Mevlana, tasavvufun kalesidir. Tasavvufun görünüşteki “sevgi, aşk, ne olursan ol gel, iyilik güzellik heleloy” imajını tamamen unutun, zira insanlara bu şekilde hitap etmeyen neredeyse hiçbir görüş yoktur. O işin imaj kısmıdır. Tasavvufun temel direği vahdet-i vücud anlayışıdır. Vahdet-i vücud, kelime manasıyla “Varlığın birliği” demektir. Bir başka ifadeyle vahdet-i vücud, “Her şey Allah’tır” demenin sözüm ona Müslümanca yöntemidir. Yani bu inanca göre tüm evren, tüm yaratıklar Allah’ın bir parçasıdır. Günümüzde mantar gibi çoğalan spiritüalizm akımı da aynı şekilde “Sen bir Tanrı’sın, içindeki Tanrı’yı keşfet” mottosuyla insanlara hitap eder. Zira adı “New Age” olmasına rağmen hiç de yeni olmayan bu modern dinin temeli paganlık ve panteizmdir.
Her şeyin Allah olması veya her şeyin Allah’ın bir parçası olması ne demektir?
Her şeyin Allah olması demek, her şeyin iyi olması, kötü diye bir şeyin olmaması demektir. Hatta ve hatta eğer her şey Allah ise, her şey iyi bile değildir, her şey sadece “olması gereken”dir. Yani eğer her şey Allah ise, ne iyiden, ne de kötüden söz edebilirsin. Her şey “var olan”dır ve her şey doğrudur. Yanlışa yer yoktur. Kısacası her şey mübahtır. Her şey mübahtır, çünkü her şey Tanrı’dır. Tanrı’nın kendi içerisinde “yanlış” gibi bir kavram var olabilir mi?
O sebepledir ki “Allah her şeydir” demek ile, “Allah yoktur” demek arasında hiç ama hiçbir fark yoktur.
Sayfa 20 - Düşün YayınlarıKitabı okudu
Samadhi: Tanrı’ yla birleşme durumu.. İlkin Budacılıkta kullanılan bu terim, daha sonra Yogacılığa maledilmiştir. İslam tasavvufundaki fenâ fillah (Allah’ da yokolma) aşamasına uygun düşer.
“Fenâfillah, tefâni sırrı da denilen, "ölmeden önce ölmüş gibi olup" yokluk sırrına ermek, Allah'ın varlığında yok olmak, erimek anlamına gelir. Tasavvuf inancına göre, evrende Allah'ın varlığından başka gerçek varlık yoktur. Varlıklar onu gösteren birer aynadan ibarettir. Fenafillah bir vahdet-i vücud kavramıdır.
Sayfa 106Kitabı okudu
947.jpg){kind=small}
Vahdet-i vücud: Varolan herşeyin gerçekte yok olup, sedece ve sadece Hakk'ın mevcut olması! Vahdet-i vücuda göre ayn ayrı sayısız şey mevcut değildir, bu gözün görme yetersizliliğinin getirdiği bir bilinç yanılgısıdır Gerçekte tek bir vücud vardır. Maddi bir vücud değil,manevidir bu vücud' Vcch de denilen bu vücud, ancak iç gözle görünen bir vücuddur.
Şeyh Bedreddin basit bir derviş değildi. Dini ilimler, özellikle de İslam hukuku üzerine tanınmış kitaplarıyla büyük bilginler arasında yer almıştır. Fakat "zahiri ilimler"i tatmin edici bulmamış, Şeyh Hüseyin Ahlâtîl'nin etkisiyle sûfîliğe geçmiş ve bir sûfî şeyh olarak Batı Anadolu ve Rumeli'nde faaliyette bulunmuştur.
Bedreddin'in mutasavvıflığı, genellikle İbnü'l Arabi'ye dayanır. İbnü'l Arabi'nin Füsûsü'l-Hikem'ine bir şerh yazdığı da biliniyor. Hutbelerinden derlenmiş ve kendi tasavvuf anlayışını yansıtan Varidat adlı kitapta, vahdet-i vücud felse fesini şu sözlerle anlatır:
Tanrı'nın görünmesi, varlığının bir gereğidir. Bu görünümler dünyası, 'mutlak tipleri, türleri ve kişileriyle eskidir', ne başlangıcı vardır ne de sonu; zamanda yaratılmış değildir. Maddi dünya yok olursa ruhi ve gayricisml dünya da yok olur. 'Yaratılış ve yokoluş sonsuz bir süreçtir'. 'Bu ve öte dünya bütünüyle düşsel hayallerdir; cennet ve cehennem, iyi ve kötü eylemlerin tatlı ve acı tinsel görünümlerinden başka bir şey değildir'.
Sayfa 216 - PdfKitabı okudu
ÇELEBÎ=RABBANÎ, İLÂHÎ...
Yozgatlı Müderris İhsan Efendi Vahdet-i vücud bahsinde şu kanaate sahiptir:
- "İşte ilm-i Kelâm ulemasının , "Hulûl ve itthad" yoktur, "Mahlûk, Hâlık olamaz" demesi budur. Allah'u Teâlâ, Zâttır ve münezzehtir... İnsanlar ne olur? Rabbanî olurlar, Rab olmazlar,. İlâhî olurla, İlâh olmazlar... "Çelebi" derler. Çelebi ne demek. Rabbanî demek. Çeleb, Çâlâb'tan gelir. Çâlâb Allah demek... Çâlâbî, Rabbanî, İlâhî yâni Allah'a yakın, Allah'ın adamı, Allah dostu... Allah değil... Allahtan başka bir şey yok demek; yalnız Allah, Bâkî, ebedî, kalıcı, devamlıdır; "Allah'tan başka her şey fânî, yok olucudur." demektir...
Sayfa 47 - 2.Kısım, (Kahire, Ezher'de Okuduğum Yıllar), -Şeyhü'l-İslâm Mustafa Sabri Efendi-, İnsan Çelebi Olabilir, Kaynak YayınlarıKitabı okudu
MAHLÛK, HÂLIK OLAMAZ!..
Mustafa sabri Efendi'nin Vahdet-i vücud bahsindeki görüşlerini, Yozgatlı İhsan Efendi de tasdik eder ve şöyle derdi:: Hamdi Efendi'nin "Metâlib ve Mezâhib" mukaddimesi âlimânedir. Bir de dibace vardır ki, o da ârifânedir. Birinde ilim var, birinde irfan var, tasavvuf var. Tasavvuf, Allah'ın rızasında fânî olmak, aşkıyla bâkî kalmak... Allah olmak değil! Mahlûk , Hâlık olamaz. Allah'ın yerine geçemez!..
Sayfa 47 - 2.Kısım, (Kahire, Ezher'de Okuduğum Yıllar), -Şeyhü'l-İslâm Mustafa Sabri Efendi-, İnsan Çelebi Olabilir, Kaynak YayınlarıKitabı okudu