Hakkında
Behice Sadık Boran (d. 1 Mayıs 1910, Bursa – ö. 10 Ekim 1987, Brüksel), Türkiye İşçi Partisi’nin son genel başkanı, siyasetçi, akademisyen ve sosyolog.
Ailesi 1890’larda Bursa’ya göç etmiş Kazan Tatarı’ydı. Tahıl ticareti yapan Sadık Bey ile Mahire Hanım’ın kızı olarak 1910’da Bursa’da doğdu. Üç kardeşin en küçüğüydü.
Boran, ilkokula Bursa’da başladı. Kurtuluş Savaşı döneminde Yunanlar Bursa’ya girince, ailesiyle İstanbul’a göç etti. Orta öğrenimini Arnavutköy Amerikan Kız Koleji'nde yaptı. Babası okuryazar, aydın bir adamdı. Çocuklarının yabancı dil eğitimine çok önem veriyordu. Bu sebepten Fransız okuluna yazdırıldı. Bu okul kapatılınca Arnavutköy’deki Amerikan Kız Koleji’nde okumaya başladı. Amerikan Kız Koleji'nin, yani şimdiki adıyla Robert Kolej'in, 1927’de orta, 1931’de lise kısmını birincilikle bitiren ilk Türk kız öğrenci oldu. Manisa Orta Mektebi İngilizce muallimeliğine atandı. Amerikan Michigan Üniversitesi (ABD) ona burs verme teklifinde bulundu. Kendini bu üniversiteye öneren kişi, Amerikan Kız Koleji’ndeki tarih öğretmeniydi.
Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji doktorasını tamamladıktan sonra 1939'da Türkiye'ye döndü ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin (DTCF) sosyoloji bölümüne doçent olarak atandı. Aynı dönemde Yurt ve Dünya ve Adımlar dergilerinin yayın faaliyetine katıldı. 1946'da Nevzat Hatko ile evlenen Boran, 1948'de siyasi görüşleri nedeniyle üniversiteden uzaklaştırıldı.1950 yılında kurucusu ve başkanı olduğu Barışseverler Cemiyeti, Menderes hükümetinin Kore'ye asker göndermesini kınayan bir bildiri yayımlayınca 15 ay hapis cezası aldı.
1962'de Türkiye İşçi Partisi'ne üye olan Boran, 1965 seçimlerinde Urfa'dan milletvekili seçildi. Birkaç dönem Avrupa Parlamentosu'nda Türkiye'yi temsil etti. TİP genel başkanı Mehmet Ali Aybar'a karşı tavır aldı ve 1970 yılındaki parti kurultayında genel başkan seçildi.12 Mart 1971 muhtırası ile birlikte tutuklandı ve partisi kapatıldı. Boran, 15 yıl hapis cezası aldı. 1974 yılında ilan edilen genel aftan yararlanarak serbest kaldı.1975'te tekrar kurulan TİP'in genel başkanı seçildi. 12 Eylül 1980 darbesinin ardından kısa süre ev hapsinde tutulan Boran, daha sonra yurtdışına çıktı. “Sosyalist doğulmaz, sosyalist yaşanır.” sözüyle hafızalarda yer edindi. 1981'de yurttaşlıktan çıkarıldı. Yurtdışında iken TKP ile TİP'in birleşme kararı aldıklarını duyurdu ve iki gün sonra da öldü.Cenazesi Türkiye'ye getirilen Boran, TBMM ve İstanbul'da düzenlenen törenlerin ardından 18 Ekim'de İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Tam adı:
Behice Sadık Boran
Unvan:
Akademisyen, Sosyolog, Siyasetçi, Yazar
Doğum:
Bursa -, 1 Mayıs 1910
Ölüm:
Brüksel -, 10 Ekim 1987
Okurlar
53 okur beğendi.
35 okur okudu.
3 okur okuyor.
71 okur okuyacak.
4 okur yarım bıraktı.
Çevirdiği Kitaplar
Sözler ve Alıntılar
Çocuğun günden güne büyüyor ve sen bundan bihabersin
Oğlan eskisi gibi uslu değil şimdi. Sokakta ve vapurda hiç uslu durmuyormuş. Büyüdü de zaten. Artık tamamiyle ve kontrollü olarak -yani kendi kendini kontrol ederek mükemmel yürüyüp koşabiliyor. Evet koşuyor. Evde de derviş gibi dönerek ve el çırparak şarkı söylüyor ve dans ediyor. Kavrayış ve sezişleri de kuvvetlendi. Mesela sizin duruşma sırasında çekilen resmin arka tarafındaki kapıdan görünen ve eli yanağında olan subayı bile farketmiş, parmağı ile göstererek elini yanağına getirip bize gösterdi, geçen gün, birdenbire. Geçen mektuplardan birinde de yazdığım gibi son ördüğün kazak oğlana müthiş dar geldi. Bunu zaten gönderdiğim resimlerde de göreceksin. Başka şirinlikleri de var ama saymakla bitmez.
Sayfa 80Kitabı okudu
Ne sağcıyız ne solcuyuz teranesinin bir anlamı yoktur. Bir amacı vardır “sağcılığı maskelemek.”Kişinin bir ideolojiye sahip olduğunun farkında olmaması bu gerçeği değiştirmez.
Halbuki ben, şahısların subjektif görüşlerinin ve tefsirlerinin dışında objektif hakikatler mevcut olduğunu ve bunların da pekala tayin edilebilir olduğunu tahmin ediyorum.
Ne sağcıyız ne solcuyuz teranesinin bir anlamı yoktur. Bir amacı vardır “sağcılığı maskelemek.”Kişinin bir ideolojiye sahip olduğunun farkında olmaması bu gerçeği değiştirmez.
Bunu söylemek de acı duymak da
Bayramda hapisanenin de kendine göre bir hazırlığı ve telaşı oldu. İki gün önceden çamaşır ve yıkanma faslı başladı. Arife günü de tahtalar -buranın tabiriyle- paspaslandı. Bayram sabahı, daha ortalık zifiri karanlık iken, saat belki beşe gelmeden, biz ikimizden mada herkes ayaktaydı. Muvakkar bir hayli sert söylendi. "Bayramsa, bayram, misafir geleceği yok, bir yere gideceğimiz yok. .. Erkenden kalkıpta ne olacak?"
Sayfa 113 - 7 Ekim 1950, CumartesiKitabı okudu
İletiler
"Sosyalist doğulmaz,
sosyalist yaşanır." 
Behice Boran
Yazarlar-Listeler
Edebiyat başlığında paylaşmış olduğum iletileri de tek bir ileti altında toplayayım.
Listeler:
İlk etap 113 Yerli Yazar: #55936919
Kadın yazarları okuma etkinliği
(ÇIKIN ÇIKIN GELİN #42027708 )
Sevgili muhterem 1K ailem, 😊
Bir etkinlik düzenlemek istiyorum. Kadınlığa, kadın olmaya, kadın olmayı anlamaya dair…
Dünya kadınlar gününe 10 gün kalmışken "emeği" daha çok anlayalım istiyorum ve kadın yazarlarımızı daha çok okumaya davet ediyorum sizleri. Umarım bu
Yorumlar ve İncelemeler
