı, başkalarının tesirinden uzak, şahsi arzularının esiri olmadan, akla dayanarak hüküm verebilmiş ve çok yerinde tespitler yapmıştır.
On yedinci yüzyıl, Osmanlı medeniyetinin ‘’olgunlaşma dönemi’’ sayılabilir. Orta sınıfın gelişmesi, kitap sayısının artışı ve Sultan Ahmet Camii gibi mimari anlamda şaheser bir yapının bu zamanlara tesadüf etmesi, Osmanlı Devleti’nin askeri anlamda zayıflamasına karşılık, yaşam ve ilim alanında geliştiğini göstermektedir.
On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında orta sınıflar Müslüman ve gayrimüslim olarak ikiye bölünmüşlerdi. Osmanlılık anlayışı, Müslümanlar ve gayrimüslimler arasında eşit vatandaşlık yoluyla siyasi bütünleşme gayretlerine karşın başarılı olamadı. Devlet, bilhassa II. Abdülhamit döneminde, hem modernleşmiş ve kısmen profesyonel bir bürokrasi ve yeni kurumlar yaratmaya gayret etti hem de bunun Müslüman çoğunluğun kültürüne ve özüne uygun bir şekilde almasını sağladı.
